- 1/5
- Następne
Bardzo istotnym czynnikiem, zapewniającym prawidłowy wzrost i rozwój roślin jest temperatura. Fasole są wrażliwe na chłód i wiosenne przymrozki, dlatego ich uprawa w gruncie jest możliwa dopiero po 15.05. Jeśli chcemy wysiać nasiona wprost do gruntu, możemy to zrobić tylko wtedy, gdy temperatura podłoża osiągnie ok. 15°C (na ogół dopiero w VI), gdyż w niższej nie wykiełkują. Aby więc doczekać się zbiorów szybciej, lepszym rozwiązaniem jest przygotowanie rozsady. W tym celu wysiewamy nasiona w III lub IV do doniczek i przechowujemy w ciepłym oraz widnym pomieszczeniu (np. na południowym oknie). Kiedy siewki osiągną wysokość ok. 10 cm., można je wysadzić do gruntu, nie wcześniej jednak niż w drugiej połowie maja i to dopiero po zahartowaniu. Mniejsze wymagania termiczne mają f. wielokwiatowe, które można wysiewać do gruntu nieco wcześniej (nawet pocz. V). Rozstaw zależy od siły wzrostu uprawianej odmiany, ale zwykle sadzi się je w rzędach odległych od siebie o ok. 30 – 50 cm. (karłowe) lub 60 - 100 cm. (tyczne), a rośliny w rzędzie co 20-40 cm. (karłowe) lub 50-60(tyczne).
Uprawa fasoli
Kolejnym ważnym czynnikiem uprawy jest światło. Fasola powinna rosnąć tylko na stanowiskach dostatecznie słonecznych i ciepłych, inaczej plon może być bardzo słaby, a rośliny staną się wybujałe i podatne na choroby. Fasola preferuje też stanowiska osłonięte, gdyż jest wrażliwa na silne wiatry. Oczekuje również stosunkowo lekkich, ale żyznych i próchniczych gleb, o odczynie obojętnym lub lekko kwaśnym. Nie lubi natomiast gleb suchych oraz ciężkich i podmokłych. Stanowisko pod uprawę fasoli najlepiej jest zasilać obornikiem lub ewentualnie nawozami o obniżonej zawartości azotu. Roślina ta jest wrażliwa na zaskorupianie się powierzchni gleby, dlatego niezbędne jest jej spulchnianie co najmniej kilka razy sezonie.
Po zakończeniu okresu wegetacji, fasola pozostawia po sobie stanowisko niezwykle bogate w składniki pokarmowe oraz azot (wiązany z powietrza przy pomocy znajdujących się na korzeniach bakterii brodawkowych), szczególnie wtedy, gdy po zbiorze jej korzenie pozostaną w glebie. W następnym roku jest to doskonałe i wartościowe stanowisko do uprawy wielu roślin, z wyłączeniem strączkowych.
Uprawa fasoli
Choroby i szkodniki
Ponieważ fasole są wrażliwe na szereg patogenów, przed wysiewem dobrze jest zaprawić nasiona specjalnymi preparatami przeciw chorobom i szkodnikom. Z tego też powodu nie należy uprawiać fasoli po innych warzywach z rodziny bobowatych, gdyż mają one wielu wspólnych wrogów. Do najczęściej spotykanych należą choroby: mozaiki, bakteriozy, antraknoza fasoli, rdza, szara pleśń, zgnilizna twardzikowa oraz szkodniki: strąkowiec fasolowy, śmietka kiełkówka, skorek pospolity.
Fasola
Gatunki i odmiany
Wśród odmian fasoli zwyczajnej, w zależności od siły wzrostu, wyróżnić można dwie grupy:
- Fasole szparagowe karłowe – uprawia się je dla jadalnych strąków. Ze względu na niski wzrost (40-50 cm. wys.), nie wymagają podpór. Strąki mogą być żółte (odm. wczesne: Złota Saxa, Bali, Elektra, Korona oraz późniejsze: Furora polana, Polka, Lotos, Atos, Wstega) lub zielone (odm. wczesne:Dakota, Roma II oraz późniejsze: Gracja, Delfina, Aga, Jawa).
- Fasole tyczne – również przeznaczone na zbiór strąków, ale o silnym wzroście, osiągające nawet 3-4 m. wysokości, a więc wymagają podpór (np. tyczek, kratownic). Strąki mogą być żółte (Gazella), zielone (Hilds Neckarkonigin) lub fioletowe (Blauhilde).
Fasola wielokwiatowa jest nieco bardziej odporna na niskie temperatury od zwykłej, ale ma też nieco większe zapotrzebowanie pokarmowe, więc wymaga żyźniejszej gleby. Jej nasiona są większe niż u fasoli zwykłej i mogą mieć różnorodne ubarwienie. To właśnie ze względu na nie najczęściej uprawia się ten gatunek, chociaż dzięki bujnemu kwitnieniu, wykorzystuje się go również do tworzenia zielonych parawanów. Zakwita na biało lub czerwono i kwitnie od późnej wiosny przez całe lato (do początku września). Fasolę wielokwiatową również dzieli się na grupy, w zależności od siły wzrostu:
- Fasola na suche nasiona karłowa – zbierana w fazie suchego strąka, z przeznaczeniem na użytkowanie nasion (np. Eureka, Aura, Blanka)
- Fasola na suche nasiona biczykowa – tworząca dość długie (60-100 cm.) i płożące pędy boczne. Do polecanych odmian zalicza się Felicja, Kontra oraz Karo
- Fasola na suche nasiona tyczkowa – również zbierana w fazie suchego strąka, z przeznaczeniem na użytkowanie nasion, które u typowej odmiany Piękny Jaś, są naprawdę duże.
Dobre nasiona fasoli do siewu do nabycia tutaj
Autor: Katarzyna Józefowicz
