Uprawa grochu - wszystko co warto wiedzieć!

Jesteś tutaj:

Uprawa grochu - wszystko co warto wiedzieć!

3,1/5 (202 ocen)

Podobnie jak bób, groch zwyczajny (Pisum sativum) jest jedną z najstarszych znanych i uprawianych przez człowieka roślin warzywnych z rodziny bobowatych (motylkowych). W przeciwieństwie jednak do swojego kuzyna, groch nie występuje obecnie na stanowiskach naturalnych i spotykany jest wyłącznie w uprawie. Z tego względu można tylko w przybliżeniu określić miejsce jego pochodzenia, za które uznaje się północno-zachodnią część Azji oraz tereny leżące na obszarze Południowej i Środkowej Europy. W zależności od odmiany botanicznej, częścią jadalną grochu są wydobyte ze strąków nasiona (groch łuskowy, zawierający na wewnętrznych ścianach strąka pergaminową wyściółkę) lub całe strąki wraz z nasionami (groch cukrowy, pozbawiony pergaminowej wyściółki wewnątrz strąka). Groch ma ogromne znaczenie gospodarcze, stanowiąc jedno z podstawowych warzyw przetwórczych. Poniżej opisujemy najważniejsze zagadnienia związane z prawidłową uprawą grochu.


Wartości odżywcze i zastosowanie


Groch ceni się nie tylko za smak, ale też za wysokie wartości odżywcze. Jego nasiona są jednym z najbogatszych źródeł białka roślinnego, a dodatkowo zawierają witaminy (B1, B2, C, PP, E), związki mineralne (fosfor, wapń, magnez, żelazo), węglowodany oraz tłuszcze. Odmiany łuskowe mają zastosowanie w przetwórstwie oraz w kuchniach całego świata, gdzie wykorzystuje się je do przygotowywania różnego rodzaju potraw np. zup, past, dań wegetariańskich. Odmiany cukrowe mają mniejsze znaczenie gospodarcze i uprawiane się głównie amatorsko, gdyż najlepiej smakują na surowo w stanie świeżym.

Groch


Opis


Groch zwyczajny jest rośliną jednoroczną, wytwarzającą zieloną, kanciastą łodygę, o długości uzależnionej od odmiany (może osiągać wysokość od. 25 cm. do nawet 2 - 3 m.) oraz długi na ok. 1 m. korzeń palowy z licznymi, drobnymi korzeniami bocznymi, na których tworzą się narośla symbiotycznych bakterii brodawkowych. Liście rośliny są pierzastozłożone, połączone z łodygą sztywnym ogonkiem (na końcach posiadają wąsy czepne). Kwiaty wyrastają w kątach liści i mają typową budowę motylkową. Zwykle są w kolorze białym, ale u odmian mogą być też czerwone lub liliowo-różowe. Po zapyleniu (roślina samopylna), z kwiatów rozwijają się strąki z kilkoma, rzadziej kilkunastoma nasionami (w jednym strąku może znajdować się od 3 do 12 nasion), które mogą być gładkie i kuliste lub pomarszczone i kanciaste.


Odmiany


Wśród licznych odmian grochu znajdują się rośliny o różnym okresie wegetacji oraz osiągające różną wysokość. Są wśród nich odmiany karłowe, dorastające do wys. ok. 25-90 cm. (np. „Duet”, „Gloriosa”), średnio wysokie osiągające ok. 90-150 cm. wys. (np. „Kadona”, „Sześciotygodniowy”) i wysokie dorastające do ok. 150 – 300 m. wys. (np. „Telefon”) oraz odmiany grochu cukrowego (np. „Baron Nowy”, „Iłówiecki” ). Odmiany grochu łuskowego dzielą się dodatkowo na rośliny o nasionach gładkich (np. „Sześciotygodniowy”) oraz pomarszczonych (np. „Kadona”).

Uprawa grochu


Wymagania uprawowe


Groch zwyczajny jest rośliną o dość szczególnych wymaganiach uprawowych. Najlepiej czuje się w klimacie wilgotnym i chłodnym, gorzej rozwija się na terenach ciepłych i suchych. Jego nasiona mogą kiełkować już przy temperaturze 2 - 4°C, a młode siewki są w stanie znieść krótkotrwałe, kilkustopniowe przymrozki. W trakcie wzrostu i zawiązywania strąków, optymalna temperatura dla grochu to ok. 13 - 18°C. Wyższa temperatura doprowadza do znacznego pogorszenia smaku nasion, które szybciej dojrzewają i stają się bardziej mączyste. Groch należy także do warzyw wrażliwych na długość dnia. Wprawdzie wczesne odmiany są raczej obojętne na ilość światła, ale odmiany późniejsze są już typowymi roślinami dnia długiego (długi dzień przyspiesza kwitnienie). Z tego względu opóźnianie terminu ich siewu może doprowadzić do szybszego zakwitania i słabszego plonowania.

Uprawa grochu siewnego


Wymagania glebowe i przygotowanie stanowiska


Pod uprawę grochu nadają się przede wszystkim gleby przepuszczalne, ciepłe, umiarkowanie wilgotne, zasobne w próchnicę i składniki pokarmowe oraz posiadające obojętny odczyn pH. Odmiany przeznaczone do zbioru na zielono wymagają gleb lepszej jakości, natomiast odmiany uprawiane na nasiona zniosą podłoża słabsze. Roślin nie należy jednak nigdy uprawiać na glebach mokrych, ciężkich i zimnych ani na jałowych i suchych. Także podłoża kwaśne lub zbyt zasadowe nie są dla nich odpowiednie. Groch najlepiej plonuje na stanowiskach w drugim lub nawet trzecim roku po oborniku. Jesienią, w roku poprzedzającym jego uprawę, warto wykonać głęboką orkę i zasilić glebę wieloskładnikowymi nawozami mineralnymi. Ilość czystego składnika na 1 ha. wynosi dla grochu: 60 – 80 kg. P2O5 i 120 – 160 K2O (zastosowanych jesienią) oraz 40 – 50 kg. N (zastosowanych wiosną, przed siewem nasion). Groch można uprawiać na stanowiskach po wszystkich innych warzywach, z wyjątkiem roślin należących do tej samej rodziny botanicznej (przerwa w uprawie to ok. 4 – 5 lat). Należy jednak pamiętać, że jeśli przerwa w uprawie grochu na danym stanowisku jest zbyt długa, warto wzbogacić glebę w bakterie symbiotyczne (przy pomocy szczepionki), co znacznie ułatwi roślinom dalszy rozwój. Ze względu na symbiozę z bakteriami brodawkowymi, groch jest dobrym przedplonem dla warzyw, wymagających podłoża bogatego w związki azotu.

Groch

 < czytaj dalej...

Koniecznie zobacz