- 1/4
- Następne
Cebula jadalna (Allium cepa) należy do jednych z najstarszych roślin warzywnych uprawianych przez człowieka. Przez wieki nie straciła na swojej popularności i nadal zajmuje ważne miejsce w kuchniach całego świata, mimo iż jej ostry smak i specyficzny aromat nie zawsze spotyka się z uznaniem. Warto jednak rozejrzeć się wśród licznych odmian tego warzywa, gdyż możemy wśród nich znaleźć rośliny o wyjątkowo łagodnym, niemal słodkim smaku, odpowiednie dla osób, którym typowy smak tego warzywa nie bardzo odpowiada.
Odmiany
Odmiany charakteryzujące się łagodnym, niemal słodkim smakiem i delikatnym, soczystym, kruchym miąższem nazywane są cebulami cukrowymi. Zwykle mają białą skórkę i biały miąższ, chociaż zdarzają się też cebule cukrowe o nieco innym wyglądzie. Wśród najczęściej polecanych odmian cebuli cukrowej znajdziemy między innym: „Alibaba” (cebule białe, kuliste o nieco ostrzejszym smaku niż u innych odmian), „Sterling F1” (rodzi duże, okrągłe, białe cebule, charakteryzujące się bardzo łagodnym i słodkim smakiem), „Orizaba F1” (odmiana dająca duże, białe cebule z białym, słodkawym i delikatnym miąższem) oraz „Ailsa Craig” (o dużych cebulach okrytych złotą skórką, posiadających jędrny miąższ o łagodnym i słodkawym smaku).
Uprawa i wymagania
Zanim jednak podejmiemy się uprawy cebuli, powinniśmy bliżej poznać jej wymagania, gdyż wbrew pozorom wcale nie są one takie małe. Aby móc doczekać się zdrowych i dorodnych cebul oraz obfitych zbiorów, pod uprawę warzywa musimy przeznaczyć ciepłe i przewiewne stanowiska, które pozwolą dojrzeć cebulom, a po zbiorze ułatwią ich obsychanie. Nie mniej istotne jest także wybranie i przygotowanie dla roślin odpowiedniej gleby, która powinna mieć obojętny odczyn pH i być bardzo żyzna, zasobna w składniki pokarmowe, głęboko uprawiona, świeża, umiarkowanie wilgotna oraz odpowiednio nawieziona. Przed uprawą należy ją wzbogacić dobrze rozłożonym kompostem (unikając obornika), a w razie konieczności także nawozami mineralnymi o podwyższonej zawartości potasu (np. na 10 m2 można użyć ok. 150 g. superfosfatu granulowanego, 150 g. saletry amonowej w 2-3 dawkach oraz 150 g. siarczanu potasu). Wybierając stanowisko pod uprawę cebuli cukrowej, musimy też pamiętać o zmianowaniu i przez ok. 4-5 lat nie sadzić roślin na stanowisku zajmowanym wcześniej przez inne warzywa cebulowe (ze względu na zagrożenie wystąpienia wspólnych chorób i szkodników).
Rozmnażanie
Rozmnażanie cebuli jest dość łatwe i można to zrobić na trzy sposoby. Najłatwiejszą metodą jest wykorzystanie do nasadzeń małych, ubiegłorocznych cebulek czyli tzw. dymki. Do gruntu można je wysadzać wiosną w rzędy oddalone od siebie o ok. 30 cm., zachowując odstęp między roślinami ok. 7-8 cm. Cebulki umieszcza się w podłożu na głębokości ok. 0,5 cm., co gwarantuje ich prawidłowy rozwój. Rośliny uprawiane w ten sposób dają duży plon, ale są bardziej narażone na choroby, których źródłem może być też skażony materiał siewny. Cebule można także uzyskać sadząc gotową rozsadę, zakupioną u producenta. Rozstaw i termin sadzenia jest podobny, jak przy uprawie roślin z dymki. Ostatnim sposobem uprawy cebuli jest wysiew nasion. Wykorzystanie tej metody daje szansę na uzyskanie wyjątkowo dużych zbiorów, przy niskim nakładzie finansowym, ale tylko wtedy, kiedy warunki klimatyczne będą wyjątkowo sprzyjające. W przeciwnym wypadku uzyskane cebule mogą być małe, nierówne i niedostatecznie wykształcone. Jeśli mimo wszystko postanowimy wysiać nasiona, powinniśmy zrobić to w pierwszej połowie kwietnia, jednak dopiero wtedy, gdy temperatura będzie wynosić ok. 6°C (tylko wtedy nasiona mogą prawidłowo kiełkować). Zwykle na 1 m2 przeznacza się ok. 0,4-0,8 g. nasion.
Zbiór
W zależności od przeznaczenia, cebule można zbierać latem lub dopiero wtedy, gdy ich szczypior się załamie, a zewnętrzna łuska lekko wyschnie. W pierwszym terminie zbieramy warzywa przeznaczone do bezpośredniego spożycia, w drugim natomiast cebule przeznaczone do przechowywania (odmiany późne, które po zbiorze należy dosuszyć).
Choroby i szkodniki
Cebula należy do warzyw często atakowanych przez choroby i szkodniki. Wśród nich spotyka się między innymi choroby grzybowe: szara pleśń, głownia cebuli, mączniak rzekomy, fuzaryjna zgnilizna cebuli, bakteryjne: mokra zgnilizna cebuli oraz wirusowe: żółta karłowatość cebuli, a także szkodniki: poskrzypkę cebulowę, chowacza szczypioraka, udnicę cebulówkę, niszczyka zjadliwego, śmietkę cebulankę, wgryzkę szczypiorka, wciornastki, mszyce, miniarki. czytaj dalej...
