Murek oporowy - budowa i rodzaje

Jesteś tutaj:

Murek oporowy - budowa i rodzaje

3,4/5 (49 ocen)

 

Murek oporowy – budowa i rodzaje

 

Rolą murka oporowego jest przytrzymywanie masy ziemi stawiającej określony opór – stąd nazwa oporowy. Tego rodzaju murki – pionowe konstrukcje – stosuje się przede wszystkim na granicy dwóch płaszczyzn o różnym poziomie gruntu, np. przy skarpie, nabrzeżu, oraz do budowy wielopoziomowego ogrodu, podwyższonej rabaty czy zwykłych schodów.

 

Zasady budowy murków oporowych

 

  • Szerokość murka oporowego powinna być dłuższa niż 20 proc. wysokości, jednak nie mniejsza niż 30 cm.
  • Wysokość murka powinna być nieznacznie większa niż poziom ziemi na skarpie (znajdować się ponad gruntem). Dzięki temu zapobiegniemy przelewaniu się wody przez szczyt.
  • Maksymalna wysokość murka oporowego to 150 cm. Nie należy budować wyższych konstrukcji z uwagi na duże ryzyko przewrócenia lub zawalenia pod naporem ziemi. Lepiej zastosować tarasy lub schodki (kilka niższych murków).
  • Niskie murki nie wymagają fundamentu, jednak jeśli ich wysokość przekracza 50 cm, warto przygotować im podstawę. W tym celu należy wykopać dół i ułożyć na jego dnie 20-, 30-cm warstwę gruboziarnistego żwiru. Wyższe murki wymagają już betonowego fundamentu o głębokości 30–80 cm. Należy przyjąć zasadę, że im wyższy murek, tym mocniejszy, szerszy i głębszy fundament.
  • Przy wysokich murach stosuje się wsporniki w podstawie muru, dzięki czemu ściana ma kształt litery L lub odwróconego T.
  • Kamienie (lub inne elementy konstrukcyjne) należy układać na cegiełkę, czyli tak aby ich krawędzie nie tworzyły pionowych szczelin z kamieniami znajdującymi się w niższych warstwach. Pionowe szczeliny przechodzące więcej niż przez 2 warstwy mogą znacznie osłabiać konstrukcję.
  • Murek musi być pochylony w stronę skarpy (10–15-proc. odchylenie od pionu). W przeciwnym razie nie będzie stabilny i zawali się pod naporem ziemi.
  • Jeśli grunt nie jest dobrze przepuszczalny, to pomiędzy murkiem a skarpą należy usypać warstwę odsączającą z gruboziarnistego żwiru. Przy wysokich betonowych konstrukcjach warto zastosować także rurki drenarskie.
  • Przy podstawie murku warto ułożyć tzw. opaskę. Dzięki niej o wiele łatwiej będzie można kosić trawę.

 

Murek oporowy suchy (bez zaprawy)

 

Zbudowany jest z płaskich kamieni (lub innych elementów) układanych na sobie, niespajanych zaprawą. Kamienie układa się tak, aby największe, najcięższe i najszersze znajdowały się na spodzie, a najmniejsze na górze. Co 2.–3. warstwę budujemy z dużych i szerokich kamieni. W połowie wysokości murka układamy warstwę z dużych i długich kamieni, tak aby wchodziły one w głąb gruntu, czyli wiązały murek z gruntem. Suchy murek wykorzystywany jest przede wszystkim jako obrzeże rabat lub element ogrodu skalnego. Nie powinien przekraczać wysokości 50–60 cm, gdyż brak spoiwa powoduje, że cała konstrukcja może nie utrzymać dużej masy ziemi. Szczeliny pomiędzy kamieniami można wypełnić ziemią i obsadzić bylinami skalnymi.

 

Murek oporowy murowany

 

Murki murowane mogą być wykonane z kamieni, cegieł lub betonowych elementów, jednak w tym przypadku elementy łączone są zaprawą murarską (cementową), dzięki czemu wysokość takiej konstrukcji może dochodzić nawet do 120 cm. Aby mur zachował stabilność, elementy powinny być układane na cegiełkę tak jak w przypadku budowania murów domów – cegła wyższego rzędu przesunięta jest o połowę długości w stosunku do cegły niższego rzędu. Gotowy murek można pozostawić bez wykończenia lub wyrównać jego powierzchnię (otynkować) i obłożyć dekoracyjną okładziną – płytki ceramiczne, kamienne lub betonowe. U podstawy muru można posadzić samoczepne pnącza – np. bluszcz lub winobluszcz – które wspinając się po pionowej ścianie, nadadzą jej niepowtarzalnego uroku.

 

Murek oporowy betonowy

 

To jednolita konstrukcja z lanego betonu lub ułożona z betonowych bloków. Aby uniknąć pęknięć w murze, niezbędne jest pozostawienie szczelin dylatacyjnych (najlepiej co 2–3 m, minimum co 5 m). Taka konstrukcja z uwagi na swój ciężar wymaga odpowiedniego fundamentu oraz wsporników, a jeśli wysokość murka przekracza 120 cm, wtedy konieczne jest wykonanie jego zbrojenia metalowymi prętami. Murek betonowy można pokryć dekoracyjną elewacją. Doskonale nadają się do tego ceramiczne płytki imitujące cegły lub kamienne płyty. Co kilka metrów, na różnych poziomach warto wmurować gliniane doniczki i obsadzić je kolorowymi kwitnącymi roślinami najlepiej o pokroju lekko zwisającym lub pnącym. Te kolorowe akcenty przełamią betonową monotonię i nadadzą jej lekkości i naturalności.

 

Murek oporowy drewniany

 

Buduje się go z bali, palików lub podkładów kolejowych, które mimo że są mniej trwałe niż kamień czy beton, to bardzo dobrze komponują się z roślinnością w ogrodzie. Taka konstrukcja nie wymaga fundamentu, warto jednak wykopać rów i wysypać go 20-cm warstwą żwiru, która zapobiegnie gniciu podkładów dolnej warstwy. Podkłady kolejowe układa się poziomo, jeden na drugim w kilku warstwach, które łączy się prętami umieszczonymi w otworach wywierconych na wylot. Taki murek idealnie sprawdza się jako obrzeżenie rabaty lub podniesionego zagonu do uprawy ziół i warzyw. Podkłady kolejowe najlepiej wyglądają w ogrodzie w stylu naturalistycznym lub angielskim.

 

Murek oporowy z gazonów lub gabionów

 

Gazony i gabiony to gotowe elementy, dzięki którym szybko zbudujemy nowoczesny murek oporowy. Gazony produkowane są z betonu, keramzytobetonu lub innych kruszyw, w środku są puste, posiadają wiele przeróżnych kształtów, wzorów i szeroką gamę kolorów dzięki barwieniu prefabrykatów używanych do ich produkcji. Gabiony to metalowe kosze wykonane z siatki i wypełnione tłuczonymi kamieniami. Elementy układamy jeden na drugim, pamiętając o przesunięciu w kierunku skarpy. Z uwagi na niewielką masę gazonów murki oporowe z nich wykonane nie powinny być wysokie. Parcie gruntu może spowodować przesunięcie elementów, dlatego murek musi być dostatecznie stabilny.

 

Palisada

 

Kamienie, betonowe płyty lub podkłady kolejowe możemy ułożyć pionowo i stworzyć palisadę. Aby taki murek oporowy był stabilny i nie przewracał się pod naporem ziemi, nie powinien przekraczać 30–45 cm wysokości. Warto pamiętać, że przynajmniej 1/3 wysokości bloków palisady powinna znajdować się pod ziemią. Palisada najczęściej jest stosowana do odgrodzenia podwyższonych rabat i kwietników.

 

Autor: Paweł Romanowski

Koniecznie zobacz