- 1/6
- Następne
Bardzo często w ogrodach, działkach oraz na posesjach znajdują się miejsca, których estetyka pozostawia wiele do życzenia. Stare mury, szopy, składziki, śmietniki itp., zazwyczaj kolidują z pięknem otaczających roślin. Z pewnością szybkim i trafionym rozwiązaniem problemu będzie zastosowanie pnączy, które doskonale kamuflują niedoskonałości architektury, choć to nie jedyna ich zaleta.
Parthenocissus to sprawdzone i bardzo popularne pnącze, często goszczące w ogrodach. Wykorzystywane także przy aranżacji miejskich terenów zielonych.
Zróżnicowanie gatunkowe
Rodzaj winobluszcz zwany także „dzikim winem” zaliczany jest do rodziny winoroślowatych (Vitaceae). Obejmuje on ponad 10 gatunków pnączy, z których w Polsce największe znaczenie ma winobluszcz pięciolistkowy (P. quinquefolia) oraz winobluszcz trójklapowy (P. tricuspidata) zwany japońskim. Poza tym można także spotkać bardzo podobny do winobluszcza pięciolistkowego winobluszcz zaroślowy - P. inserta (P. vitacea).
Ze względu na przemarzanie, mniejsze znaczenie mają winobluszcz Henry’ego zwany winobluszczem domowym (P. henryana) oraz winobluszcz himalajski (P. himalayana). Oba osiągają do około 5 m wysokości i należą do pnączy samoczepnych.
Naturalne siedliska rodzaju, występują w Ameryce Północnej (winobluszcz pięciolistkowy, winobluszcz zaroślowy) oraz Azji Wschodniej (winobluszcz trójklapowy).
Winobluszcze charakteryzują się dużymi przyrostami rocznymi (nawet do kilku metrów), a ich docelowa wysokość sięga do 20 m!
Winobluszcz jesienią
Ważne!
Widząc budynki pokryte zielonym „płaszczem” często zastanawiamy się czy pnącze nie jest zagrożeniem dla konstrukcji, dla tynku i elewacji. Wiele można przeczytać na ten temat w Sieci, ale czasami informacje są bardzo sprzeczne.
Tak naprawdę winobluszcz nie jest zagrożeniem. Zielona ściana ma wiele zalet m.in.
- chroni ścianę przed zmiennymi warunkami atmosferycznymi
- stanowi dobrą izolację
- chroni ścianę przed zamoczeniem (w okresie wegetacji)
- części wilgoci pnącze wykorzystuje na własne potrzeby
- jest miejscem schronienia dla wielu niewielkich organizmów.
Winobluszcz może być przyczyną niewielkich uszkodzeń wówczas, kiedy wykorzystamy roślinę do okrycia ścian, na których można zauważyć niewielkie pęknięcia.
W przypadku, kiedy zechcemy zieloną „ścianę” zerwać, należy liczyć się z tym, że przylgi całkowicie nie zostaną usunięte. Wrośnięte w tynk, należy oczyszczać ręcznie, a jest to pracochłonne.
Ten problem tyczy się pnączy samoczepnych.
Winobluszcz
Wybrane gatunki Parthenocissus
Winobluszcz pięciolistkowy
Najpopularniejszy gatunek, osiągający wysokość do około 12 m. Charakteryzuje się dużymi przyrostami rocznymi, palczasto złożonymi liśćmi- złożonymi z jajowatych (eliptycznych), piłkowanych listków (5-9). Liście osiągają do 10 cm długości. W okresie jesiennym pięknie przebarwiają się na czerwono. Roślina pnie się po ścianach dzięki wąsom czepnym, na końcu rozgałęzionym i haczykowato zakończonym, dodatkowo z tzw. przylgami. Biorąc pod uwagę dekoracyjność pnącza, kwitnienie nie ma znaczenia. Kwiaty zielonkawe, bardzo niepozorne, ukazują się latem. O wiele bardziej dekoracyjne są granatowe owoce, dojrzewające w okresie jesiennym. Osiągają średnicę nawet do 8 mm.
Winobluszcz pięciolistkowy nie jest wymagający i poradzi sobie na większości gleb. Należy jednak podkreślić, że lepiej będzie prezentował się na podłożu żyznym i dostatecznie wilgotnym. Tworzy wówczas bardzo zwartą, a zarazem soczyście zieloną „ścianę”.
Bardzo tolerancyjny, świetnie sobie radzi na stanowisku słonecznym, półcienistym oraz cienistym.
Gatunek mrozoodporny oraz znoszący zanieczyszczenia powietrza, tak więc jak najbardziej nadaje się na tereny miejskie.
Winobluszcz trójklapowy
Mniej popularne od P. quinquefolia, ale także często spotykane pnącze, które doskonale pokrywa ściany, mury itp. Dachówkowato ułożone liście tworzą szczelną „ścianę” zieleni. P. tricuspidata charakteryzuje się krótszymi wąsami, mocno rozgałęzionymi i z tzw. przylgami. Pnie się na wysokość sięgającą 20 m. Wiechowate kwiatostany ukazują się wczesnym latem i stanowią pożytek dla pszczół. Po kwitnieniu pojawiają się dojrzewające jesienią nasiona.
Liście zazwyczaj trójklapowe, sięgające 20 cm długości. Jesienią przebarwiają się na odcienie czerwieni i brązu.
Wymagania P. tricuspidata zbliżone do gatunku poprzedniego, z tym że winobluszcz trójklapowy jest bardziej podatny na przemarzanie, ale bardzo dobrze się regeneruje.
Winobluszcz zaroślowy
Rzadko spotykany gatunek, bardzo zbliżony wyglądem do P. quinquefolia od którego różni się zieloną barwą młodych przyrostów (w przypadku P. quinquefolia młode przyrosty są czerwonawe). Osiąga mniejsze rozmiary i zazwyczaj nie posiada przylg, które ułatwiłyby mu wspinanie się.
Winobluszcz
Odmiany
Poszczególne gatunki są zróżnicowane także odmianowo. Do najważniejszych odmian zaliczymy:
Winobluszcz pięciolistkowy
- ‘Monham’ Star Showers odmiana o charakterystycznych zielonobiałych liściach. Osiąga do około 6 m wysokości,
- ‘Yellow Wall’ odmiana, której liście w okresie jesiennym przebarwiają się na żółto,
- ‘Minor’ charakteryzująca się m.in. mniejszymi liśćmi, czytaj dalej...
