Sagowcami nazywamy grupę roślin z gromady nagonasiennych, do której zaliczane są również gatunki iglaste. To bardzo stara grupa roślin, której pierwsi przedstawiciele pojawili się na ziemi w erze paleozoicznej. Z tego względu wywodzące się z niej gatunki nazywani są żywymi skamielinami. W grupie tej sklasyfikowano około 340 gatunków roślin pochodzących głównie z klimatu tropikalnego i podzwrotnikowego (południowej i środkowej Afryki, a także z Ameryki Środkowej, południowej Azji oraz wschodnich rejonów Australii). Swoim pokrojem sagowce przypominają palmy i tak jak one wytwarzają grube, nierozgałęzione pnie (kłodziny), zakończone pióropuszami dużych, sztywnych, pierzastych liści. W klimacie europejskim spotykane są jedynie w szklarniach i palmiarniach ogrodów botanicznych. Gatunki z rodzaju sagowiec (Cycas) uprawia się również w dużych, jasnych pomieszczeniach oraz na balkonach i tarasach. Najpopularniejszy jest sagowiec odwinięty (Cycas revoluta), pochodzący z Japonii.

 

 

Sagowce wymagają stanowiska słonecznego – zbyt silne jest dla nich jedynie światło w godzinach południowych latem. Konieczne jest również zapewnienie im wysokiej wilgotności powietrza. Rośliny można latem ustawiać w ogrodzie, na tarasie lub balkonie Podłoże wykorzystywane do ich uprawy powinno być żyzne i przepuszczalne. Sagowce w zależności od gatunku mogą wytrzymywać temperatury od -11 do 42°C. Sagowiec odwinięty latem wymaga temperatury w zakresie 20-30°C, a zimą toleruje spadki do poziomu 15-18ºC.

 

 

Sagowce najczęściej sprowadzane są do Polski w postaci bezlistnych kłodzin. Kłodziny, po uprzednim ich oczyszczeniu, sadzi się do doniczek z substratem torfowym z domieszką gruboziarnistego piasku. Można także użyć specjalistycznej ziemi do palm. Podłoże powinno być lekko wilgotne, o temperaturze 30-35°C. Z chwilą gdy rośliny się ukorzenią i wypuszczą liście rozpoczynamy regularne podlewanie. Sagowiec odwinięty z początku rośnie powoli i dopiero po pewnym czasie rozwija krótki pień, dorastający ostatecznie do 2 m wysokości, i bujną rozetę liści na jego szczycie. Roślinę należy podlewać raz na 10 dni, nie wolno jednak dopuścić do przesuszenia podłoża. Zimą, gdy sagowiec przechodzi w stan spoczynku, temperatura pomieszczenia, w którym zamierzamy go przetrzymać do wiosny, powinna być utrzymywana w granicach 12-18°C. Podlewanie w tym czasie należy możliwie ograniczyć (wystarczy przeprowadzać je raz na miesiąc). Na wiosnę, w marcu-kwietniu, rośliny przesadzamy do doniczek ze świeżą ziemią, a gdy się ukorzenią, zasilamy je nawozem. Do przesadzania młodych egzemplarzy dobieramy takie doniczki, by ich główne korzenie łatwo się w nich zmieściły, a kłodziny były zagłębione na 1/3 swej wysokości. Na dnie pojemników układamy kilka większych kamieni, które oprócz doskonałej warstwy drenażowej będą stanowić niewidoczne stabilizatory. Starsze egzemplarze przesadzamy co 4-6 lat. Wiosną każdego roku usuwamy z nich zaschnięte liście. Rośliny najłatwiej namnożyć z odrostów, ich nasiona są trudno dostępne.

 

 

- blednięcie liści i pojawianie się srebrzystych plamek – objaw żerowania wciornastków,

- małe, brązowe plamki na ogonkach liściowych – oznaka ataku miseczników,

- biały nalot na kłodzinie – objaw nadmiaru wilgoci w podłożu i choroby grzybowej,

- osłabiony wzrost, żółknięcie liści – oznaka nadmiaru wody i niedoboru światła.

 

 

Sagowca odwiniętego można uprawiać w donicy ustawionej latem w ogrodzie lub na dużym tarasie. Roślina znakomicie będzie się czuła również w szklarni tropikalnej razem ze storczykami i egzotycznymi pnączami lub prowadzona w formie drzewka bonsai. 

 

Największa kolekcja sagowców w Polsce znajduje się w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Znajduje się w niej 60 gatunków, z których kilka udaje się rozmnażać. Kilka z uprawianych tam okazów liczy sobie ponad 150 lat.

 

Sagowiec odwinięty wykazuje właściwości lecznicze. Jego pędy wierzchołkowe mają działanie ściągające i moczopędne. Liście używane są z kolei w leczeniu nowotworów m.in. wątroby, a nasiona – w łagodzeniu objawów reumatyzmu.

 

 

Największa kolekcja sagowców w Polsce znajduje się w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Znajduje się w niej 60 gatunków, z których kilka udaje się rozmnażać. Kilka z uprawianych tam okazów liczy sobie ponad 150 lat.

 

Sagowiec odwinięty wykazuje właściwości lecznicze. Jego pędy wierzchołkowe mają działanie ściągające i moczopędne. Liście używane są z kolei w leczeniu nowotworów m.in. wątroby, a nasiona – w łagodzeniu objawów reumatyzmu.

Anna Jędrzejewska