- 1/2
- Następne
Smaczne i pożywne orzechy laskowe można uprawiać w każdym ogrodzie. Znajomość najlepszych technik i terminów sadzenia pozwoli zapewnić leszczynom optymalne warunki wzrostu i plonowania. Dodatkową zachętę do uprawy tych krzewów stanowi fakt, że rozmnażają się one bardzo łatwo i z każdego okazu da się małym nakładem pracy pozyskać kilka nowych.
Wymagania glebowe i siedliskowe
Leszczynę należy sadzić na stanowiskach osłoniętych i słonecznych. Doskonale rośnie i plonuje na zboczach oraz wzniesieniach. Poziom wody gruntowej nie może sięgać wyżej niż 1,2 m od powierzchni ziemi.
Po wybraniu stanowiska przystępujemy do przygotowania podłoża. Leszczynom odpowiadają średnio zwięzłe, próchniczne gleby piaszczysto-gliniaste o odczynie obojętnym lub lekko zasadowym (pH 7-7,5). Przed sadzeniem usuwamy chwasty i rozkładamy kompost bądź obornik w dawce 3-4 kg na 100 m2 powierzchni. Na podłożu ubogim w składniki pokarmowe można zastosować też sól potasową (1,5-2 kg/100 m2) i superfosforat (0,5-1 kg/100 m2). Kwaśny odczyn gleby zmieniamy, dodając do niej wapno magnezowe. Po rozłożeniu nawozów starannie przekopujemy podłoże.
Termin i technika sadzenia
Zalecanym terminem sadzenia leszczyny jest druga połowa października. Krzewy przesadzane jesienią łatwo się ukorzeniają, ale podczas ostrej zimy mogą przemarznąć, dlatego wymagają kopczykowania. Sadzenie wiosenne przeprowadzamy natomiast jak najwcześniej po rozmarznięciu gleby, gdy zawiera ona jeszcze dużo wody. Wadą tego terminu jest konieczność częstego podlewania młodych leszczyn. Podczas suchej wiosny należy nawadniać je co 10 dni, przeznaczając na każdy krzew minimum 8 l wody.
Najlepiej przyjmują się sadzonki dwuletnie, o wysokości 70-90 cm i grubości 7-12 mm. Odmiany słabo rosnące sadzimy w rozstawie 5 x 3 m, a cechujące się silnym wzrostem – 6 x 4 m. Odległości zmniejszamy, jeśli podłoże jest ubogie i zwiększamy w przypadku gleb żyznych.
Dół przygotowany pod leszczynę powinien mieć wymiary 50-60 x 50-60 cm. Podczas kopania odkładamy na bok najżyźniejszą, wierzchnią część gleby, a następnie usypujemy z niej kopczyk na dnie. Na nim rozkładamy korzenie krzewu. Po sadzeniu warto uformować wokół młodej leszczyny misę, w której będzie się zbierać woda. Na koniec ściółkujemy krzew korą, torfem lub agrowłókniną.
Pamiętajmy, że większość leszczyn jest obcopylna i do owocowania potrzebuje zapylacza innej odmiany.
Rozmnażanie generatywne
Późną jesienią sadzimy orzechy laskowe wprost do gruntu lub – jeśli na terenie sadu występują myszy albo nornice – do skrzynek. Stratyfikacja powinna trwać 90 dni. Przez ten czas przechowujemy orzechy w temperaturze 2-4°C, przy wilgotności sięgającej 90%. Poleca się trzymanie ich w drewnianej skrzynce, w czystym piasku zmieszanym z torfem. Orzechy układamy warstwami – między kolejnymi poziomami powinny znajdować się dwucentymetrowe warstwy przepuszczalnej mieszaniny. Wiosną przenosimy skrzynkę do cieplejszego pomieszczenia, aby orzechy zaczęły kiełkować. Dobrym pomysłem jest rozsadzenie ich do osobnych doniczek, które następnie zakopujemy na rozsadniku w rozstawie 10-12 x 30-40 cm, na głębokości 4-5 cm. Podłoże wokół siewek regularnie odchwaszczamy i spulchniamy.
Pozyskane w ten sposób młode leszczyny nie powtarzają cech roślin matecznych, dlatego w uprawie amatorskiej częściej stosuje się metody rozmnażania wegetatywnego.
Rozmnażanie wegetatywne
1. Odrosty korzeniowe
Oddzielanie pędów wybijających z korzeni to najłatwiejszy sposób rozmnażania leszczyny. Wiosną zamiast wyrywać odrosty, odginamy najsilniejsze z nich. Przestrzeń między nowymi pędami a rośliną mateczną przysypujemy próchnicą lub torfem. Jesienią odcinamy ukorzenione odrosty i przenosimy je na miejsca docelowe bądź – jeśli wykształciły słabe systemy korzeniowe – na rozsadnik.
2. Podział
Silnie rozrośnięte krzewy odmładzamy, wykopując i dzieląc ich bryły korzeniowe. Starajmy się, by każda z części miała silnie rosnące pędy i dobrze rozwinięty system korzeniowy. Pamiętajmy jednak, że pozyskane w ten sposób sadzonki są narażone na infekcje, ponieważ ich korzenie zostały okaleczone. Nie dzielimy nigdy starych i słabo rosnących krzewów, gdyż uzyskamy z nich materiał niskiej jakości.
3. Odkłady
Leszczynę możemy rozmnażać przez odkłady pionowe i poziome. Pierwszy sposób pozwala na uzyskanie jednej sadzonki z jednego pędu. Wiosną lub jesienią spulchniamy podłoże wokół krzewu i wykopujemy dołek o głębokości 15 cm, który zaprawiamy torfem, kompostem lub rozłożonym obornikiem. Wybrany pęd przyginamy i wykonujemy podłużne nacięcie na części, która ma znaleźć się pod ziemią. Następnie mocujemy pęd w podłożu za pomocą kawałka nierdzewnego drutu, wygiętego w podkówkę, i zasypujemy dołek. Aby pęd rozwinął własny system korzeniowy, jego górna część musi rosnąć pionowo, dlatego przywiązujemy wierzchołek do podpórki.
Odkład poziomy pozwala uzyskać kilka sadzonek z jednego pędu. Wczesną wiosną, przed fazą nabrzmiewania pąków, układamy długie pędy leszczyny w płytkich rowkach i przyszpilamy je drutami. Ponad ziemię powinien wystawać tylko kilkucentymetrowy wierzchołek każdego pędu. Odkłady przykrywamy cienką warstwą ziemi kompostowej lub innego przepuszczalnego materiału dopiero, gdy pąki zaczną się rozwijać. Kiedy odrosty osiągną długość 8-10 cm, przysypujemy je do 2/3 wysokości. Zabieg ten sprzyja rozwojowi korzeni. Powtarzamy go co kilkanaście dni, aż odcinki obsypane ziemią będą miały co najmniej 15 cm.
Pamiętajmy, że rośliny, które nie rozwinęły jeszcze silnego systemu korzeniowego, wymagają regularnego podlewania.
Jesienią rozgarniamy ziemię i sprawdzamy stan korzeni naszych odkładów. Jeśli są silne, odcinamy je od krzewu matecznego, w przypadku odkładu poziomego dzielimy na pojedyncze sadzonki, i przenosimy na rozsadnik. Dopiero po dwóch latach wysadzamy młode leszczyny do gruntu.
4. Kopczykowanie
Metoda ta pozwala pozyskać do kilkunastu dobrze ukorzenionych sadzonek za jednym razem, a krzewy mateczne można wykorzystywać do rozmnażania co roku. Wiosną sprowadzamy do ogrodu młodą leszczynę, której jedynym celem będzie dostarczanie materiału sadzeniowego. Po przeniesieniu krzewu do gruntu przycinamy wszystkie jego pędy tuż nad ziemią. Gdy nowe przyrosty osiągną wysokość 20 cm, formujemy wokół nich kopczyki z torfu, ziemi próchnicznej lub przekompostowanych trocin, sięgające 2/3 ich długości. Zabieg ten powtarzamy kilkakrotnie, aby ostatecznie kopczyki osiągnęły wysokość 30 cm. Jesienią odrosty powinny być już wystarczająco dobrze ukorzenione, by je rozdzielić i przenieść do szkółki. czytaj dalej...
