- 1/12
- Następne
Rośliny iglaste stały się w ostatnich latach jednymi z najpopularniejszych krzewów ozdobnych sadzonych w ogrodach. Wiele z nich posiada jednak dość wysokie wymagania i nie wszędzie można je uprawiać, dlatego tym cenniejsze stają się rośliny, których wymagania siedliskowe są minimalne. Jednym z takich wyjątkowo elastycznych gatunków jest sosna górska czyli kosodrzewina lub kosówka właściwa (Pinus mugo subsp. mugo), która w naturze zasiedla tak ekstremalne środowiska, że urośnie niemal w każdym ogrodzie.
Opis
Kosodrzewina to krzew o bardzo zmiennej wysokości i pokroju, uzależnionym głównie od odmiany i warunków uprawy. Na ogół roślina nie przekracza 3 m. wys. i posiada krótki, mocny pień, płożące się po ziemi, silne gałęzie oraz rosnące w górę, początkowo zielone, później drewniejące młode pędy. Liście w postaci zielonych igieł są bardzo liczne, długie, sztywne, błyszczące i osadzone po dwa w pęczkach na krótkopędzie. Już po kilku latach uprawy, kosodrzewina zawiązuje też ozdobne szyszki, które są wprawdzie nieduże, ale w młodym wieku mają bardzo ładny, stożkowato-walcowaty kształt i fioletowo-czerwony kolor (później brązowieją i szeroko otwierają łuski) oraz są zebrane po 2-3 w niewielkie, siedzące pęczki. Szyszki dojrzewają po ok. 2-3 latach, uwalniając z wnętrza brązowe nasiona, które najlepiej jest zbierać w okresie zimowym czyli od listopada do stycznia.
Sosna górska - igły i szyszki
Odmiany
W ogrodach można spotkać kosodrzewinę w postaci czystego gatunku, jednak dużo bardziej popularne są jej liczne odmiany, o znacznie wyższych walorach ozdobnych. Wśród nich na uwagę zasługują między innymi: „Gnom” (odmiana karłowa, 1-2 m. wys., o kulistym pokroju), „Golden Glow” (odmiana karłowa, dorastająca do ok. 1 m. wys., o zielonych igłach latem i złocisto-żółtych zimą), „Ophir” (jedna z najpopularniejszych odmian, posiadająca zielone igły latem i żółtopomarańczowe zimą, dorastająca do ok. 1 m. wys.), „Sunshine” (ciekawa odmiana o dwubarwnych, żółto-zielonych lub pstrych igłach, wys. ok. 1 m.), „Laurin” (odmiana karłowa, dorastająca do ok. 1 m. wys., o gęstym, lekko spłaszczonym, kulistym pokroju), „Mops” (niska, bardzo wolno rosnąca odmiana o niebiesko-zielonych igłach i kulistym pokroju), „Allgäu” (karłowa odmiana o ciemnozielonych igłach i kulistym, gęstym pokroju), „Krauskopf”(o płożącym, niemal płaskim pokroju i gęstych, zielonych igłach, dorastająca do ok. 0,2-0,5 m.)
Sosna górska - kosodrzewina
Wymagania uprawowe
Kosodrzewina to jeden z najmniej wymagających gatunków krzewów iglastych, gdyż poza słonecznym stanowiskiem, nie ma właściwie żadnych oczekiwań w stosunku do środowiska. Urośnie niemal na każdej glebie (z wyjątkiem miejsc bardzo podmokłych) i może być uprawiana nawet na podłożu piaszczystym, żwirowatym, ubogim w składniki pokarmowe oraz suchym i to bez względu na jego odczyn pH (zarówno zasadowym jak i kwaśnym). Tak duże zdolności przystosowawcze, w naturze pozwoliły roślinie zasiedlić te stanowiska, które dla innych gatunków bywają niedostępne lub trudne do zaakceptowania. Z tego względu najczęściej spotyka się ją na terenach górzystych (także na nielicznych stanowiskach w Polsce, gdzie jest objęta ścisłą ochroną gatunkową), gdzie zajmuje półki skalne, żwirowiska, nachylone zbocza i inne mało gościnne tereny. Kosodrzewina jest także bardzo wytrzymała na niskie temperatury, toleruje suszę, silne wiatry oraz zanieczyszczone, miejskie powietrze i jest odporna na niewielkie zasolenie gleby. Z tego względu idealnie nadaje się niemal do każdego ogrodu i do sadzenia na terenach zieleni miejskiej.
Kosodrzewina - sosna górska
Cięcie
Sosna górska bardzo dobrze znosi cięcie, które pozwala zachować właściwy pokrój krzewu i ładnie go zagęszcza. Zabieg powinien być wykonany wiosną, kiedy na szczytach pędów są już wykształcone młode, zielone przyrosty. Można je usunąć całkowicie (roślina nie będzie przyrastać w górę) lub jedynie skrócić o połowę (krzew się zagęści).
Kosodrzewina w formie bonsai
Rozmnażanie
Kosodrzewinę można rozmnażać z siewu nasion (po zbiorze przechowuje się je w suchym i chodnym pomieszczeniu, a następnie na 3 miesiące przed planowanym siewem poddaje stratyfikacji), jednak rośliny pozyskane tą drogą nie zachowują cech egzemplarza matecznego i mogą mieć bardzo różny pokrój oraz wysokość. Z tego względu odmiany ozdobne rozmnaża się włącznie wegetatywnie, zwykle za pomocą szczepienia. Z krzewów można również pobrać sadzonki pędowe (w marcu lub w czerwcu) i ukorzenić je w miejscu lekko zacienionym oraz wykazującym się podwyższoną wilgotnością powietrza (pomaga zraszanie).
Kosodrzewina uprawiana w ogrodzie
Zastosowanie
Kosodrzewina to idealna roślina do uprawy w ogródkach skalnych i na wrzosowiskach, gdzie prezentuje się wyjątkowo atrakcyjnie. Dobrze wygląda także w kompozycjach rabatowych oraz jako soliter np. na tle trawnika lub przy wejściu do budynku. Można ją też sadzić na zboczach i nasypach, gdyż doskonale umacnia teren i zapobiega erozji podłoża. Sosna górska pięknie wygląda również w ogrodach japońskich i może być uprawiana w pojemnikach. Niekiedy można też spotkać utworzone z tych roślin żywopłoty, gdyż krzewy bardzo dobrze znoszą cięcie. Ze względu na swoje wysokie zdolności przystosowawcze, małe wymagania i dużą odporność na niesprzyjające warunki środowiskowe, kosodrzewina znakomicie nadaje się do sadzenia na terenach zieleni miejskiej.
Nasiona kosodrzewiny do siewu kupisz tutaj
Zdjęcia kosodrzewiny
Sosna górska w ogrodzie
Kosodrzewina w ogrodzie japońskim
Sosna górska w środowisku naturalnym
Sosna górska w miejskim ogrodzie
Kosodrzewiny w doniczkach
Kosodrzewina
Autor: Katarzyna Józefowicz
