Uprawa moreli w Polsce z sukcesem i satysfakcją

Jesteś tutaj:

Uprawa moreli w Polsce z sukcesem i satysfakcją

3,5/5 (161 ocen)

Podlewanie


Morela jest odporna na suszę, ale podczas długotrwałych braków opadów wymaga podlewania. Okazy szczepione na siewkach moreli są odporniejsze na niedobory wody niż szczepy ałyczy. Nawadniania potrzebują zwłaszcza owocujące drzewka przed zbiorami oraz po nich, gdy zawiązują pąki kwiatowe na przyszły rok.


Cięcie


Pierwsze trzy lata po posadzeniu to okres intensywnego cięcia formującego. Od czwartego roku prześwietlamy korony naszych drzew. Stare i słabo owocujące morele wymagają natomiast radykalnego cięcia odmładzającego. Rany zabezpieczamy pastą ogrodniczą lub farbą emulsyjną z dodatkiem fungicydu.

Sad morelowy

Sad morelowy


Przerzedzanie zawiązków owocowych


W przypadku obficie plonujących odmian (m.in. ‘Early Orange’ i ’Wczesna z Morden’) konieczne jest usuwanie zbyt gęsto rosnących zawiązków morelowych. Zabieg ten wykonujemy 20-30 dni po pełni kwitnienia, zostawiając formujące się owoce co 6-10 cm.


Odchwaszczanie


Przed sadzeniem oraz w pierwszym roku po nim regularnie spulchniamy podłoże wokół moreli i usuwamy chwasty metodą mechaniczną. Od drugiego roku można stosować herbicydy dolistne (np. Roundup 360 SL, Basta 150 SL) i niewielkie dawki środków doglebowych. Aby utrudnić wschodzenie nowych chwastów, ściółkujemy morele włókniną bądź przekompostowanymi trocinami lub słomą. Pamiętajmy, że używanie ściółek organicznych pociąga za sobą konieczność dodatkowego nawożenia azotem.


Ochrona przed mrozem


Młode morele otulamy przed nastąpieniem mrozów słomą i owijamy kartonem. Dodatkowo warto usypać wokół nich kopczyki z piasku lub trocin. Starszym okazom bielimy pnie, by uniknąć zgorzelin, powstających gdy nagrzana kora pęka pod wpływem mrozów. Pąki kwiatowe można zabezpieczyć przed przymrozkami przez zamgławianie.

Morele

Morele


Rozmnażanie


Morele rozmnaża się przez szczepienie na podkładkach z ałyczy, która jest odporna na polskie warunki klimatyczne. Ze względu na niepełną zgodność fizjologiczną wzrost podkładki i odmiany jest jednak nierówny, co może prowadzić do pękania kory w miejscach szczepienia. Inne polecane podkładki to siewki ‘Węgierki Wangheima’ i odpornych odmian moreli. Starsze drzewa szczepi się późną wiosną na tzw. „kożuchówkę” – wsuwając zrazy pod korę odciętego konaru, a młode przez stosowanie (wiosną), na przystawkę bądź za korę (latem).


Choroby

 

  • Brunatna zgnilizna drzew pestkowych (monilioza) – zarodniki grzyba zimują na mumiach. Objawem choroby jest brązowienie i zasychanie pąków oraz kwiatów i gnicie owoców. Jeśli zmiany pojawiły się przed kwitnieniem, stosujemy oprysk preparatem Switch 62,5 WG (0,6-1 l/ha) bądź Signum 33 WG (0,75 l/ha). Zabieg można powtórzyć jeszcze dwukrotnie, co 7-10 dni. Jeśli objawy wystąpiły dopiero po zakończeniu kwitnienia, opryskujemy drzewa co 10-14 dni (nie więcej niż 3 razy w sezonie) aż do zbioru owoców;
  • Leukostomoza drzew pestkowych – choroba grzybowa powodująca zamieranie pędów moreli. Obecnie nie ma na polskim rynku środków chemicznych zarejestrowanych do zwalczania tej choroby. Profilaktyka polega na zmianie terminu cięcia na letni, zabezpieczaniu ran oraz usuwaniu słabych i chorych pędów, na których powstają owocniki konidialne z zarodnikami;
  • Rak bakteryjny – jego objawem jest wyciek gumy. Najczęściej następuje on z ostrych kątów przyrostów bocznych, dlatego tak ważne jest odginanie młodych pędów moreli do poziomego położenia. Porażone gałęzie należy wycinać, a rany czyścić. Pod koniec opadania liści można wykonać oprysk preparatem Miedzian 50 WP;
  • Szarka – niebezpieczna choroba wirusowa. Pierwszą niepokojącą zmianą jest występowanie żółtych, pozbawionych konturów plam na liściach. Przebarwienia mogą być rozległe lub drobne i słabo widoczne, dlatego od początku lipca należy uważnie kontrolować stan drzew. Na późniejszym etapie rozwoju choroba dotyka owoce moreli, na których powstają ciemne, okrągłe plamy, a następnie zagłębienia, z których wycieka guma. Porażone drzewa należy wyciąć i spalić. Szarkę przenoszą mszyce, dlatego walka z tą chorobą polega na tępieniu szkodników. Nowe okazy nabywamy tylko w sprawdzonych szkółkach, ponieważ wirus rozprzestrzenia się też przez podkładki i zrazy.  

Zbiór moreli

Zbiór moreli


Szkodniki

 

  • Mszyce – inwazję tych szkodników zwalczamy środkiem Pirimor 500 WG. Zabiegi należy rozpocząć natychmiast po zauważeniu mszyc;
  • Pędraki – te groźne pasożyty bytujące w glebie są trudne do wytępienia, ponieważ nie ma na rynku insektycydów zarejestrowanych do ich zwalczania. Usuwamy je mechanicznie jeszcze przez założeniem sadu;
  • Piędzik przedzimek – zielone gąsienice wygryzają dziury w liściach moreli. Po kwitnieniu stosujemy oprysk preparatem Karate Zeon 050 CS lub Wojownik 050 CS;
  • Zwójka koróweczka – szkodnika usuwamy silnym opryskiem wody w pierwszej bądź drugiej dekadzie czerwca. Kolejne opryski należy przeprowadzać w czasie wylotu motyli.


Bibliografia


1. Jakubowski T., Brzoskwinie i morele, Warszawa 2002, s. 5,16-21,54-57,78-87,90-91.
2. Klimek G., Sadownictwo, cz. 2, Warszawa 1997, s. 159-170.
3. Masternak H., Zagrażają roślinom – w domu, na balkonie, w ogródku. Atlas chorób i szkodników, Warszawa 1999, s. 93-94.
4. Mika A., Sad dochodowy, Warszawa 2010, s. 230-232,288-293.
5. Morgaś H., Morele na działce, „Działkowiec”, nr 1/2006, s. 40-42.
6. Pielęgnowanie drzewek morelowych, „Mój Piękny Ogród”, nr 6/2006, s. 60.
7. Prat J.-Y., ABC sadownictwa, Warszawa 2009, s. 78-89.
8. Program Ochrony Roślin Sadowniczych 2014, red. Czarnocka A., Warszawa 2014, s. 87,147-148,187,190.
9. Sadownictwo, red. Legańska Z., Warszawa 2002, s. 341-347.

Małgorzata Długosz

 

Koniecznie zobacz