- 1/1
Drzewa owocowe dostarczają nam smacznych i wartościowych owoców, dlatego chętnie uprawiamy je w sadach i w przydomowych ogrodach. Niestety, pozyskanie nowych drzewek do uprawy nie jest tak proste, jak w przypadku bylin czy krzewów owocowych, ponieważ dorosłych drzew nie da się rozmnożyć za pomocą odkładów ani też podzielić ich bryły korzeniowej. Także rozmnażanie drzew przez wysiew nasion nie jest dobrym rozwiązaniem, gdyż na ich owocowanie trzeba będzie czekać przez bardzo wiele lat (nawet ponad 10), a owoce uzyskane z siewek, będą miały niewiele wspólnego z owocami odmiany szlachetnej. Z tego względu jedyną metodą rozmnażania drzew owocowych jest szczepienie.
Okulizacja
Szczepienie czereśni można wykonać w sposób tradycyjny, wykorzystując do tego celu zrazy lub za pomocą okulizacji, która jest metodą bardziej popularną. Zabieg okulizacji wykonuje się na przełomie lipca i sierpnia, przenosząc śpiące oczko odmiany szlachetnej na pień podkładki (tzw. szczepienie letnie). Przed przystąpieniem do zabiegu, należy przygotować niezbędne narzędzia (specjalny nóż „okulizak” oraz materiały do połączenia oczka z podkładką np. paski folii lub rafię) oraz wybrać zdrowe, silne drzewo odmiany szlachetnej i zdrową, silną podkładkę, zapewniającą przyszłemu drzewu pożądane cechy użytkowe (różne podkładki odpowiadają za inne cechy zaszczepionego na nich drzewa). Z drzewa odmiany szlachetnej należy wybrać mocne, wyrośnięte pędy (zrazy), znajdujące się na zewnętrznej stronie korony i po ścięciu oczyścić je z liści, usuwając blaszkę liściową i kawałek ogonka. Zrazy najlepiej przygotować tuż przed okulizacją, ale jeśli nie ma takiej możliwości, po ścięciu można je owinąć wilgotnym materiałem i przetrzymać przez kilka dni w chłodnym, zacienionym miejscu (maksymalnie 2 – 3 dni).
Najczęściej stosowanym rodzajem okulizacji jest szczepienie w literę T. Przed rozpoczęciem zabiegu, z dolnej części pnia podkładki usuwa się pędy boczne i delikatnie oczyszcza korę szmatką, usuwając z niej drobne zabrudzenia. Następnie u podstawy pnia podkładki, nacina się korę ostrym nożem (okulizakiem) w taki sposób, aby powstała litera T. Poziome cięcie wynoszące ok. 2 cm., wykonuje się na wys. ok. 10 cm. ponad ziemią, pionowe natomiast prowadzi się w dół, rozpoczynając od środka nacięcia poziomego (powinno wynosić ok. 3 - 4 cm.) Po wykonaniu nacięcia, delikatnie podważa się korę, rozchylając jej brzegi w taki sposób żeby zmieściła się między nimi okulizowana tarczka z oczkiem. Następnie z przygotowanego wcześniej zraza, zdejmuje się dobrze wyrośnięte, jędrne oczko, ścinając je razem z kawałkiem kory i drewna (tarczka z oczkiem powinna mieć dł. ok. 3 cm.).
Tarczkę z oczkiem skierowanym do góry (zgodnie z fizjologicznym kierunkiem wzrostu) wsuwa się pomiędzy odgiętą korę aż do momentu, kiedy oczko znajdzie się w połowie nacięcia pionowego. Następnie odcina się nadmiar tarczki wystający ponad nacięcie poziome i mocno obwiązuje miejsce szczepienia rafią lub folią, dociskając korę i drewno podkładki do kory i drewna tarczki (omijając oczko). Efekt zabiegu sprawdza się po ok. 15 - 20 dniach. Jeśli okulizacja się powiodła, ogonek liściowy będzie żółty i po dotknięciu odpadnie od oczka, jeśli natomiast oczko się nie przyjęło, pozostający na tarczce ogonek liściowy będzie zaschnięty. Jeśli okulizacja się udała, po kolejnym tygodniu przecina się wiązanie (od strony przeciwnej, niż zostało założone oczko). W kolejnym roku wegetacji, bardzo wczesną wiosną ścina się ukośnie podkładkę tuż nad przeszczepionym oczkiem, a z pędów wyrastających z zaszczepionego oczka, usuwa się ewentualne kwiaty.
Rodzaje szczepień
Inne rodzaje szczepienia wykorzystywane przy rozmnażaniu czereśni to szczepienie w klin i szczepienie przez stosowanie (tzw. szczepienie w ręku).
Szczepienie w klin wykonuje się wiosną lub jesienią (IX), wybierając podkładki o pniu zdecydowanie grubszym od zraza. Przed przystąpieniem do zabiegu, na wybranej wysokości ścina się podkładkę piłą, a następnie wyrównuje jej powierzchnię ostrym nożem. Z odmiany szlachetnej wycinana się 2 – 3 oczkowy zraz, którego podstawę formuje się na kształt klina dł. ok. 3 – 5 cm. (dwa skośne cięcia). Następnie na przygotowanej podkładce wycina się dokładnie taki sam klin, w którym umieszcza się nacięty zraz (dolne oczko powinno znaleźć się na poziomie powierzchni podkładki). Po umieszczeniu zraza na podkładce, obie części okulanta mocno obwiązuje się rafią, a rany smaruje maścią ogrodniczą. czytaj dalej...
