- 1/2
- Następne
Coroczne cięcie jest podstawowym zabiegiem pielęgnacyjnym czereśni. Zaniedbane drzewa nadmiernie się rozrastają i przestają owocować, dlatego przez sprowadzeniem czereśni do ogrodu warto poznać najlepsze techniki jej przycinania.
Zalecenia ogólne
Sposób cięcia czereśni zależy od rodzaju podkładki, na której zostało zaszczepione nasze drzewko. Okazy szczepione na silnie rosnącej czereśni ptasiej zawiązują pąki kwiatowe na krótkopędach, powstających na długich pędach dwuletnich. Najwięcej kwiatów pojawia się na przyrostach zeszłorocznych o długości 20-40 cm, a pewna ich liczba powstaje również u podstaw nowych długich pędów. Czereśnie szczepione na karłowych podkładkach Gisela 5, PHL-A i PHL-B kwitną natomiast obficie na całej długości przyrostów rocznych i dwuletnich oraz na krótkopędach, dzięki czemu można ciąć je intensywniej.
Termin
Czereśnie, podobnie jak inne gatunki drzew pestkowych, są podatne na choroby grzybowe. Duże rany zabezpieczamy zaraz po zabiegu pastą Funaben 03 PA lub farbą emulsyjną z dodatkiem 2% Miedzianu 50 WP. Drobne uszkodzenia muszą jednak zagoić się same, dlatego cięcie należy przeprowadzać późną wiosną lub – najlepiej – w pełni lata, przy słonecznej i suchej pogodzie, gdy ryzyko infekcji grzybowej jest minimalne. Większość cięć formujących wykonujemy na przełomie lipca i sierpnia, na wiosnę zostawiając przycinkę młodych, nowo posadzonych okazów oraz zabiegi sanitarne, polegające na usuwaniu gałązek przemarzniętych i złamanych przez opady śniegu.
Zasady formowania czereśni
Pierwszy zabieg przeprowadzamy tuż po sadzeniu. Drzewka nierozgałęzione, o wysokości do 100 cm, możemy zostawić bez cięcia. Wyższe okazy skracamy do 90-100 cm. Wszystkie pędy znajdujące się na wysokości mniejszej niż 60 cm usuwamy, ponieważ kwiaty zawiązujące się na nisko rosnących gałęziach łatwo przemarzają. Odległość od czubka przewodnika do podstawy najwyższego pędu bocznego powinna z kolei wynosić 70 cm.
Cięcie formujące wykonujemy na drzewach mających rok do czterech lat. W jednym sezonie wegetacyjnym przeprowadza się je dwukrotnie: pod koniec kwietnia oraz na przełomie lipca i sierpnia. Po pierwszym cięciu, w maju lub w czerwcu, zaczynamy odginać młode pędy, by nie tworzyły kątów ostrych z przewodnikiem. W przeciwnym razie będziemy musieli wyciąć je całkowicie, ponieważ takie ukształtowanie korony sprzyja chorobom kory i porażeniom grzybowym. Do odginania pędów możemy używać spinaczy, które pod upływie dwóch tygodni trzeba będzie zastąpić sznurkami, przywiązanymi do haczyków lub kołków, wbitych w podłoże. Silnie rosnące gałęzie odginamy do położenia prawie poziomego – ważne by zrobić to odpowiednio wcześnie, zanim zdrewnieją. Operacja taka wymaga delikatności, ponieważ pędy czereśni są dość grube i sztywne, przez co łatwo je złamać. Jeśli nowych pędów jest wiele, zostawiamy tylko najsilniejsze, a pozostałe uszczykujemy do długości kilku centymetrów.
Korona prawie naturalna
Ukształtowanie tego rodzaju korony wymaga jedynie wyprowadzenia przewodnika, pod którym wyrastać będzie 8-10 konarów. Kąty między przewodnikiem a pędami bocznymi powinny być jak największe. Dalsze cięcie ma na celu ograniczenie wzrostu drzewa oraz rozluźnienie jego korony.
Korona wrzecionowa i stożkowa
Formy te są najczęściej wykorzystywane w sadach intensywnych. Koronę wrzecionową uzyskamy łatwo na drzewach szczepionych na podkładkach karłowych. Silnie rosnące odmiany przyjmują postać stożka.
Początkowy etap pracy polega na uformowaniu najniższej okółki. Pierwsze piętro korony powinno składać się z 3-5 silnych długopędów. Jeśli przyrostów wybiło więcej, uszczykujemy je w maju, a następnie w czerwcu lub lipcu, by przekształciły się w krótkopędy owoconośne. Pędy wybrane na konary przyginamy co pozycji lekko skośnej. Niebawem pojawią się na nich pionowe przyrosty – wilki. Każdego lata należy je uszczykiwać lub przycinać nad pierwszą parą liści. Gałązki rosnące słabiej (do 30 cm długości) zostawiamy, by owocowały.
Kolejnego lata w taki sam sposób kształtujemy następne piętro – powinno się znaleźć 60 cm nad pierwszym. W trzecim roku drzewo przybierze formę stożkową. Przez pierwsze dwa lata nie skracamy przewodnika, usuwamy tylko jego szczytowe pąki, by nie wyrosły z nich konkurencyjne pędy. Ukształtowana korona wrzecionowa składa się z dwóch pięter po 3-4 konary i przewodnika o długości do 2,5 m, z którego wybijają słabe przyrosty.
Sad czereśniowy
Hiszpański krzak
Ta forma czereśni jest popularna w obu Amerykach i Australii. Drzewa o wysokości 3-4 m składają się z pnia sięgającego 70-100 cm i pozbawionej przewodnika korony, którą tworzy kilka konarów. Aby ukształtować w ten sposób czereśnię, już drugiej wiosny po jej posadzeniu wycina się przewodnik. Następnie wybieramy kilka pędów bocznych o szerokich rozwidleniach – z nich powstaną konary. Po 4-5 latach, gdy korona uzyska odpowiednią rozłożystość, skracamy wierzchołki konarów, by wybiły z nich nowe przyrosty. Powtarzamy tę operację każdego roku w lipcu bądź w pierwszej połowie sierpnia. Konary, które znajdują się wyżej, przycinamy silniej, by ułatwić dostęp światła do niżej rosnących pędów. W następnym roku przerzedzamy bujne przyrosty, zachowując tylko najsilniejsze. Najszybciej zaczną owocować pędy o długości do 60 cm. Część z nich należy jednak wyciąć, by uniknąć zbytniego zagęszczenia. Pozostawione gałązki przez kolejne dwa lata będą obficie plonowały, a następnie zostaną obcięte, by na ich miejsce wyrosły nowe.
Prześwietlanie
W lipcu i sierpniu przerzedzamy koronę oraz regulujemy jej formę i rozmiar. Zabieg ten jest niezwykle istotny, ponieważ gałęzie rosnące w dużym zagęszczeniu cieniują owoce, co wpływa na pogorszenie plonów. Dlatego po zakończeniu zbiorów usuwamy zwisające i pokładające się na sobie pędy, wybijające pionowo do góry wilki, jak również starsze gałązki, pozbawione owoconośnych krótkopędów. Ten ostatni rodzaj pędów wycinamy kilka centymetrów od przewodnika, zostawiając czop, z którego wybiją nowe przyrosty.
Każdego roku usuwamy 3-5 grubszych gałęzi w celu odnowienia korony. Skracamy również wierzchołek drzewka, by nie wyrosło wyższe niż 3 m. Po cięciu prześwietlającym korona powinna składać się z konarów i samych młodych, najwyżej trzyletnich pędów.
