Trawy zimozielone - wybrane gatunki i odmiany

TOP 5 najcześciej czytanych

1/4
Następne

3,4/5 (103 ocen)

Trawy ozdobne

Dzięki zróżnicowaniu nasadzeń ogrody stają się dekoracyjne przez większą część roku, a niekiedy nawet przez cały rok. O tym, czy dany ogród będzie interesujący w okresie zimowym, decyduje w dużej mierze obecność roślin zimozielonych. Oczywiście w naszych zielonych zakątkach zazwyczaj królują iglaki, choć coraz częściej pojawiają się w nich też różaneczniki i inne zimozielone krzewy ozdobne. Aby urozmaicić roślinną kompozycję, warto wiedzieć, że wśród traw także występują gatunki zimozielone oraz półzimozielone. Może rośliny te nie są tak wyraziste jak iglaki oraz duże krzewy, jednak mogą upiększyć smutne w tym okresie rabaty, na których zimą większość traw, tak ozdobnych latem, stanowi wątpliwą dekorację w postaci suchego szkieletu. Trawy zimozielone sprawdzą się one przede wszystkim podczas cieplejszych zim.

Formy zimozielone możemy spotkać wśród turzyc, sitów, wiechlinowatych, a także bambusów. Warto choć częściowo zapoznać się z tym bogactwem, aby mieć możliwość świadomego wyboru traw zimozielonych podczas tworzenia kompozycji ogrodowych. Z pewnością wszystkie prezentowane poniżej gatunki są tego warte i zmienią oblicze niejednej rabaty, także w okresie zimowym.

Wybrane gatunki traw zimozielonych do półzimozielonych, które warto uwzględnić w nasadzeniach ogrodowych

Spośród gatunków zimozielonych, które warto uprawiać w ogrodzie, z pewnością należy wyróżnić następujące rośliny:

• Trawy o zielonych liściach

Wśród efektownych zimozielonych traw o zielonych liściach z pewnością należy wymienić niewielką turzycę tęgą, określaną także mianem turzycy mocnej (Carex firma). Ten bardzo ciekawy gatunek osiąga zaledwie około 10 cm wysokości. Ma sztywne, zielone liście, zebrane w rozetkę. Prezentowana roślina jest bardzo tolerancyjna, a poza tym mrozoodporna, dlatego warto uzupełnić nią skalniak.

Trawa zwisła (Carex pendula) jest kolejnym przykładem trawy, która doskonale poradzi sobie w ogrodzie. Osiąga spore rozmiary ( nawet powyżej 1 m wysokości), dlatego też warto ją sadzić z wyższymi bylinami, np. irysami. Pięknie prezentuje się w okolicach oczka wodnego – można pokusić się o jej uprawę w takiej scenerii, zwłaszcza, że roślina ta lubi próchnicze, dość wilgotne podłoże.

W ogrodach naturalistycznych sprawdzi się także turzyca leśna (Carex sylvatica), rodzimy gatunek wymagający stanowisk półcienistych do zacienionych oraz wilgotnego podłoża. Jej wysokość może sięgać nawet do 70 cm. Jest łatwa w uprawie i rozmnażaniu, można ją ulokować w zacienionym zakątku ogrodu, w okolicy oczka wodnego, a także w pojemniku.

Dokonując wyboru trawy o zimozielonych liściach warto zwrócić uwagę także na kosmatkę śnieżną (Luzula nivea). Ten średniej wielkości gatunek w okresie kwitnienia osiąga około 60 cm wysokości. Ma bardzo dekoracyjne baldachowate kwiatostany barwy białej. Należy do roślin tolerancyjnych i poradzi sobie na stanowisku słonecznym do półcienistego, najlepiej na umiarkowanie żyznym podłożu.

Zielonymi, igiełkowymi liśćmi, mierzącymi zaledwie 10 cm, charakteryzuje się kostrzewa niedźwiedzie futro ‘Pic Carlit’ (Festuca scoparia ‘Pic Carlit). Jest to trawa w pełni mrozoodporna, wymagająca stanowisk półcienistych oraz suchych. Sprawdzi się m.in. w ogrodach skalnych.

Wybrane gatunki i odmiany traw o zielonych liściach

Nazwa gatunku i odmiany	Uwagi
*Carex sylvatica*	Kępiasta roślina o pokroju kaskadowym, osiągająca do 70 cm wysokości; w pełni mrozoodporna.
*Carex firma*	Mrozoodporny gatunek wytwarzający sztywne liście o długości 5-10 cm.
*Carex pendula*	Wysoka bylina doskonała w nasadzeniach wokół oczka wodnego.
*Carex grayi*	Ciekawa, półzimozielona roślina ozdobna o oryginalnych nasiennikach w kształcie gwiazdki. Ma pokrój wyprostowany i dorasta do 1 m wysokości.
*Luzula nivea*	Trawa charakterystyczna ze względu na białośnieżne kwiaty; mrozoodporna.
*Luzula pilosa*	Trwa doskonała na półcieniste, wilgotne stanowisko; mrozoodporna.
*Luzula pumila*	Roślina o przeciętnych wymaganiach, osiągająca około 60 cm wysokości.
*Festuca scoparia* ‘Pic Carlit’	Niewielka odmiana mierząca do 10 cm.
*Juncus effusus*	Roślina ta może dorastać do ponad 1 m wysokości i zachwyca oryginalnym pokrojem, dlatego warto uprawiać ją w ogrodzie; jest w pełni mrozoodporna.

• Trawy o paskowanych liściach

Biorąc pod uwagę trawy zimozielone o paskowanych liściach, należy wymienić przede wszystkim bardzo dekoracyjną turzycę japońską w odmianach ‘Ice Dance’ (Carex morrowii ‘Ice Dance’) oraz ‘Variegata’. Obie rośliny charakteryzują się biało-zielonymi liśćmi i osiągają około 30 cm wysokości. Są przy tym bardziej wymagające od innych traw, dlatego należy zapewnić im półcieniste stanowisko oraz próchnicze i dość wilgotne podłoże. Ze względu na zimozielone ulistnienie starajmy się unikać uprawy tych odmian na otwartej przestrzeni, a zimą w razie potrzeby okrywajmy je stroiszem.

Kolejnym przykładem dekoracyjnej trawy o paskowanych liściach jest turzyca oszimska w odmianie ‘Evergold’ (Carex oshimensis ‘Evergold’). Również i ta roślina jest niska, sięga bowiem do około 30 cm. Przyjmuje pokrój kępiasty i ma zielone liście z podłużnymi, kremowymi paskami. Ta bardzo dekoracyjna trawa preferuje stanowisko słoneczne do półcienistego i potrzebuje dość wilgotnego podłoża. Nie należy uprawiać jej na otwartej przestrzeni.

W ogrodzie nie może zabraknąć także bardzo popularnej i mało wymagającej turzycy ptasie łapki w odmianie ‘Variegata’ (Carex ornithopoda ‘Variegata’). Charakteryzuje się ona liśćmi z białymi, podłużnymi prążkami, jej wysokość zaś sięga około 20-25 cm. Odmiana ta jest doskonałą rośliną na skalniak, także słoneczny.

Nazwa gatunku i odmiany	Uwagi
*Carex ornithopoda* ‘Variegata’	Osiąga około 25 cm wysokości, liście ma w środkowej części białe, a na brzegach zielone. Jest to trawa bardzo dekoracyjna i w pełni mrozoodporna.
*Carex morrowii* ‘Ice Dance’	Odmiana o dekoracyjnych, biało obrzeżonych liściach.
*Carex morrowii* ‘Variegata’	Roślina o biało-zielonych liściach, osiągająca około 30 cm wysokości.
*Carex oshimensis* ‘Evergold’	Niska trawa, mierząca nieco ponad 20 cm,o dekoracyjnych kremowo- zielonych liściach.
*Carex conica* ‘Snowline’	Wykształca ładne liście z białymi obrzeżami.

• Trawy o barwnych liściach

W kompozycjach ogrodowych, także tych późnojesiennych, warto wykorzystać trawy o zimozielonych, barwnych liściach. W ofercie sklepów ogrodniczych ich nie brakuje, a są o tyle cenne, że mogą stanowić całoroczną dekorację rabat, jeżeli tylko zimowa aura im na to pozwoli.

Opisując gatunki o barwnych, zimozielonych liściach nie sposób nie uwzględnić bardzo wytrzymałej kostrzewy sinej (Festuca glauca). Jest ona bardzo popularna, a przy tym ma niewielkie wymagania. Jej niebieskawe, igiełkowe, sztywne liście tworzą regularną, półkulistą, zwartą kępę, osiągającą wysokość około 15-20 cm. Trawa ta kwitnie od czerwca do lipca, a jej wielką zaletą jest całkowita mrozoodporność. Wymaga stanowisk bardzo piaszczystych, przepuszczalnych, suchych i słonecznych, gdyż w takich warunkach najładniej się wybarwia. Kostrzewa sina jest doskonałą rośliną do ogrodu skalnego, bardzo często wykorzystuje się ją także w nasadzeniach okrywowych.

Coraz powszechniej uprawiamy w ogrodach również turzycę Buchanana (Carex buchananii). Zaliczana do tzw. traw nowozelandzkich, roślina ta zachwyca brązowawymi liśćmi (przybierają one odcienie czerwieni, brązu i miedzi). Przybiera pokrój wzniesiony, jednak górne partie jej liści skręcają się i zwisają. Prezentowany gatunek wygląda bardzo dekoracyjnie. Osiąga około 60 cm wysokości, może zatem stanowić ciekawy akcent w grupie traw, choć nadaje się też do uprawy w pojemniku. W celu lepszego wybarwienia liści wymaga stanowiska słonecznego, a przy tym żyznego, przepuszczalnego podłoża, dość wilgotnego w okresie wegetacji. Zimą preferuje suchszą glebę i potrzebuje okrycia, gdyż nie jest w pełni mrozoodporny.

Podobieństwo do turzycy Buchanana wykazuje Carex comans ‘Bronze Form’. Wspomniana turzyca osiąga około 40 cm wysokości i charakteryzuje się pokrojem kaskadowym, a więc jej liście efektownie się pokładają, co sprawia, że trawa prezentuje się bardzo malowniczo. Warto zapewnić jej słoneczne stanowisko oraz przepuszczalne podłoże – w okresie wegetacji wilgotniejsze, a zimą suchsze. Roślina ta dobrze sobie radzi w naszym klimacie, ale warto ją okrywać na okres zimy, zwłaszcza jeśli rozwija się na niekorzystnych stanowiskach.

Mrozoodpornym gatunkiem o dekoracyjnym, barwnym ulistnieniu jest także turzyca sina (Carex flacca). Może ona osiągnąć kilkadziesiąt centymetrów wysokości. Jej sinawe liście staną się ciekawym akcentem kolorystycznym na rabacie z wilgotną glebą. Doskonale będzie się czuła w pobliżu oczka wodnego.

Wybrane gatunki i odmiany traw o barwnych liściach

Nazwa gatunku i odmiany	Uwagi
*Festuca glauca*	Liście niebieskie, mrozoodporna.
*Carex comans* ‘Bronze Form’	Liście brązowawe, może przemarzać, warto okrywać.
**Carex comans ‘Bronco’**	Liście brązowawe, może przemarzać, warto okrywać.
*Carex buchananii*	Liśce w odcieniach brązu, miedzi i czerwieni, wymaga okrycia.
*Carex comans* ‘Milk Chocolate’	Liście brązowawe, może przemarzać, warto okrywać.
*Carex flacca*	Liście szarozielone, mrozoodporna.

Kilka uwag o uprawie i pielęgnacji

Rośliny trawiaste uważane są za mniej pracochłonne w uprawie i pielęgnacji niż inne gatunki ozdobne. Zazwyczaj dobrze radzą sobie na przeciętnym podłożu i wymagają przede wszystkim słonecznego stanowiska. Warto pamiętać o ich wysokiej tolerancyjności wobec niekorzystnych warunków środowiska.

Planując uprawę traw dekoracyjnych w swoim ogrodzie, najwięcej uwagi należy z pewnością poświęcić gatunkom zimozielonym. Tak jak wszystkie rośliny zimozielone trawy te wymagają odpowiedniego stanowiska, podłoża oraz specjalnego traktowania w okresie zimowym. Należy pamiętać, że zimą narażone są na duży ubytek wody, zwłaszcza podczas dużych mrozów i przy wietrznej pogodzie. Jeśli podłoże jest zamarznięte, roślina nie może uzupełnić niedoboru wody i usycha. W uprawie gatunków zimozielonych należy zatem unikać otwartych przestrzeni, a najlepiej zapewnić trawom osłonięte i zaciszne stanowisko, na którym nie będą narażone także na zbytnie nasłonecznienie.

Dekoracyjnością traw zimozielonych możemy cieszyć się przez większą część roku – nie tylko w okresie wegetacyjnym, ale nawet wczesną zimą, dopóki śnieżna pokrywa nie skryje roślin pod grubą puchatą pierzyną. Jeszcze późną jesienią, kiedy większość gatunków przekwita i więdnie, trawy zimozielone mogą zadbać o bardziej optymistyczny wygląd rabat.

Pielęgnację traw zimozielonych należy dostosować do potrzeb konkretnych gatunków i odmian. W celu zapewnienia im optymalnych warunków, należy zapoznać się z wymaganiami poszczególnych roślin.

Część odmian traw ozdobnych należy okrywać na okres zimy, najlepiej wykorzystując do tego celu agrowłókninę, słomiane maty, suche liście i tym podobne materiały. W przypadku niewielkich okazów wystarczą świerkowe gałązki. Rośliny otulamy wtedy, kiedy ujemne temperatury na stałe zagoszczą w ogrodzie. Jeżeli okryjemy je za wcześnie, przy wyższej temperaturze i nadmiernej wilgotności może dojść do zagniwania roślin, tak więc zbytnim pośpiechem możemy trawom bardziej zaszkodzić niż pomóc. Pamiętajmy też, że w śnieżne zimy okrycie nie jest niezbędne, gdyż gruba warstwa śniegu działa niczym pierzyna chroniąca rośliny zimozielone przed mroźnym i wysuszającym wiatrem.

Trawy zimozielone przycina się w okresie wiosennym. Gatunki te nie wymagają tradycyjnego cięcia – usuwany jedynie uschnięte części roślin. Przeczesujemy dokładnie cała kępę, aby wyciąć wszystkie zwiędłe liście. W przypadku zmarznięcia roślin może zaistnieć konieczność całkowitego ścięcia kępy, tak jak w przypadku traw o liściach sezonowych.

Zimozielone gatunki traw preferują stanowiska od słonecznych przez półcieniste do bardziej zacienionych, ponieważ niektóre z nich należy chronić przed palącym słońcem.

Trawy możemy sadzić przez większą część roku, ale optymalny termin przypada na okres wiosenny. Dzięki odpowiedniej pielęgnacji sadzonki doskonale ukorzenią się przed nastaniem chłodów, a tym samym lepiej przetrwają nieprzychylną aurę, panującą w okresie zimowym.

Uwagi końcowe

W bogactwie gatunków traw ozdobnych istnieje wiele ciekawych roślin o zimozielonym ulistnieniu. Są to dekoracyjne, zazwyczaj niewielkie okazy, bez wątpienia warte posadzenia na ogrodowej rabacie. Będą atrakcją nie tylko w okresie późnojesiennym oraz wczesnozimowym, ale także podczas wegetacji, zwłaszcza że wiele z nich charakteryzuje się barwnymi liśćmi.

Tekst: Grzegorz Bogucki