- 1/3
- Następne
Krzyżowanie ze sobą poszczególnych gatunków roślin od dawna jest podstawową metodą pozyskiwana nowych odmian ozdobnych i uprawnych. Krzyżówki zwykle posiadają najlepsze cechy swoich rodziców i dają ciekawsze kwiaty lub lepsze owoce. Wśród wartych uwagi roślin użytkowych powstałych z połączenia dwóch odrębnych gatunków jest między innymi malinojeżyna. Ten oryginalny krzew jagodowy został wyhodowany przez skrzyżowanie maliny z jeżyną, dlatego po malinie odziedziczył duże owoce czerwonego lub bordowego koloru, a po jeżynie długie, wiotkie pędy.
Opis
Malinojeżyna rośnie zwykle dość silnie, posiada rozgałęzione, kolczaste, długie, dochodzące nawet do 4 m. pędy oraz bardzo dobre, słodkie, duże, walcowate, lekko wydłużone, czerwone lub ciemnoczerwone owoce, wyglądem przypominające owoce obu gatunków rodzicielskich. Krzew nie tworzy rozłogów, dlatego nie rozrasta się na boki jak np. malina. Owoce zawiązują się na u niego na pędach dwuletnich i dojrzewają latem (VII-VIII), dając zwykle obfite plony. W uprawie spotyka się głównie dwie odmiany malinojeżyny: „Tayberry” bardzo plenna, dająca smaczne, ciemnoczerwone, soczyste owoce oraz jej wersję bezkolcową „Buckingham Tayberry”.
Owoce malinojeżyny
Wymagania uprawowe
Malinojeżyna to krzew bardziej wymagający, niż gatunki rodzicielskie z których powstał. Do prawidłowego wzrostu i obfitego owocowania wymaga stanowiska słonecznego, ciepłego i osłoniętego od wiatru oraz żyznej, próchniczej, zasobnej w składniki pokarmowe, umiarkowanie wilgotnej, przepuszczalnej gleby o lekko kwaśnym odczynie pH. Bardzo źle znosi podłoża mokre i ciężkie oraz suche i piaszczyste. Nie toleruje przesuszenia, dlatego w okresy bezdeszczowe wymaga podlewania. Nie jest też rośliną całkowicie odporną na niskie temperatury i oczekuje zimowego okrycia. Pędy krzewów prowadzonych przy rusztowaniach, późną jesienią przygina się do ziemi, okrywając grubą włókniną, natomiast rośliny prowadzone przy palikach, owija się włókniną lub słomianą matą, bez zdejmowania pędów. Zimową osłonę należy usunąć z krzewów wczesną wiosną. Przy sadzeniu malinojeżyn należy też unikać zagłębień terenu, w których zimą mogą tworzyć się tzw. zastoiska mrozowe.
Prowadzenie krzewów
W zależności od miejsca, którym dysponujemy, malinojeżynę możemy prowadzić w formie kolumnowej lub szpalerowej (podobnie jak jeżyny). W pierwszym przypadku kilka pędów dwuletnich przywiązuje się do mocnej, pionowej podpory w postaci palika, a po zakończonym owocowaniu usuwa się najstarsze, przywiązując do podpory pędy młode. Chcąc prowadzić malinojeżynę w formie szpalerowej, należy przygotować dla niej odpowiednią konstrukcję z ustawionych pionowo palików z dwoma rzędami poziomo rozciągniętego drutu, który powinien znajdować się na wys. 0,6 m. oraz 1,2 m. Rośliny sadzi się przy rusztowaniu co 1,5 -2 m., aby miały możliwość swobodnego wzrostu. Następnie na przygotowanych drutach rozpina się pędy krzewu, przycinając je na wys. ok. 1,6 m., a po owocowaniu usuwa najstarsze i najsłabsze, przywiązując do rusztowania pędy silne i młode.
Cięcie
Malinojeżyna, podobnie jak jeżyna wymaga silnego cięcia. Późnym latem lub wczesną jesienią (k. VIII - p. IX), po owocowaniu należy usunąć pędy najstarsze, słabe i uszkodzone, a odgałęzienia na pozostałych skrócić do ok. 25 cm.
Rozmnażanie
Malinojeżyna nie wydaje odrostów korzeniowych, dlatego rozmnaża się ją za pomocą odkładów wierzchołkowych (pędy przygina się do podłoża, obsypuje ziemią i po ukorzenieniu odcina sadzonkę, którą umieszcza się w nowym miejscu) lub sadzonek pędowych (latem - VII z tegorocznych pędów pobiera się półzdrweniałe, 30-centymetrowe sadzonki, które ukorzenia się w wilgotnym, piaszczysto-torfowym podłożu w wilgotnej atmosferze).
Malinojeżyna
Choroby i szkodniki
Malinojeżyny mają podobnych wrogów, jak gatunki z których powstały, dlatego zdarza się, że na roślinach mogą pojawić się szkodniki (np.: krzywik maliniaczek, szpeciel jeżynowiec, przebarwiacz malinowy, pryszczarki, mszyce) lub choroby (np. mączniaki).
Zastosowanie
Malinojeżyna wydaje bardzo duże, niezwykle smaczne, słodkie i soczyste owoce, które idealnie nadają się do bezpośredniego spożycia jak i do mrożenia oraz przygotowywania soków, galaretek, dżemów, a nawet win. Przetwory warto jednak nieco zakwasić np. przez dodatek innego, bardziej wyrazistego owocu, gdyż malinojeżyny są nieco bardziej mdłe w smaku od owoców malin lub jeżyn.
Malinojeżyna może być uprawiana nie tylko na kwaterze sadowniczej, ponieważ jej pędy można też rozciągnąć np. na ażurowej konstrukcji altany i zajadać owoce wprost z krzaczka podczas letniego wypoczynku.
Autor: Katarzyna Józefowicz
