Aloes - właściwości i zastosowanie lecznicze

Jesteś tutaj:

Aloes - właściwości i zastosowanie lecznicze

3,6/5 (28 ocen)

Aloes pochodzi z północnej Afryki i Madagaskaru. Liczy sobie ponad 250 gatunków, z czego 29 jest uznawanych za rośliny lecznicze. Najbardziej znane i najczęściej uprawiane w Polsce gatunki to aloes zwyczajny i aloes drzewiasty. Aloes drzewiasty (Aloe arborescens) tworzy wzniesione, drewniejące pędy, które w warunkach naturalnych osiągają do 5 m wysokości, w naszym klimacie jednak może dorastać tylko do 1 m. Szarozielone, ząbkowane na brzegach liście tworzą rozety na końcach pędów, na ich szczytach pojawiają się zaś okazałe czerwone lub pomarańczowe kwiatostany. Aloes zwyczajny (Aloe vera) tworzy mięsiste liście zebrane w rozety. Latem rozwijają się żółte kwiaty tworzące długie grona. Oba te gatunki cenione są za właściwości zdrowotne.

 

Uprawa aloesu

 

Aloes do wzrostu potrzebuje dużo światła, dobrze jest więc umieścić go na słonecznym parapecie, a latem w ogrodzie lub na balkonie. Na zimę roślinę powinno się przenieść do chłodnego pomieszczenia i znacznie ograniczyć podlewanie. Aloes dobrze rośnie na umiarkowanie wilgotnej glebie, najlepiej przepuszczalnej. Zaleca się stosowanie drenażu, aby nie dopuścić do gromadzenia się wody i gnicia korzeni. Aloesy uprawiane na zewnątrz kwitną co roku, z kolei w warunkach domowych zdarza się to bardzo rzadko. Rośliny te rosną szybko i wytwarzają liczne odrosty, za pomocą których z łatwością można je rozmnażać. Młode odrosty umieszczone w doniczce wypełnionej przepuszczalnym podłożem z pewnością się zakorzenią.

 

Surowiec

 

Głównymi surowcami pozyskiwanymi z aloesu są miąższ oraz pulpa aloesowa. Rośliny na 2–4 tygodnie przed zbiorem przestajemy podlewać i nawozić. Pobiera się całe dwuletnie liście, najlepiej obrywać je tuż u nasady, aby rany były jak najmniejsze. Zaleca się, by liście na klika dni włożyć do lodówki – ma to zwiększyć ilość zawartych w nich substancji aktywnych. Z całych liści rozdrobnionych wraz ze skórką wytwarza się pulpę aloesową. W zewnętrznych częściach liści znajduje się żółty sok o gorzkim smaku i silnych właściwościach przeczyszczających nazywany aloną.

Miąższ zawarty jest w grubych mięsistych liściach. Ma on galaretowatą konsystencję i jasnozieloną barwę. W celu pozyskania go po oberwaniu liście ustawiamy pionowo i pozwalamy, by żółty sok wyciekł. Następnie liście starannie obiera się ze skórki, a po kilkukrotnym przepłukaniu masy i wyciśnięciu uzyskuje się żel. Tak uzyskany nie jest trwały, aby mógł być dłużej przechowywany, musi być stabilizowany. Substancję podgrzewa się do temperatury 50 st. C i dodaje wodę utlenioną w niewielkiej ilości. Po ostygnięciu dolewamy kilka kropli witaminy C i E, które mają właściwości przeciwutleniające.

 

Właściwości i zastosowanie lecznicze

 

Aloes zawiera duże ilości wody, a także wiele substancji biologicznie aktywnych. Jest wspaniałym źródłem białek, w tym niezbędnych człowiekowi aminokwasów egzogennych. Miąższ bogaty jest w witaminy, w tym prowitaminę A, witaminy C, B1, B2, B3, jak również mniejsze ilości B12. Zawiera związki mineralne, takie jak potas, wapń, magnez, sód, fosfor, cynk, siarka, żelazo. W skład aloesu wchodzą związki glikozydowe, w tym aloina, śluzy, kwasy organiczne, wolne aminokwasy i żywice. Aloes zawiera wiele różnych substancji o wyjątkowo wszechstronnym działaniu na organizm człowieka.

Aloes stosowany wewnętrznie jest doskonałym środkiem na wszelkiego rodzaju problemy z układem trawiennym. Niszczy drobnoustroje, które mogą powodować zaburzenia działania układu pokarmowego oraz normalizuje pH soku żołądkowego. Zagęszczony sok aloesowy o gorzkim smaku uzyskany z całych liści ułatwia trawienie, pobudza wydzielanie soków żołądkowych i żółci. Dzięki zawartej w aloesie aloinie może mieć silne właściwości przeczyszczające. Produkty z aloesu zalecane są jako składniki diety osób cierpiących na miażdżycę i chorych na cukrzycę, ponieważ obniżają poziom cukru we krwi. Regularne spożywanie przyczynia się do poszerzenia naczyń krwionośnych, których światło zmniejsza się u osób z miażdżycą, dzięki czemu poprawia się przepływ krwi. Fitosterole zawarte w aloesie skutecznie hamują wchłanianie cholesterolu. Ponadto regularne zażywanie wodnych wyciągów z tej rośliny podnosi odporność organizmu. Aloes ma również działanie bakteriobójcze, wirusobójcze i grzybobójcze oraz działa odtruwająco na organizm, zapobiega tworzeniu się kamieni nerkowych i regeneruje wątrobę.

Aloes stosowany zewnętrznie już od dawna używany był w leczeniu ran i owrzodzeń występujących na skórze, a także w rożnego rodzaju chorobach skórnych, takich jak egzema, czyraki czy grzybica. Stosowanie aloesu zaleca się również osobom cierpiącym na alergię, gdyż ma on silne działanie kojące i znacznie łagodzi przebieg choroby. Doskonale nadaje się do pielęgnacji skóry wrażliwej i przesuszonej, gdyż intensywnie ją nawilża i z łatwością wnika do jej głębszych warstw. Może być wykorzystywany jako naturalny dezodorant. Sok z aloesu skutecznie hamuje krwawienie i pobudza komórki do wzrostu, łagodzi ból i przyspiesza gojenie się ran i oparzeń.

 

Domowe wykorzystanie aloesu

 

Wino aloesowe - 100 g miąższu z liści z dużego aloesu miksujemy, a następnie przecieramy przez sito. Do otrzymanego soku dodajemy butelkę czerwonego wina oraz 50 g płynnego miodu. Wszystko dokładnie mieszamy i wlewamy do ciemnej butelki, odstawiamy w ciemne i chłodne miejsce na 10 dni. Gotowe wino pijemy raz dziennie po małym kieliszku.

Nalewka na problemy trawienne - 100 g zmiksowanych świeżych liści mieszamy z 50 g miodu oraz 50 ml spirytusu. Podobnie jak wino, trunek odstawiamy na kilka dni w chłodne i ciemne miejsce. Później najlepiej jest go trzymać w lodówce. Nalewkę z aloesu zażywaj przed jedzeniem, po jednej łyżeczce 2 razy dziennie.

Tonik z aloesu i ogórka - pół szklanki soku z liści aloesu mieszamy z połową szklanki soku z ogórka, następnie dodajemy sok z połowy cytryny. Tak przygotowany tonik trzymamy w lodówce i nie przechowujemy zbyt długo. Ma on właściwości rozświetlające, nadaje się do pielęgnowania cery suchej i mieszanej, jak również trądzikowej.

Maseczka odżywcza - świeży miąższ z liści aloesu miksujemy z truskawkami, malinami, bananem lub ogórkiem. Mieszankę nakładamy na twarz i pozostawiamy na 15 minut, następnie zmywamy letnią wodą. Maseczka doskonale nawilża, odświeża i wygładza skórę.

Odżywcza maska do włosów - liście aloesu miksujemy z jedną szklanką przegotowanej wody. Dodajemy jedną łyżkę miodu, wszystko dokładnie mieszamy. Uzyskaną mieszankę należy wmasować w skórę głowy i wilgotne włosy. Po ok. 30 minutach maseczkę spłukujemy i myjemy włosy szamponem. Maska nawilża włosy i skórę głowy, ułatwia także rozczesywania włosów.

 

Autor: Justyna Przasnyska

Koniecznie zobacz