- 1/5
- Następne
Kalina koralowa (Viburnum opulus) jest krzewem zrzucającym liście na zimę wyrastającym do 4 m. Rośnie bardzo szybko, corocznie nawet do 40 cm. Tworzy nieregularną koronę z giętkich gałęzi, lekko przewieszających się pod ciężarem liści i kwiatostanów – zwłaszcza u odmian ozdobnych. Występuje pospolicie w całej Polsce nie tylko w warunkach naturalnych w miejscach wilgotnych, nad brzegami rzek i stawów, ale równie chętnie bywa sadzona w ogrodach, zwłaszcza jej odmiany uprawne.
Zebrane w baldachogrona białe kwiaty są dwojakiego rodzaju: zewnętrzne: okazałe, płonne, mają za zadanie przywabiać owady, natomiast wewnętrzne są niepozorne ale płodne i to z nich rozwiną się owoce. Krzew pachnie mało atrakcyjnie.
Kalina zakwita w maju i czerwcu, a czerwone owoce zaczynają dojrzewać we wrześniu. Długość pojedynczego owocu nie przekracza 1 cm, w środku każdy zawiera jedna pestkę. Owoce są lekko trujące, spożyte w dużych ilościach wywołują dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego: biegunkę, wymioty i mdłości. Słodko-gorzki, cierpki smak skutecznie zniechęca jednak do ich spożycia. Utrzymują się na krzewach długo, często aż do wiosny. Po przemarznięciu są chętniej zjadane przez ptaki śpiewające (tracą wtedy gorzki posmak).
Liście osiągają długość do 10 cm z krótkim ogonkiem są koloru ciemnozielonego, klapowane. Kaliny wytwarzają bogate, dobrze rozwinięte systemy korzeniowe. Często wydają odrosty, co ułatwia ich rozmnażanie. Kora pozyskiwana z młodych gałązek, a także owoce i kwiaty stanowią surowiec leczniczy. Wyciągi z kory kaliny działają przeciwskurczowo, przeciwbólowo, przeciwkrwotocznie i uspokajająco. Owoce wykazują właściwości lekko moczopędne, wzmacniają też mięsień sercowy. Odwar z kwiatów poprawia trawienie, jest polecany przy biegunkach, jako środek wykrztuśny i napotny.
Jest krzewem atrakcyjnym właściwie w ciągu całego sezonu wegetacyjnego – wiosną obsypana kulami śnieżnobiałych kwiatów, od lata kiściami opalizujących, intensywnie czerwonych owoców a jesienią purpurowymi liśćmi.
Kalina nieprzerwanie od 30 lat objęta jest częściową ochrona gatunkową, ze względu na zanikanie jej naturalnych siedlisk i zbiory surowca do celów leczniczych.
Czerwone korale kaliny
Podłoże i nawożenie
Najlepiej rośnie na glebach próchnicznych o obojętnym odczynie. Preferuje miejsca o dużej wilgotności gleby, dlatego łatwo można ją spotkać nad brzegami zbiorników i cieków wodnych, w łęgach i na obrzeżach lasów.
Stanowisko
Kaliny są odporne na zanieczyszczenie powietrza i zasolenie, jednak wymagają stanowisk wilgotnych, o które ciężko w miastach. Dobrze rozwijają się zarówno w miejscach słonecznych jak i ocienionych, jednak na tych drugich mniej obficie kwitną. Są w pełni mrozoodporne.
Rozmnażanie
Krzewy kaliny rozmnażamy przez sadzonki (zielne, odrosty korzeniowe lub odkłady poziome) lub przez wysiew nasion. Rozmnażanie wegetatywne jest szybszym sposobem na uzyskanie nowych roślin, ponieważ roślina ukorzenia się bardzo łatwo i szybko. Wysiane nasiona dzikiej odmiany potrzebują natomiast średnio jednego roku, by wykiełkować.
Krzew Kaliny
Pielęgnacja
Aby kalina dobrze się rozwijała i obficie kwitła, nie powinna być narażona na brak wody w podłożu. Jeśli pogoda nie zapewnia jej dostatecznej ilości, krzew od czasu do czasu należy podlać. Wiosenne przycinanie nie jest konieczne, ponieważ na końcach pędów znajdują się pąki kwiatostanowe. U rozrośniętych okazów trzeba co jakiś czas wyciąć suche i chore gałęzie, a jeśli chcemy odmłodzić krzew lub skorygować jego formę, wykonać intensywne cięcie letnie.
Polecane odmiany
- ‘Aureum’ – odmiana wydająca młode, rozwijające się liście w złotym kolorze, z czasem zieleniejące.
- ‘Compactum’ – odmiana karłowa dorastająca do 2m wysokości i kwiatach typowych dla gatunku. Jesienią liście przebarwiają się na pomarańczowo-czerwony kolor.
- ‘Nanum’ – karłowa odmiana rosnąca do zaledwie 60 cm, kwitnąca i owocująca jedynie sporadycznie. Liście przebarwiają się jesienią na czerwono. Odmiana polecana na niskie, naturalne żywopłoty.
- ‘Onondaga’ – waszyngtońska odmiana o białych kwiatach zewnętrznych (płonnych) i czerwonych środkowych (płodnych); bardzo dekoracyjna.
- ‘Park Harvest’ – odmiana o ozdobnych, złotożółtych liściach często purpurowo nabiegłych. Wzrost i pokrój charakterystyczne dla gatunku.
- ‘Pink Sensation’ – odmiana o kulistych, efektownych kwiatostanach o różowawej barwie kwiatów.
- ‘Roseum’ – stara, szesnastowieczna odmiana, która wytwarza jedynie kwiaty sterylne zebrane w duże, kuliste kwiatostany. Nie zawiązuje owoców.
- ‘Xanthocarpum’ – odmiana o złotożółtych owocach.
Kwitnąca kalina
Gatunki pokrewne
Kalina sztywnolistna (Viburnum rhytidophyllum) – dorasta do 3m wysokości wytwarzając sztywne, wyprostowane gałęzie. Nadaje się na luźny żywopłot. Roślinę zdobią ciemnozielone, duże liście i białe kwiaty. Zakwita w maju i czerwcu zawiązując początkowo czerwone, z czasem czerniejące owoce. Lubi wilgotne podłoże i stanowiska osłonięte od wiatru. Jest krzewem zimozielonym o wysokiej odporności na mróz. czytaj dalej...
