Komosa biała (lebioda) - opis, zwalczanie i ciekawostki

Jesteś tutaj:

Komosa biała (lebioda) - opis, zwalczanie i ciekawostki

3,3/5 (418 ocen)

Profilaktyka


W uprawach ogrodniczych walka z komosą białą to jeden z ważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych. Roślina pozostawiona bez ingerencji, szybko obejmuje duży obszar, zagłuszając gatunki uprawne i wyjaławiając podłoże. Duża pospolitość gatunku sprawia, że skuteczność działań ochronnych zależy w dużej mierze od systematyczności wykonywanych zabiegów oraz od jednoczesnego zastosowania profilaktyki. W ograniczeniu występowania komosy na terenach uprawnych może pomóc regularne, mechaniczne, a w razie konieczności również chemiczne odchwaszczanie zagonów, terenów do nich przyległych (min. nieużytków, rowów, ścieżek, placyków, pasów zieleni, oddzielających uprawy) oraz stanowisk dopiero przygotowywanych pod uprawę roślin, czyszczenie urządzeń i maszyn wykorzystywanych do siewu nasion i zbioru roślin, nawożenie gruntów wyłącznie dobrze rozłożonym obornikiem oraz wykorzystywanie do siewu dobrej jakości materiału siewnego (wolnego od zanieczyszczeń nasionami chwastów).

Komosa biała, lebioda

Komosa biała, lebioda


Zwalczanie chemiczne


Jeżeli zabiegi profilaktyczne nie wystarczają do ograniczenia występowania komosy białej, należy zastosować w uprawach jeden z licznych preparatów ochrony roślin (herbicydów) przeznaczonych do zwalczania tego gatunku i znajdujących się w aktualnym rejestrze MRiRW. Wśród nich znajdują się zarówno środki do totalnego zwalczania chwastów (zawierające substancję czynna w postaci glifosatu np. Agrosar 360 SL, Roundup 360 Plus, Stefes Cleaner 360 SL i przeznaczone do odchwaszczania np. nieużytków, ścieżek, rowów i zagonów przeznaczonych pod uprawę roślin) jak i preparaty, służące do ochrony upraw w czasie wegetacji. Wśród nich znajdują się między innymi: Golden Pendi 330 EC (pszenica ozima, pszenżyto, żyto, cebula, kukurydza), Agent 180 EC, Pyramin 65 WG (burak cukrowy), Agritox Turbo 750 SL, Faraon 75 WG (pszenica jara i ozima, jęczmień jary, żyto), Arigo 51 WG, Kukugran 340 SE (kukurydza), Duplosan DP 600 SL (pszenica jara), Golden Pendi 330 EC, Pendigan 330 EC (pszenica ozima, pszenżyto, kukurydza, cebula), Golf Plus 540 SL (trawniki, pola golfowe), Logo 310 WG (szkółki drzew iglastych), Olleas 75 WG (rzepak), Lentagran 45 WP (kukurydza, kalafior, brokuł, kapusta, cebula, por), Stomp 330 EC (cebula, ziemniak, kapusta) Metazanex 500 SC (rzepak jary i ozimy, kapusta, kalafior – stosować na różnych etapach uprawy). Środki chemiczne należy dostosować do fazy rozwoju roślin oraz rodzaju uprawy. Przed ich użyciem należy też sprawdzić okres karencji, gdyż czasem jest on tak długi, że uniemożliwia zastosowanie preparatu w uprawach warzyw wczesnych.


Ciekawostki


Komosa biała to jednak nie tylko uciążliwy chwast roślin uprawnych, ale także roślina trująca i lecznicza. W jej tkankach zawarte są substancje wywołujące zatrucia u ludzi i zwierząt (min. saponiny i alkaloidy, ale także groźne azotany, które roślina kumuluje w liściach i łodygach), ale też mające właściwości lecznicze (min. łagodzą objawy nieżytu górnych dróg oddechowych). Ze względu na ryzyko związane z toksycznością, komosy białej nie wykorzystuje się już do celów leczniczych, można natomiast spożywać jej młode liście, które po obróbce termicznej nadają się do przyrządzania jarzynki (podobnie jak szpinak). Zjedzenie nasion powoduje natomiast nadwrażliwość skóry na promienie słoneczne i sprzyja jej poparzeniom. Można je jednak sparzyć lub zmielić, uzyskując z nich wartościową mąkę (kiedyś używaną do przyrządzania chleba) i paszę. Warto również pamiętać, że pyłki kwitnącej komosy mają silne właściwości uczulające.

Autor: Katarzyna Józefowicz

Bibliografia:

1. „Podręczny atlas chwastów” Prof. dr hab. Grzegorz Skrzypczak, dr Andrzej Blecharczyk, wyd. Medix Plus, Poznań 1996r.
2. „Atlas chwastów” inż. Adam Paradowski, wyd. Plantpress sp. z o.o., Kraków 2013r.
3. „Atlas chwastów” prof. dr Włodzimierz Tymrakiewicz, wyd. PWRiL, Warszawa 1976r.
4. „Profesjonalny atlas chwastów”, wyd. Basf 2004r.
5. „Rolniczy atlas chwastów” dr Grażyna Hołubowicz-Kliza, Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa, Puławy, 2012
6.  „Atlas chwastów dla praktyków” Tomasz Czubiński, Adam Paradowski, Polskie Wydawnictwo Rolnicze Sp. z o.o., Poznań 2014r.
6. „Działkowiec” 05/07 „Chwasty, najwięksi wrogowie upraw” str. 64/65 dr I. Domagała-Świątkiewicz
7. „Działkowiec” 08/05 „Co mówią chwasty?” str. 65/66 dr I. Domagała-Świątkiewicz
 

Koniecznie zobacz