Szałwia lekarska

Jesteś tutaj:

Szałwia lekarska

3,5/5 (60 ocen)

 

Szałwia lekarska (Salvia officinalis) jest dekoracyjną krzewinką występującą  przede wszystkim w basenie Morza Śródziemnego, gdzie ma doskonałe warunki do rozwoju. W stanie dzikim tworzy liczne skupiska preferując stanowiska słoneczne, ciepłe oraz podłoża bogate w wapń. Jej wysokość jest bardzo zróżnicowana i osiąga od 20-30 cm do nawet 100 cm, ale nie w naszym klimacie. Podobnie jak u lawendy wąskolistnej, również zwanej lekarską jej łodygi w dolnych partiach są zdrewniałe. Liście są szarawe, podłużne, pokryte gęstym kutnerem oraz osiągają do 8 cm wysokości. Jej delikatne fioletowo niebieskie kwiaty pojawiają się od maja do czerwca, tworząc tzw. nibykłosy. Można się spotkać również z kwiatami o barwie różowej oraz białej.
 

Biorąc pod uwagę jej zróżnicowane właściwości i cechy należy uwzględnić szerokie zastosowanie tej rośliny nie tylko w oparciu o jej dekoracyjność, ale także o właściwości lecznicze.
 

Salvia officinalis to doskonała roślina ozdobna, której nie powinno zabraknąć w ogrodzie. O jej dekoracyjności decyduje przede wszystkim ciekawe zimozielone ulistnienie oraz delikatne kwiaty zebrane w luźne kłoski, zróżnicowane barwowo. Obecnie w sprzedaży możemy nabyć różne odmiany tego gatunku, które odznaczają się jeszcze wyższymi walorami na płaszczyźnie estetycznej. Odmiana ‘Aurera’ charakteryzuje się złotożółtymi liśćmi, ‘Tricolor’ posiada zielone liście z białą obwódką z różowymi przebarwieniami, a ‘Purpurascens’ zachwyci liśćmi w barwie fioletowej. Odmiana 'Crispa' ma pofalowane brzegi liści, ‘Rosea’ różowe kwiaty. Ten gatunek szałwii sprawdzi się na słonecznych kompozycjach oraz w ogródkach ziołowych, zarówno w ogrodzie, jak i na balkonie bądź tarasie. Szczególnie ciekawie prezentują się niewielkie ziołowe skupiska, w drewnianych pojemnikach oraz na skalniakach w towarzystwie goździków oraz bodziszków.

Szałwia lekarska

Szałwia lekarska

Szałwia lekarska od starożytności ceniona była głównie ze względu na swoje właściwości lecznicze. Starożytni Grecy i Rzymianie uznawali ją wręcz za roślinę uniwersalną w przypadku ludzkich słabości. W Polsce znana i ceniona od setek lat. Znalazła szerokie zastosowanie w lecznictwie ludowym. O jej właściwościach leczniczych decyduje zawartość substancji czynnych. Podstawowym składnikiem jest olejek eteryczny zawierający m.in. kamforę, tujon, a więc popularne terpeny oraz hamulen zaliczany do seskwiterpenów. Poza tym szałwia lekarska zawiera garbniki, kwasy organiczne oraz sole mineralne. Ten gatunek szałwii przede wszystkim ma działanie przeciwzapalne i tę właściwość najczęściej wykorzystujemy m.in. przy zapaleniach jamy ustnej, gardła oraz krtani. Właściwość ceniona zarówno w ziołolecznictwie oraz medycynie. Kolejną bardzo istotną właściwością leczniczą jest działanie antyseptyczne oraz przeciwgrzybiczne. Poza tym ceni się także jej dobroczynny wpływ na układ trawienny ( przeciwdziała wzdęciom, bólom brzucha, biegunce), wpływa na obniżenie poziomu cukru we krwi, ogranicza pocenie. Z liści szałwii lekarskiej można zrobić także okłady na trudno gojące się rany.
 

Poza walorami ozdobnymi i właściwościami leczniczymi szałwię lekarską możemy wykorzystać także jako przyprawę do potraw: m.in. sałatek i mięs. Zioło to zapewni w kuchni bardzo charakterystyczny i świeży aromat.
 

Wykorzystywane jest także w kosmetyce m.in. jako środek wykazujący działanie odkażające oraz ograniczające przetłuszczanie się skóry.
 

Chcąc efektywnie uprawiać szałwie lekarską należy zapewnić jej odpowiednie stanowisko. Powinno ono być przede wszystkim słoneczne i osłonięte od wiatrów. Niestety w naszym klimacie istnieje spore prawdopodobieństwo przemarzania roślin, dlatego należy ją dobrze okryć na okres zimy. Podłoże powinno być przede wszystkim przepuszczalne, obojętne do lekko zasadowego. Ten niewielki półkrzew można przyciąć, w przypadku zmarznięcia koniecznie, ale pamiętajmy, że szałwia nie lubi mocnego cięcia i przy ścięciu na wysokości zdrewniałych pędów ciężko się regeneruje. Szałwie możemy rozmnożyć poprzez nasiona, aczkolwiek w naszym klimacie nie zawsze zdążą się wytworzyć. Nasiona wysiewamy jesienią bądź wiosną (kwiecień) do gruntu. Można także wysiewać do skrzynek  już w lutym i marcu. Uprawianie poprzez rozsady zapewnia szybsze uzyskanie silnych i bardziej dorodnych okazów.< czytaj dalej...

Koniecznie zobacz