- 1/7
- Następne
Tojeść orzęsiona
Kolejny ciekawy gatunek tojeści pochodzący z Ameryki Północnej, który doskonale sobie radzi w naszych warunkach i wykazuje wystarczający poziom mrozoodporności. Najczęściej osiąga do około 100 cm wysokości, charakteryzuje się wyprostowanymi pędami, lancetowatymi i orzęsionymi liśćmi oraz żółtymi kwiatami osadzonymi na długich szypułkach. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Tak jak wspomniane wcześniej gatunki preferuje stanowiska wilgotne i półcieniste, które są zgodne z warunkami jakie posiada w naturalnym środowisku. Łatwa w uprawie, ekspansywna i jednym problem w jej uprawie może okazać się ograniczenie jej dominacji w ogrodzie.
Odmiany
‘Firecracker’ - ciekawa odmiana tojeści orzęsionej, bardzo wysoka, przekraczająca 100 cm wysokości. Jej wyjątkowość wynika z purpurowych liści, które mogą posłużyć do tworzenia ciekawych kompozycji w ogrodzie w oparciu o kontrast.
Tojeść
Tojeść bukietowa
Gatunek występujący w Europie, Azji, Ameryce Północnej, rozpowszechniony także w Polsce. Stanowi doskonałą propozycję byliny, która sprawdzi się w ogrodach wodnych, na stanowiskach bagiennych oraz w płytkiej wodzie. Roślina o wzniesionych pędach, lancetowatych liściach, osiągająca do jednego metra długości. Jej dekoracyjność wynika z groniastych kwiatostanów, osadzonych w kątach liści- do 3 cm długości. Kwitnie od maja do lipca.
Tojeść gęstokwiatowa
Tojeść pochodząca z cieplejszych regionów świata (m.in. Chin), która charakteryzuje się płożącym pokrojem oraz główkowatymi kwiatostanami, składającymi się z kilku kwiatów. Osiąga do około 50 cm wysokości i traktowana jest jako roślina tarasowa. Preferuje stanowiska półcieniste. Prosta w uprawie, ale wymaga wilgotnego i próchniczego podłoża. Kwitnie wczesnym latem. Powtarza kwitnienie w okresie jesiennym. W celu rozkrzewienia, po kwitnieniu tojeść gęstokwiatową można przyciąć o 1/3. Nie jest w pełni mrozoodporna, tak więc przy uprawie pojemnikowej, roślinę należy przezimować w jasnym pomieszczeniu, zapewniając temperaturę na poziomie 8-10 °C. Wiosną pędy skracamy o 1/3.
Mimo, że roślina zazwyczaj traktowana jest jako tarasowa, wielu uprawia ją także w gruncie. Można się spotkać z wieloma opiniami, że tojeść gęstokwiatowa z sukcesem zimuje w gruncie!
Odmiany
‘Harry’- odmiana o zielonożółtych liściach.
‘Lyssi’- odmiana obficie kwitnąca, charakteryzująca się dużymi kwiatami.
Tojeść
Tojeść orszelinowata o białych kwiatostanach
Bardzo ciekawym przykładem tojeści kwitnącej na biało jest tojeść orszelinowata. Bylina ta przywędrowała do nas z odległej Japonii. Określana także jako tojeść japońska. Osiąga około 60- 90 cm wysokości, charakteryzując się wyprostowanymi pędami, lancetowatymi liśćmi oraz białymi kwiatami, zebranymi w gęste, bardzo dekoracyjne, wiechowate grona, osiągające nawet do 30 cm długości. Kwitnienie od lipca do września. Nie ma wygórowanych wymagań, radzi sobie na większości gleb, wymaga jedynie znacznej wilgotności, choć dość dobrze znosi okresowe susze. Preferuje stanowiska półcieniste, ale przy odpowiedniej wilgotności poradzi sobie na stanowisku słonecznym. W naszym klimacie jej mrozoodporność jest wystarczająca, choć w najzimniejszych regionach kraju bądź podczas srogich zim warto ją okryć. Z pewnością tojeść orszelinowatą warto wykorzystać przy tworzeniu naturalistycznych kompozycji.
Oryginalna tojeść ciemnopurpurowa
Tojeść ciemnopurpurowa - Lysimachia atropurpurea nie należy do popularnych tojeści w naszych ogrodach, ale z pewnością się to zmieni. Pochodząca z Bałkanów bylina zachwyca swoją oryginalnością. Jej cechą charakterystyczną są purpurowe, drobne kwiaty, zebrane w grona ( do około 10 cm długości). Liście szarozielone, lancetowate, osadzone na wzniesionych pędach, które w sprzyjających warunkach sięgają nawet 80- 90 cm. Kwitnąca od czerwca do sierpnia bylina, preferuje stanowisko półcieniste do słonecznego. Podłoże żyzne, przepuszczalne i dostatecznie wilgotne. W przypadku suszy należy uzupełniać niedobory wody. Nie jest tak ekspansywna jak większość jej kuzynek uprawianych w ogrodach.
Odmiany
'Beaujolais' - odmiana o kwiatach w barwie czerwonego wina.
Tojeść
Gdzie najlepiej sadzić tojeść?
Jak już zostało wspomniane we wcześniejszych opisach konkretnych gatunków tojeści, nie mają one wygórowanych wymagań, a powtarzającym się warunkiem zapewniającym dobry rozrost tych bylin jest wilgotność. Najlepiej sadzić je na stanowiskach półcienistych, gdzie łatwiej utrzymać wystarczający poziom wilgotności. Warto także ściółkować podłoże, aby ograniczyć parowanie wody. Mimo jasno określonych preferencji pod względem warunków klimatyczno - glebowych tojeści w większości są bardzo tolerancyjne i poradzą sobie także na stanowisku bardziej słonecznym i suchym. W przypadku odmian o złotożółtych liściach słoneczne stanowisko jest wskazane, gdyż jasne stanowisko gwarantuje ładniej wybarwione liście.
Pielęgnacja
Tojeści nie wymagają szczególnej opieki. Problemem w większości uprawianych gatunków Lysimachia jest ich ekspansywność. Przy optymalnych warunkach, w szybkim tempie rozrastają się poprzez podziemne rozłogi, a także poprzez ukorzeniające się na węzłach pędy (formy płożące). Niekontrolowane mogą zagłuszyć inne rośliny ozdobne. Często trudne do usunięcia w ogrodzie.
Rozmnażanie
Najłatwiej wiosną i jesienią poprzez podział rozrośniętych kęp. Formy płożące poprzez sadzonki wierzchołkowe oraz ukorzeniające się fragmenty pędów.
Tojeść
Mrozoodporność
Większość gatunków jest w pełni bądź wystarczająco mrozoodporna.
Zastosowanie
Tojeści najpiękniej prezentują się w naturalistycznych ogrodach, gdzie doskonale uzupełniają się z innymi bylinami. Ze względu na ich ekspansywność oraz preferowanie półcienistych stanowisk można uzupełnić nimi puste miejsca pod koronami drzew. Poza tym świetnie komponują się z roślinnością charakterystyczną dla nabrzeży zbiorników wodnych. Płożące formy można także wykorzystać na rozległych skalniakach.
Grzegorz Bogucki
