- 1/3
- Następne
Bniec biały (Melandrium album (Mill.) Garcke) znany też jako lepnica biała to bardzo pospolity i często spotykany na terenie całego kraju chwast z rodziny goździkowatych. Gatunek zasiedla także tereny leżące w Zachodniej Azji, Północnej Afryce, Ameryce Północnej oraz w całej Europie. W zależności od warunków, bniec może być rośliną roczną lub dwuletnią, a w sporadycznych przypadkach nawet wieloletnią. Dotychczas chwast zaliczano do rodzaju bniec, obecnie jednak coraz częściej uważa się go za jeden z gatunków rodzaju lepnica i nazywa lepnicą białą (Silene latifolia). Bniec biały zasiedla głównie nieużytki, łąki, pastwiska, przydrożne rowy i leśne polany, natomiast w uprawach najbujniej rozwija się wśród roślin wieloletnich (min. bylin ozdobnych). Często można go także spotkać w koniczynie i lucernie, rzadziej natomiast w kukurydzy, w zbożach i w roślinach okopowych. Bniec preferuje głównie ciepłe rejony kraju oraz żyzne, próchnicze, wilgotne gleby, bogate w składniki pokarmowe i azot. Mimo to czasem może się też pojawić w miejscach chłodniejszych i na słabszej glebie, wtedy jednak nie osiąga dużych rozmiarów i jest zwykle rośliną jednoroczną.
Szkodliwość
Bniec biały nie jest chwastem szczególnie uciążliwym, gdyż w uprawach występuje dość rzadko, a jego nasiona mogą wykiełkować tylko wtedy, gdy znajdą się w wierzchnich warstwach podłoża. Kiedy jednak już się pojawi w uprawie, stwarza dużą konkurencję dla roślin użytkowych, gdyż osiąga spore rozmiary i mocno się krzewi. Z tego względu pobiera z podłoża dużo składników pokarmowych i wody oraz zajmuje miejsce roślinom uprawnym, czasem nawet je zagłuszając (np. młode siewki). Lepnicę trudno jest wyrwać i wytępić, gdyż korzeni sie bardzo głęboko, tworząc długi na ok. 1 m. dość gruby i rozgałęziany korzeń palowy, który zawiera w swoim składzie substancje toksyczne (między innymi saponiny). Ścinanie rośliny również nie daje pożądanego efektu, ponieważ z pączków znajdujących się na szyjce korzeniowej wyrastają kolejne pędy, a cała roślina jeszcze bardziej się rozkrzewia. Pączki na korzeniach służą też do rozmnażania wegetatywnego.
Bniec biały (lepnica biała)
Opis
Bniec biały to roślina dość wysoka, dorastająca do ok. 80-100 cm. (tylko na słabszych glebach nie przekracza 30-50 cm. wys.) i tworząca wzniesione, sztywne łodygi, silnie rozgałęziające się już u podstawy. Dorosłe liście bnieca białego mają wyraźnie zaznaczony nerw główny oraz nerwy boczne i są dwojakiego rodzaju: wyrastające z korzenia są duże, jajowate i tworzą przy ziemi gęstą rozetę, natomiast znajdujące się na łodydze są siedzące, mniejsze i lancetowate. Zarówno liście jak i łodyga są zielone i miękko owłosione. W górnej części łodygi znajdują się też włoski gruczołowate, które odpowiadają za wytwarzanie lepkiej substancji, przez którą pęd w dotyku jest klejący. Wiosną (V) na szczytach pędów pojawiają się kwiaty, które rozwijają się przez cały sezon wegetacyjny aż do jesieni (IX-X). Kwity są pojedyncze i rozdzielno płciowe. Składają się z dużego, owłosionego, podłużnego kielicha z wyraźnie zaznaczonym pionowym, ciemniejszym prążkowaniem oraz białych płatków korony. U kwiatów męskich kielich jest wąski i smukły, u żeńskich rozdęty i pękaty. Kwiaty rozchylają swoje płatki późnym popołudniem, wydzielając w tym czasie silną woń, mającą na celu zwabienie owadów zapylających, którymi na ogół są nocne motyle (ćmy). Po zapyleniu kwiaty żeńskie przekształcają się w pękate, suche, jasnobrązowe torebki nasienne, zawierające liczne, drobne, wydłużone, szarobrązowe, chropowate nasiona. czytaj dalej...