Bluszcz pospolity - uniwersalne pnącze

Jesteś tutaj:

Bluszcz pospolity - uniwersalne pnącze

3,5/5 (189 ocen)

Hedera najlepiej rośnie na podłożu żyznym, próchniczym, zasadowym, odpowiednio wilgotnym. Młode sadzonki sadzimy do około sierpnia/września, aby miały czas przygotować się do zimy. Stanowisko powinno być dobrze oczyszczone i odchwaszczone. Przy nieodpowiedniej strukturze, można je wzbogacić dobrze przerobionym podłożem, dzięki czemu lepiej będzie magazynować wodę oraz składniki odżywcze. Po posadzeniu, a przy braku opadów warto roślinę podlewać.

Warto pamiętać, że nim roślina w pełni się ukorzeni i będzie miała pełnię możliwości na wzrost minie około dwóch lat. W tym czasie przyrosty mogą być niewielkie, ale po pełnym ukorzenieniu roślina ukaże jak bardzo może być ekspansywna.
Cięcie  zazwyczaj nie jest  konieczne, chyba że sanitarne bądź odmładzające roślinę.


Rozmnażanie


Bluszcz pospolity, należy do pnączy, które bardzo łatwo rozmnożyć wegetatywnie, sporządzając sadzonki zielne. Wybrany pęd dzielimy na kilka odcinków z których każdy zawiera dwa bądź jeden węzeł. Długość sadzonki powinna mieć długość około 10 cm. Takie sadzonki umieszczamy np. w doniczkach wypełnionych przepuszczalnym podłożem np. mieszanką torfu i piasku. Tak sporządzone sadzonki przechowujemy w miejscu osłoniętym przed słońcem, utrzymując stałą wilgotność podłoża. Prostszym sposobem jest rozmnażanie poprzez odkłady, a więc dany pęd kładziemy na podłożu i w kilku miejscach przysypujemy ziemią. Po ukorzenieniu się odcinamy ukorzenione fragmenty rośliny i mamy gotowe sadzonki. Warto także pamiętać, że formy kwitnące i owocujące mogą dawać samosiew.

Bluszcz

Bluszcz

Bluszcz pospolity w wielu odsłonach


Gatunek kojarzony zazwyczaj z cienistymi parkami, cmentarzami, gdzie jest powszechnie spotykany. Otulone bluszczem groby, potężne drzewa oraz naznaczone czasem budynki nadają specyficznego klimatu z nutą baśniowego świata.

Bluszcz pospolity może posłużyć nam jako roślina pnąca za którą skryjemy mało estetyczne mury, a także budynki, trejaże, altany. Często sadzony jest przy ogrodzeniach z czasem tworząc wiecznie zielony żywopłot.

Czy wiesz że …

Bluszcz gorzej sobie radzi w sytuacji, kiedy ma stać się szczelną, zieloną zasłoną na jasnej ścianie, zwłaszcza białej. Należy wiedzieć, że biel odbija światło, a bluszcz preferuje półcień.

Ponieważ tworzy zwartą okrywę i doskonale ścieli się po podłożu, może służyć także jako całoroczna roślina okrywowa, tworząca bardzo zwarty kobierzec, nawet w miejscach bardzo mocno zacienionych. Bluszcz pospolity doskonale ogranicza ekspansję wszędobylskich chwastów.

Widząc budynki pokryte zielonym „płaszczem” często  zastanawiamy się czy pnącze nie jest zagrożeniem dla konstrukcji, dla tynku i elewacji. Wiele można przeczytać na ten temat w Internecie, ale czasami informacje są bardzo sprzeczne.
Tak naprawdę bluszcz pospolity nie jest zagrożeniem. Zielona ściana ma wiele zalet m.in.

  • chroni ścianę przed zmiennymi warunkami atmosferycznymi
  • stanowi dobrą izolację
  • chroni ścianę przed zamoczeniem (w okresie wegetacji)
  • części wilgoci pnącze wykorzystuje na własne potrzeby
  • jest miejscem schronienia dla wielu niewielkich organizmów.

Bluszcz pospolity może być przyczyną uszkodzeń wówczas, kiedy wykorzystamy go do okrycia ścian, na których można zauważyć  pęknięcia. Należy podkreślić, że w pęknięciach będzie gromadzić się wilgoć, konsekwencją czego będzie przekształcenie się korzeni czepnych w tradycyjne korzenie.

W przypadku, kiedy zechcemy zieloną „ścianę” zerwać, należy liczyć się z tym, że przylgi całkowicie nie zostaną usunięte. Wrośnięte w tynk, należy oczyszczać ręcznie, a jest to bardzo pracochłonne.

Bluszcz jest także przykładem całorocznej rośliny balkonowej, zwłaszcza na balkonach o wystawie północnej, na których nie ma zbyt dużych możliwości aranżacyjnych.     

Wiele odmian Hedera helix uprawiana jest w domowym zaciszu, zwłaszcza barwne okazy, które o wiele gorzej znoszą niskie temperatury. Do uprawy domowej doskonale nadaje się odmiana ‘Eva’ o biało obrzeżonych liściach oraz purpurowych pędach. Świetnie zaprezentuje się w formie pnącej jak również zwisającej . Poza tym warto pamiętać o odmianie ‘California’, ‘Ovata’, ‘Green Ripple’ oraz ‘Midas Touch’.

Bluszcz pospolity

Bluszcz

Właściwości lecznicze


Hedera helix jest rośliną trującą, jednak przy odpowiednim dawkowaniu także rośliną leczniczą o właściwościach wykrztuśnych, rozkurczowych oraz przeciwzapalnych. Może mieć zastosowanie m.in. przy zapaleniu górnych dróg oddechowych.

O jego leczniczych właściwościach decydują substancje biologicznie czynne takie jak saponiny, flawonoidy, skopolina oraz fenolokwasy.

Surowcem są liście z których po wysuszeniu można przyrządzić napar lub wywar. Warto wspomnieć, że ziele ma zastosowanie także w kosmetyce.


Choroby i szkodniki


Hedera helix nie jest problematycznym pnączem.

W uprawie domowej przy błędach uprawowych np. w zbyt suchym podłożu oraz zbytnim nasłonecznieniu może zostać zaatakowany m.in. przez mszyce, miseczniki, tarczniki, a także przędziorki.

Z chorób należy uważać na choroby grzybowe oraz bakteriozę liści. Faktem jest, że są to rzadkie choroby, ale należy sobie zdać sprawę, że mogą się pojawić. Z chorób grzybowych warto wspomnieć o plamistości pierścieniowej, bardzo charakterystycznej ze względu na strefowane plamy. Doprowadza do zasychania i opadania liści, podobnie jak plamistość wywołana przez bakterie Xanthomonas, powodujące pojawienie się brunatniejących, żółto obrzeżonych plam. Wspomniane choroby możemy zwalczyć stosując odpowiednie środki. Odpowiednim przykładem będzie Biosept Active, środek do biologicznego zwalczania wybranych patogenów, oparty na ekstrakcie z grejpfruta.

Grzegorz Bogucki

Koniecznie zobacz