- 1/3
- Następne
Ogromną grupę roślin ozdobnych stanowią rozchodniki. Zalicza się je do rodziny gruboszowatych, w której znajduje się aż ponad 400 gatunków. Te sukulenty są bardzo łatwymi w uprawie roślinami, mają niewielkie wymagania i są dość wytrzymałe.
Dzieje się tak, gdyż tereny z których najczęściej pochodzą, są raczej dość surowe. Wiele rozchodników pochodzi z Himalajów, dlatego doskonale nadają się do uprawy w gruncie. Ale są też nieco delikatniejsze gatunki, których ojczyzną są cieplejsze rejony Meksyku i te powinniśmy uprawiać jedynie w doniczkach, gdyż występujących w naszym klimacie zim po prostu nie zniosą.
Warunki uprawowe
Te wytrzymałe rośliny nie potrzebują wiele. Właściwie najważniejsze jest dla nich światło, którego niedostateczna ilość powoduje karlenie, wyciąganie pędów i „dziczenie” roślin. Chociaż jak wszędzie i tu zdarzają się wyjątki, czyli gatunki znoszące półcień. Znacznie mniejsze wymagania mają natomiast co do wilgotności. Właściwie wolą nawet delikatne przesuszenie niż zalewanie. Dlatego lubią gleby suche, lekkie a nawet piaszczyste, choć na żyźniejszych też będą dobrze rosły. Nie poradzą sobie natomiast na mokrych i ciężkich glebach, gdzie będą gniły im korzenie. Rośliny uprawiane w gruncie przechodzą niezbędny dla ich prawidłowego rozwoju okres spoczynku w sposób naturalny. Jednak roślinom w doniczkach należy również zapewnić zimowy wypoczynek, przechowując je w temperaturach 8-12°C. Przez okres wegetacji temperatura powinna być wyższa i oscylować w granicy 18 - 24°C.
Rozchodniki
Charakterystyka ogólna
Zwykle rozchodniki to niewysokie rośliny, wyrastające na wysokość od kilku do kilkunastu cm., choć bywają gatunki dochodzące nawet do 60 cm. wysokości (rozchodnik okazały – S. spectabile). Jak wskakuje ich nazwa, lubią sie rozrastać i „rozchodzić” na boki. Czasem zdarza się, że zajmują znacznie więcej przestrzeni, niż dla nich przewidzieliśmy. Ich mięsiste liście miewają różne kształty ( np. owalne i płaskie lub rurkowate) i kolory (różne odcienie zielonego, szarego i bordowego).
Często poza liśćmi ich główną ozdobą są także kwiaty. Wprawdzie pojedynczy kwiat jest malutki, ale pojawia się w dużej ilości tworząc na szczytach długich, nierzadko ulistnionych pędów kolorowe, baldachowate kwiatostany. Barwa kwiatów oraz termin zakwitania są również zależne od gatunki i odmiany. Kwiaty mogą wiec być czerwone, różowe, białe lub żółte i pojawiać się na przestrzeni IV - IX.
Gatunki i odmiany
Ponieważ gatunków i odmian rozchodników jest ogromna ilość, poniżej znajduje się charakterystyka jedynie kilku ciekawszych roślin z tej rodziny.
|
Nazwa |
Cechy charakterystyczne |
Uwagi |
|
Rozchodnik ostry (Sedum acre) |
Niezwykle popularny, zadarniający gatunek. Osiąga wysokość do kilku centymetrów, posiada maleńkie, zielone rurkowe liście, szpiczasto zakończone i gęsto oblepiające sztywną łodyżkę. Żółtozielone kwiaty pojawiają się w miesiącach VI – VII. |
- Posiada interesującą odmianę barwną „Aureum”, o żółtawym zabarwieniu końcówek liści. - Roślina trująca, posiadająca toksyczny sok. - Może łatwo stać się ekspansywna i zająć duże fragmenty terenu. - Gatunek całkowicie mrozoodporny |
|
Rozchodnik biały (Sedum album) |
Roślina dość podobna do r. ostrego, zakwita jednak kwiatami w kolorze białym, na nieco wyższych łodyżkach, a jego pokrój jest bardziej zwarty i odrobinę wyższy (ok. 10 – 15 cm). Kępki tworzą rodzaj luźnych „poduszek”. |
- posiada kilka interesujących odmian np. „Coral Carpet” lub „Laconicum” o czerwonym zabarwianiu liści. - roślina posiada toksyczny sok - mniej wytrzymały na chłód niż r. ostry |
|
Rozchodnik brodawkowaty (Sedum dasyphyllum) |
Ten atrakcyjny gatunek rozchodnika dorasta do kilku centymetrów wysokości, ma szarozielone, woskowane, niemal okrągłe listeczki, bardzo gęsto ułożone na szczycie pędu, nieco rzadziej na pozostałej części. Zakwita VI – VII białymi, gwiazdkowymi kwiatkami, rozwijającymi się na nieco wyższych niż cała roślina, pędach kwiatowych. |
- pędy są delikatne i bardzo łatwo się łamią. - w surowe zimy może przemarzać, choć zwykle odradza się z korzenia |
|
Rozchodnik ościsty (Sedum reflexum) |
Posiada wąziutkie, wałeczkowate, szarozielone liście, gęsto ułożone na pędzie. Pędy dorastają do ok. 10-15 cm. wysokości. Zakwita VII – VIII intensywnie żółtymi, gwiazdkowymi kwiatami, zebranymi w baldachogrona na szczycie pędu kwiatowego. |
- roślina dość ekspansywna - jest mniej toksyczna do rozchodnika ostrego, ale dość nieprzyjemna w smaku. - całkowicie mrozoodporna - posiada piękne odmiany np. o żółtym ubarwieniu liści „Angelina” lub niespotykanej i niezwykle oryginalnej formie „Cristatum” |
|
Rozchodnik kamczacki (Sedum ellacombianum) |
Jego liście są mniej mięsiste niż u innych rozchodników, płaskie, prawie okrągłe, o delikatnie ząbkowanych brzegach. Dorasta do ok. 10 cm. wysokości, tworząc luźne kępki w formie „poduszki”. Zakwita w miesiącach VI – VII ciemnożółtymi kwiatami, tworzącymi baldachy na nieco wyższych łodygach kwiatowych. |
- ten interesujący gatunek posiada też odmiany barwne, np. „Variegatum”, o biało obrzeżonych liściach - nie posiada pełnej mrozoodporności, w ostre zimy przemarza |
|
Rozchodnik naskalny (Sedum cauticolum) |
Liście tego gatunku mają owalny kształt, czerwonobrązowy spód i zielonkawy wierzch, są też luźno ułożone na czerwonobrązowych, płożących się pędach. Pędy dorastają do ok. 30 cm. Zakwita w miesiącach VIII - IX czerwonoróżowymi kwiatami. |
- gatunek odporny na mróz - posiada różne odmiany np. „Lidakense” o mniejszych liściach |
|
Rozchodnik okazały (Sedum spectabile) |
Jeden z najwyższych gatunków rozchodnika, którego pędy wzniesione są na wysokość ok. 40-50 cm. Liście dość luźno ułożone na sztywnym pędzie, posiadają szarozielone ubarwienie oraz ząbkowane brzegi. Mają owalny kształt, są dość płaskie i pokryte woskiem. Czerwonoróżowe kwiaty, zebrane w okazałe baldachy, pojawiają się na roślinie w miesiącach VIII – X. |
- roślina w pełni mrozoodporna - gatunek posiada wiele odmian, różniących się głównie barwą kwiatów: „Brillant”, „Carmen” „Stardust” – o białych kwiatach |
|
Rozchodnik walcowaty (Sedum burrito) |
Należy do delikatniejszych gatunków rozchodnika. Pochodzi z Meksyku i nie znosi temperatur poniżej 5°C. Posiada walcowate, spiczasto zakończone, szarozielone, jasne liście, z delikatnym woskowatym nalotem, gęsto ułożone na pędach długości ok. 10 cm. Odmiany mogą mieć dłuższe pędy. Kwiaty białe lub różowe pojawiają się wiosną. |
- jest wrażliwy na mróz, nadaje się jedynie do uprawy doniczkowej
|
Rozchodniki
Tekst: Katarzyna Józefowicz
