- 1/5
- Następne
Wiśnie mają skromniejsze wymagania siedliskowe i wodne niż czereśnie, a na polskim rynku można znaleźć słodkie odmiany deserowe, których smak w niczym nie ustępuje owocom czereśni. Odpowiedni rodzaj gleby i regularna przycinka to podstawy udanej uprawy wiśni.
Opis
Większość uprawianych obecnie gatunków wywodzi się od dzikiej wiśni (Prunus cerasus). Wyróżniamy spośród nich sokówki – wiśnie o ciemnym soku, nadające się do przetwórstwa – oraz szklanki, o soku bezbarwnym i słodkim smaku, przeznaczone do bezpośredniego spożycia. Zbiór owoców – w zależności od odmiany – następuje od pierwszej połowy lipca do połowy sierpnia. Większość odmian rośnie powoli i tworzy niewielkie korony, zbliżone wielkością do jabłoni karłowej. Rosnące swobodnie wiśnie nie wykształcają przewodników, tylko kilka konarów o podobnej grubości, rozrastających się na boki. Drzewa te wytrzymują mrozy do -30°C, ale źle znoszą opady mokrego śniegu i deszczu, które zwiększają ryzyko wystąpienia chorób grzybowych. Wiśnie są podatne na groźne choroby drzew pestkowych – drobną plamistość liści, moniliozę i raka bakteryjnego.
Odmiany
1) Wczesne
- ʻGroniasta z Ujfehertoiʼ
- ‘Northstar’
- ‘Sabina’
2) Średnio wczesne
- ‘Kelleris 16ʼ
- ‘Lucyna’
- ‘Pandy 103’
3) Późne
- ‘Łutówka’
Kwitnące wiśnie
Wymagania
Większość odmian kwitnie na przełomie kwietnia i maja, a ich kwiatom zagrażają wiosenne przymrozki. Dlatego wiśnie najobficiej owocują na terenach wyżynnych, ale nie podgórskich, gdzie z kolei występują zbyt duże ilości opadów. Należy sadzić je na zacisznych, osłoniętych stanowiskach. Najlepsze do uprawy wiśni są gleby głębokie, gliniaste lub pyłowe, nie ciężkie ani nie zlewne. Korzenie tych drzew są położone płytko i wrażliwe na braki tlenu, dlatego okresowe zalewanie jest dla nich bardzo niebezpieczne. Poziom wody gruntowej nie powinien być wyższy niż 1,5 m. Drzewka uprawiane na podkładkach z czereśni mają większe wymagania wodne i glebowe.
Sadzenie
Wartościowe sadzonki wiśni mają przynajmniej 120 cm wysokości, z czego 1/3 powinien stanowić pień o średnicy minimum 12 mm na wysokości 30 cm od ziemi.
Drzewka sadzimy wczesną wiosną lub późną jesienią. Zachowujemy rozstawę 5 x 3 m, ale w przypadku słabiej rosnących odmian bądź gleb mniej żyznych można ją zmniejszyć do 4 x 2 m.
Wykopujemy dół dwukrotnie szerszy od bryły korzeniowej wiśni i na tyle głęboki, by po posadzeniu drzewko rosło o 5 cm głębiej niż w szkółce. Jeśli kupiliśmy okaz szczepiony na podkładce, miejsce szczepienia powinno się znaleźć ok. 15 cm nad powierzchnią podłoża. Z wierzchniej, najżyźniejszej warstwy gleby usypujemy na dnie dołu kopczyk i na nim umieszczamy bryłę korzeniową wiśni. Korzenie powinny być równomiernie rozłożone i nie podwinięte. Podczas zasypywania dołka pilnujemy, by pień drzewka stał pionowo – przed włożeniem bryły korzeniowej do dołu można osadzić w nim palik, do którego przywiążemy później wiśnię. Dodając kolejne warstwy podłoża kilkakrotnie potrząsamy sadzonką, by gleba dokładnie obcisnęła korzenie.
Udeptujemy ziemię i formujemy wokół wiśni misę o średnicy 60 cm, którą ściółkujemy obornikiem. Na koniec podlewamy drzewko 5-10 l wody. Po sadzeniu wiosennym zabieg ten należy regularnie ponawiać, a w przypadku sadzenia jesiennego dodatkowa pielęgnacja polega na usypaniu kopczyka ziemi, sięgającego miejsca okulizacji. Rozgarniemy go dopiero wiosną, po ustaniu przymrozków.
Owocująca wiśnia
Nawożenie
Przed sadzeniem wiśni warto wzbogacić podłoże obornikiem (4 kg na 1 m2) lub kompostem (6-8 kg na 1 m2). Jeśli nie mamy tyle nawozu, mniejsze dawki można rozłożyć pod drzewkami już po sadzeniu, jako ściółkę. Pamiętajmy, że stosując ściółki organiczne należy dostarczać roślinom więcej azotu.
Ścisłe dawki nawozów dla naszych drzewek ustalamy na podstawie chemicznej analizy gleby bądź liści, a jeśli nie mamy możliwości przeprowadzenia takiego badania – na podstawie obserwacji stanu drzew. Orientacyjne dawki makroelementów na 1 ha wynoszą:
- 40-70 kg N;
- 30-60 kg P2O5;
- 50-80 kg K2O.
Ponadto raz na 4 lata odkwaszamy glebę wapnem magnezowym, o ile nie uprawiamy wiśni na podłożach powstałych na skałach wapniowych.
Pielęgnacja
W pierwszym roku po posadzeniu należy regularnie podlewać wiśnie. Parowanie wody można ograniczyć, wykładając wokół drzewek piętnastocentymetrową warstwę obornika na powierzchni o średnicy 1 m. Dbamy również, by gleba nie porastała chwastami. W uprawie wiśni można stosować niewielkie dawki herbicydów. Wzrost drzew spowalnia też trawa, dlatego murawę w sadzie zakładamy dopiero po 3 latach od posadzenia wiśni, gdy ich korony osiągną minimum 2/3 docelowej wielkości. Im słabsza gleba, tym dłużej trzeba poczekać na trawnik.
Sad wiśniowy
Cięcie
Tuż po sadzeniu mocno skracamy wszystkie pędy młodych wiśni, by siły witalne drzewek zostały przeznaczone na rozwój silnych systemów korzeniowych. Cięcie ułatwia też kształtowanie korony, szczególnie istotne przy uprawie wiśni w dużym zagęszczeniu.
Korony formujemy wiosną, ale cięcie odnawiające na owocujących już drzewkach należy przeprowadzać latem, po zbiorach owoców – wtedy ryzyko porażenia chorobami grzybowymi jest najmniejsze.
