Kupkówka pospolita - opis, wartość użytkowa, uprawa i odmiany

Jesteś tutaj:

Kupkówka pospolita - opis, wartość użytkowa, uprawa i odmiany

3,5/5 (195 ocen)

Kupkówka pospolita (Dactylis glomerata) nazywana również rajgrasem niemieckim, jest w Polsce jedną z najpospolitszych traw środowiska naturalnego. Rośnie wyjątkowo szybko i w sprzyjających warunkach może łatwo zagłuszać inne gatunki roślin, szczególnie należące do tej samej rodziny botanicznej. Preferuje gleby umiarkowanie wilgotne, przepuszczalne, próchnicze, żyzne i bogate w składniki pokarmowe (głównie azot i potas). Najczęściej zasiedla łąki, pola, nieużytki i stanowiska ruderalne.


Wartość użytkowa


Kupkówka pospolita jest nie tylko powszechnie występującą w Polsce trawą, ale też gatunkiem uprawnym, taktowanym jako wartościowa roślina pastewna. Jej szybki, wiosenny wzrost, odporność na suszę, niskie temperatury, częste koszenie i przygryzanie przez zwierzęta sprawiają, że jest gatunkiem często wykorzystywanym do obsiewania łąk, pastwisk i użytków zielonych (trwałych i nietrwałych). Jej liście są bogate w białka i sole mineralne (potas, fosfor, wapń, magnez, krzem, mangan), dlatego mogą stanowić wartościową paszę dla zwierząt hodowlanych. Kupkówka pospolita może dawać bardzo duże plony masy zielonej, ale pod warunkiem, że jest uprawiana na glebach umiarkowanie wilgotnych i bogatych w składniki pokarmowe (na glebach ubogich kupkówka rozwija się bardzo słabo i wyjaławia glebę niemal ze wszystkich zawartych w niej składników pokarmowych). Musi też być ścięta w odpowiednio wczesnej fazie rozwoju (po osiągnięciu przez rośliny wys. ok. 50-70 cm. i na ok. 10 – 14 dni przed pełnia kłoszenia, zwykle w drugiej połowie maja), gdyż szybko drewnieje, traci cenne substancje odżywcze oraz staje się ciężkostrawna i niesmaczna. Zbyt wysokie pędy mają też skłonność do wylegania.


W jednym sezonie wegetacyjnym przeprowadza się zwykle trzy zbiory kupkówki, ostatni pokos wykonując na przełomie sierpnia i września. Ze względu na trudność wysychania liści, pierwszy zbiór przeznacza się zwykle na siano-kiszonkę, a dopiero kolejne na siano. Kupkówka pospolita mimo wielu swoich zalet nie jest trawą szczególnie lubianą przez zwierzęta (min. ze względu na niską zawartość cukrów). Na pastwiskach omijana jest przez konie, owce i krowy, a zjadana jedynie przez bydło mięsne. W pędach zbyt późno ściętej trawy, gromadzą się też liczne substancje ciężko strawne (min. ligniny, celulozy, hemicelulozy) i szkodliwe (azot azotanowego), co powoduje utratę jej wartości użytkowych. Trawa jest również dość wrażliwa na wczesno wiosenne przymrozki, które mogą uszkadzać jej młode liście. Łatwo regeneruje się i odrasta po ścięciu, ale wymaga systematycznego koszenia lub spasania. Kupkówka dość wolno wysycha, dlatego w uprawie na nasiona wymaga niekiedy przeprowadzenia zabiegu desykacji, mającego na celu podsuszenie roślin przed zbiorem (za pomocą preparatu chemicznego, którym obecnie jest Reglone 200 SL).

Kupkówka pospolita

Kupkówka pospolita


Nawożenie


Aby uzyskać zadowalające plony kupkówki pospolitej, roślinę należy uprawiać na stanowiskach stosunkowo suchych, nie narażonych na podmakanie i zalewanie oraz systematycznie nawożonych odpowiednimi dawkami nawozów mineralnych. Przed wysiewem trawy, na przygotowane pod jej uprawę stanowisko należy zastosować ok. 40 – 80 kg/ha P2O5, 80 – 160 kg/ha K2O i 50 - 60 kg. N. W kolejnych latach uprawy, kupkówkę pospolitą należy nawozić także w czasie wegetacji. Po każdym pokosie, rośliny zasila się nawozami mineralnymi w następujących ilościach: 60-80 kg N i 50-70 kg K2O na 1 ha. Wczesną wiosną, jednorazowo wysiewa się także nawóz fosforowy w ilości ok. 100-120 kg P2O5 na 1 ha. Nawozy podawane przed wysiewem trawy mogą zawierać mniejsze ilości poszczególnych składników, jeśli przedplonem dla kupkówki były warzywa okopowe, uprawiane na oborniku lub rośliny strączkowe (pozostawiające po sobie glebę wzbogaconą w azot). Pomimo iż kupkówka pospolita jest rośliną wieloletnią, zwykle powinno się ją użytkować na danym stanowisku nie dłużej niż 2 - 3 lata, gdyż bardzo szybko wyjaławia glebę z cennych składników pokarmowych.


Opis


Kupkówka pospolita jest wieloletnią, trwałą, szybko rosnącą trawą luźnokępkową, dorastającą do wys. od 50 cm. (pędy wegetatywne) do 130 - 150 cm. (pędy generatywne) i osiągająca pełnię rozwoju w 2 – 3 roku uprawy. Roślina wytwarza płytki, ale bardzo gęsty i rozbudowany system korzeniowy (do 10 - 20 cm. w głąb ziemi, chociaż pojedyncze korzenie mogą dorastać nawet do 1 m. długości) oraz liczne, wzniesione, ulistnione pędy generatywne i wegetatywne. Liście na obu rodzajach pędów różnią się między sobą. Na pędach generatywnych są wąskie (ok. 10 mm.) i niezbyt długie (ok. 50 cm.), natomiast na pędach wegetatywnych są znacznie dłuższe i szersze (ok. 40 mm. szer.). Oba rodzaje liści są zielone i mocno spłaszczone oraz mają wyraźnie zaznaczony nerw główny, biegnący przez środek blaszki liściowej (czasem załamują się i składają wzdłuż nerwu). Powierzchnia blaszki liściowej jest szorstka, a jej brzegi są ząbkowane. Liście posiadają także długie, szpiczaste języczki liściowe i zamkniętą u dołu, szorstką pochwę. czytaj dalej...

Koniecznie zobacz