Czystek - niezwykły krzew. Wyjaśniamy zasady uprawy

Jesteś tutaj:

Czystek - niezwykły krzew. Wyjaśniamy zasady uprawy

3,3/5 (185 ocen)

Czystek to niezwykle dekoracyjny krzew o dużych, pergaminowych kwiatach, który jest bardzo wrażliwy na spadki temperatury. Z tej przyczyny w Polsce uprawia się go jako roślinę doniczkową, wystawianą wiosną na tarasy i balkony, ale zimującą w domu. Niektóre odporniejsze gatunki można jednak uprawiać jako krzewy ogrodowe. Najbardziej znane gatunki to: czystek ladanowy (Cistus ladanifer), szary (Cistus creticus), wawrzynolistny (Cistus laurifolius), szałwiolistny (Cistus salvifolius), Cistus incanus, Cistus pilosus, Cistus crispus, Cistus albidus, Cistus monspeliensis i Cistus populifolius.


Opis


Czystek (Cistus) wywodzi się z rejonu Morza Śródziemnego. Od maja do lipca tworzy spodeczkowe, delikatne kwiaty o średnicy 2,5-10 cm. Ich płatki wyglądają jak pomięty jedwab i występują w kolorach różowym, białym oraz czerwonym. Są bardzo nietrwałe – codziennie wieczorem opadają, a rano otwierają się nowe. Szarozielone, lancetowate liście tej rośliny przyjemnie pachną. U niektórych odmian są pokryte od spodu kutnerem. Krzew nie zrzuca ich na zimę. Większość gatunków czystka ma pokrój kulisty. Najwyższe odmiany mogą osiągać ponad 100 cm wysokości i podobną szerokość.

Czystek ladanowy

Czystek ladanowy


Gatunki i odmiany

 

  • c. aguilarii – niewielkie białe kwiaty kwitną bardzo obficie. Krzew osiąga rozmiary 100 x 150 cm;
  • c. crispus – gatunek o kulistym pokroju i dużych, różowych kwiatach. Dorasta do 60 x 60 cm;
  • c. x cyprius – ma silnie pachnące liście i duże białe kwiaty z czerwonymi plamkami u nasady płatków. Jest wrażliwy na mróz. Dorosły okaz mierzy 150 x 150 cm;
  • c. laurifolius – gatunek o białych kwiatach z żółtymi środkami. Cechuje go stosunkowo wysoka odporność na niskie temperatury, choć nie jest całkowicie mrozoodporny. Nie toleruje gleb wapiennych;
  • c. x corbariensis – tworzy żółto nakrapiane białe kwiaty o żółtych środkach. Toleruje glebę wapienną i piaszczystą oraz silne wiatry. Nie jest w pełni mrozoodporny;
  • c. palhinhae – niski krzew o dużych białych kwiatach. Jeden z najodporniejszych na mróz gatunków czystka;
  • c. x pulverulentus – tworzy jasno- lub ciemnoróżowe kwiaty i jest stosunkowo odporny na mróz. Osiąga rozmiary 60 x 60 cm;
  • c. x purpureus – jego kwiaty są ciemnoróżowe. Najlepiej rośnie na suchych glebach wapiennych;
  • ʻGrayswood Pinkʼ – tworzy jasnoróżowe kwiaty. Dorasta do 60 x 60 cm;
  • ʻPeggy Sammonsʼ – odmiana o omszonych liściach i jasnoróżowych kwiatach, wrażliwa na mróz. Osiąga wymiary 100 x 100 cm;
  • ʻSilver Pinkʼ – ma jasne, srebrnoróżowe kwiaty i jest nieodporna na mróz.  Dorosły okaz mierzy 60 x 100 cm;
  • ʻSunsetʼ – tworzy ciemnoróżowe kwiaty;
  • ʻWarley Roseʼ – kwitnie na czerwono.


Wymagania


W naturalnych warunkach czystek rośnie na podłożach skalistych i suchych. Najlepiej czuje się na stanowisku ciepłym i słonecznym, zatem doskonale nadaje się do uprawy na balkonach i tarasach o wystawie południowej. Czystek wymaga przepuszczalnej, żyznej ziemi doniczkowej. Bardzo źle znosi nadmiar wilgoci, dlatego na dnie pojemnika wykładamy grubą warstwę drenażu – dobrze sprawdzi się drobny żwir lub keramzyt.

Czystek (Cistus x purpureus)

Czystek (Cistus x purpureus)


Sadzenie


Jeśli chcemy uprawiać czystka w gruncie, wybierzmy miejsce o suchej, przepuszczalnej glebie. Stanowisko powinno być w pełni nasłonecznione i zaciszne. Pamiętajmy, że dorosłe okazy nie znoszą przesadzania, a część odmian dorasta do znacznych rozmiarów – krzew musi mieć zatem dużo przestrzeni. Przed sadzeniem należy też zadbać, by bryła korzeniowa rośliny była nawodniona. Podłoże również powinno być wilgotne, rozdrobnione i zdrenowane.

Ze względu na dość dużą wrażliwość na mrozy, mimo starannego doboru miejsca i troskliwej pielęgnacji może się zdarzyć, że podczas mroźnej zimy krzew przemarznie. Dlatego jeśli chcemy cieszyć się czystkiem przez długie lata, lepiej hodować go w doniczce.

Do sadzenia tych krzewów wybieramy podłoża, które nie magazynują wody. Jeśli kupiliśmy ziemię kompostową, zmieszajmy ją z perlitem bądź wermikulitem w stosunku 1:1. W przypadku odmian dobrze rosnących na glebie zasadowej warto dodać do ziemi sproszkowaną kredę.


Podlewanie


Czystka podlewamy rzadko, ale obficie. Przesuszone podłoże nie zaszkodzi mu tak, jak zbyt mokre. Wodę zbierającą się w podstawce należy szybko wylać, w przeciwnym razie narazimy roślinę na wystąpienie zgnilizny korzeni.

Czystek ladanowy

Czystek ladanowy


Cięcie


Każdego roku pod koniec zimy lekko przycinamy niezdrewniałe części pędów. Nawet wykonując cięcie formujące nie skracamy ich o więcej niż kilka centymetrów. Unikamy naruszania w pełni zdrewniałych fragmentów, ponieważ takie pędy się nie zregenerują. Gdy czystek rozpocznie kwitnienie, systematycznie obrywamy przekwitłe kwiaty. czytaj dalej...

Koniecznie zobacz