- 1/2
- Następne
Choć większość odmian tych popularnych iglaków nie wymaga dużych nakładów pracy, drzewek nie wolno zaniedbywać. Choroby świerków są najczęściej efektem nieprawidłowej pielęgnacji. Nawet silnie porażone okazy można jednak ocalić, jeśli prawidłowo rozpoznamy czynnik chorobotwórczy.
Przyczyny chorób
Większość świerków wykazuje podatność na choroby grzybowe. Porażeniom sprzyjają nieodpowiednie warunki siedliskowe – podmokłe, zimne gleby, na których drzewa są narażone na wahania temperatury, a także zbyt duże zagęszczenie oraz zraszanie gałęzi podczas podlewania, zwłaszcza wieczorem. Warto dodać, że infekcje najczęściej dotykają te okazy, które zostały wcześniej uszkodzone przez mrozy, susze lub są osłabione brakiem nawożenia. Można więc powiedzieć, że choroby dorosłych świerków przebiegają zazwyczaj dwuetapowo – najpierw działają czynniki nieinfekcyjne, a później osłabione drzewa są atakowane przez patogeny.
1. Choroby nieinfekcyjne
Niedobór magnezu
Jeśli igły żółkną i opadają, naszym iglakom brakuje magnezu. Wiosną warto zasilić je siarczanem magnezowym, który rozsypujemy wokół każdego chorego okazu w takiej ilości, by pokrył powierzchnię odpowiadającą obwodowi najszerzej rozpostartego piętra korony. Jeszcze lepsze efekty przynosi dokarmianie dolistne. Zasilanie należy powtórzyć 2-3 razy w odstępach 10-14 dni.
Przemarznięcie
Wiosenne przymrozki przyczyniają się do uszkodzeń młodych przyrostów, które żółkną i zamierają. Uschnięte pędy są podatne na porażenie szarą pleśnią, dlatego należy je usuwać i profilaktycznie opryskiwać osłabione drzewka fungicydami, zalecanymi do zwalczania grzyba Botrytis cinerea.
Przesuszenie
Po mroźnych zimach świerki są narażone na niedobory wody. Kiedy temperatura powietrza przekroczy 0°C, kończy się okres spoczynku – rośliny tracą wodę w wyniku transpiracji, ale nie są w stanie uzupełniać niedoborów, ponieważ ziemia jest nadal głęboko zamarznięta. Następstwami wegetacji w takich warunkach są brązowienie i opadanie igieł, a nawet śmierć drzew. Zapobiegamy groźnym skutkom suszy ściołkując młode okazy – zwłaszcza te rosnące w pojemnikach – igliwiem lub trocinami. Świerki należy sadzić w miejscach osłoniętych od wiatru, który dodatkowo je wysusza.
2. Choroby grzybowe
Brunatna pleśń śniegowa
Wiosną roztapiający się śnieg odsłania gałązki pokryte szarobrunatnym nalotem. W przypadku długiego zalegania okrywy śnieżnej dochodzi do zamierania pędów. Porażone gałęzie wycinamy, a drzewka opryskujemy fungicydem Topsin M 500 SC lub Sarfun 500 SC. Brunatna pleśń stanowi największe zagrożenie dla siewek rosnących bez osłon. Nadmiar śniegu warto usuwać również ze starszych świerków, także po to, by zapobiec łamaniu się gałęzi.
Brunatnienie igieł świerka
Na chorobę tę wrażliwe są zwłaszcza świerk Engelmanna i świerk kłujący. Grzyb Rhizosphaera kalkhoffii najczęściej poraża młode drzewka rosnące w szkółkach. Igły na dolnych pędach pokrywają się żółtymi plamami, a zmiany chorobowe wędrują w górę, pojawiając się na coraz wyższych gałązkach. Latem i jesienią drzewo traci ulistnienie, a jeśli choroba nie jest leczona, po kilku sezonach świerk obumiera. Opadłe igły należy usuwać, a zagrożone okazy opryskiwać preparatem Score 250 EC bądź Sarfun 500 SC. Rozprzestrzenianiu się zarodników grzyba zapobiegamy, unikając zwilżania igieł podczas podlewania.
Gruzłek świerka
Chorobę wywołuje grzyb Nectria cucurbitula. Na pniach i pędach świerków obserwujemy placowate przebarwienia kory – skutek obumierania tkanek. U osłabionych okazów zmiany szybko obejmują obwody pędów, co prowadzi do usychania ich wierzchołków. Infekcje silnych drzew przebiegają znacznie łagodniej. Na ich korze pojawiają się zgrubienia, wyraźnie oddzielone od zdrowej tkanki, i rozwój choroby zostaje zatrzymany. Często na zrakowaceniach widać białe i czerwone grzybnie. Porażoną korę usuwamy ostrym nożem i zabezpieczamy rany farbą emulsyjną z dodatkiem fungicydu, a całe drzewa opryskujemy środkiem Sarfun 500 SC lub Topsin M 500 SC.
Opieńkowa zgnilizna korzeni
Opieńka miodowa (Armillaria mellea) zagraża osłabionym, kilkunastoletnim drzewom. Na igłach chorych okazów występują chlorotyczne przebarwienia, a pędy z czasem się ogałacają. Kora u podstawy pnia zostaje porażona przez zgniliznę i często pęka. W okolicach ran pojawia się biała grzybnia, jesienią zaś można zaobserwować też skupiska owocników o jasnobrązowych kapeluszach. Zaatakowane świerki należy wykarczować, usuwamy też ziemię, w której rosły. Nawet wtedy w glebie pozostają sznury grzybni, rozciągające się na kilkanaście metrów. Dlatego jeśli w pobliżu rosną inne drzewa, podłoże podlewamy fungicydem, np. Agrigerm 2000 SC lub Agrosteril 110 SL. Bezpośrednio pod zagrożonymi roślinami stosujemy natomiast Rovral Aqua Flo 500 SC.
Osutka świerka
Choroba ta często poraża kilkunastoletnie świerki pospolite. Pierwsze objawy osutki można zaobserwować wiosną, kiedy na igłach występują pojedyncze, brązowe plamy, które w ciągu sezonu wegetacyjnego rozprzestrzeniają się na całe ulistnienie. Jesienią na przebarwionych igłach pojawiają się czarne, podłużne, wypukłe plamy – owocniki grzyba. Chore drzewa zazwyczaj nie tracą ulistnienia. Wiosną wspomagamy je, stosując preparaty Antracol 70 WG, Sarfun 500 SC bądź Topsin M 500 SC.
Rdza świerka
Na igłach świerka pospolitego i kłującego widać podłużne, żółte przebarwienia. W kolejnym sezonie wegetacyjnym na spodach igieł pojawiają się pomarańczowe telia, zawierające skupiska zarodników grzyba Chrysomyxa abietis. Jeśli drzewa gubią igły, wymagają 2-3 oprysków fungicydami Dithane NeoTec 75 WG, Score 250 EC, Biosept 33 SL lub Discus 500 WG. czytaj dalej...
