- 1/1
Jedną z najgroźniejszych chorób sosny jest osutka sosny, powodująca utratę całego aparatu asymilacyjnego i w efekcie śmierć drzewa. Walka z patogenem nie należy do łatwych, więc warto przygotować się do niej zawczasu, zwłaszcza jeśli pogoda w danym roku jest ciepła i wilgotna, a więc sprzyja infekcjom grzybowym.
Szkodliwość
Osutka poraża wiele gatunków sosny, ale szczególnie niebezpieczna jest dla sosny zwyczajnej. Chorobę tę wywołują różne gatunki grzybów. Wspólnym objawem działalności tych patogenów są przebarwienia i opady igieł. Ze względu na porę utraty ulistnienia wyróżniamy dwie postaci choroby – osutkę wiosenną oraz jesienną. Na infekcję najbardziej narażone są drzewa w wieku 1-5 lat. Osutka dokonuje znacznych zniszczeń w szkółkach i młodnikach sosnowych. Pozbawione igieł siewki i sadzonki w krótkim czasie obumierają. Starsze drzewa, zmuszone do wytwarzania nowego ulistnienia, przestają rosnąć. W pierwszym roku choroby wytwarzają jeszcze niewielkie przyrosty, ale w kolejnych latach ich kondycja ulega znacznemu pogorszeniu. Osłabione sosny są podatne na wystąpienie opieńkowej zgnilizny korzeni i ataki szkodników, takich jak szeliniak sosnowiec oraz smolik znaczony. Szanse na uratowanie porażonych okazów, zasiedlonych dodatkowo przez szkodniki, są bliskie zeru.
Objawy
Pierwsze objawy choroby występują późną wiosną bądź latem. Są łatwe do przeoczenia i przypominają oznaki działalności szkodników, żerujących na ulistnieniu drzew iglastych. Igły sosen pokrywają się drobnymi, czarnymi plamkami o średnicy 1 mm. Jesienią pojawiają się rozleglejsze przebarwienia, które przyjmują postać pomarańczowych „obrączek”, obejmujących obwód igły. Zmienione miejsca z czasem czernieją i tworzą się na nich nekrozy. Z czasem całe ulistnienie przebarwia się na pomarańczowy lub brunatny kolor. Wiosną następnego roku porażone drzewa masowo gubią igły. Młode, roczne okazy zazwyczaj nie tracą ulistnienia, ale ulega ono deformacjom.
Patogen
W Polsce najczęściej występują zakażenia Lophodermium pinastri, Lophodermium seditiosum - osutka wiosenna oraz Sclerphoma pythiophila - osutka jesienna. Przetrwalniki grzybów zimują na ulistnieniu. Gdy igły opadną, powstają na nich owocniki – apotecja – w których rozwijają się zarodniki workowe. Od maja do października patogen Lophodermium pinastri rozprzestrzenia się wraz z wiatrem i deszczem. Okres intensywnego wysiewu zarodników Lophodermium seditiosum jest krótszy i trwa od września do listopada. Grzyby porażają igły jednoroczne i dwuletnie. Pierwsze objawy infekcji można zaobserwować dopiero po upływie pół roku od zakażenia.
Ocena zagrożenia
Ryzyko wystąpienia choroby jest niższe podczas suchych lat. Należy jednak pamiętać, że opady deszczu nie są grzybom niezbędne do rozprzestrzeniania się – do wysiewu zarodników wystarczy mgła i rosa. Jeśli wysokie temperatury utrzymują się również jesienią, infekcje zachodzą aż do listopada.
W razie wystąpienia objawów choroby opadłe igły należy zbierać i palić. Utrzymywanie higieny niestety nie wystarczy, by wyleczyć drzewa – konieczne są również opryski z użyciem fungicydów. czytaj dalej...
