- 1/4
- Następne
Jeśli nasz ogród sąsiaduje z parkiem lub lasem, rosnące w nim drzewa mogą stać się celem ataku brudnicy nieparki. Gąsienice o nieposkromionym apetycie są w stanie doprowadzić do gołożeru, dlatego ich obecności nie należy lekceważyć.
Szkodliwość
Brudnica nieparka występuje na wielu gatunkach krzewów i drzew liściastych, ale niektóre formy żerują też na świerkach i modrzewiach. Larwy wyrządzają największe szkody na dębach, w ogrodach natomiast najczęściej atakowane są jabłonie i śliwy. Pojedyncza gąsienica może pożreć do 20 liści, co przy dużej liczbie szkodników prowadzi do ogromnych zniszczeń. Należy pamiętać, że brudnica nieparka występuje gradacyjnie – po silnej inwazji szkodniki nie pojawiają się przez kilka kolejnych lat.
Opis
Brudnica nieparka (Lymantria dispar) z rodziny brudnicowatych (Lymantriidae) jest dużym motylem, prowadzącym nocny tryb życia. U form dorosłych występuje dymorfizm płciowy. Rozpiętość skrzydeł osobników męskich wynosi 3,5-5 cm, żeńskich zaś 6-8 cm. Samiec ma ciemnobrunatne ciało i skrzydła w podobnym kolorze. Na przedniej parze można dostrzec wzór, złożony z czarnych zygzaków. Czułki osobników męskich są podwójnie pierzaste.
Samice przybierają natomiast kremowobiałą barwę. Ich skrzydła są naznaczone czarnymi lub brunatnymi paseczkami, a czułki krótkie i nitkowate. Walcowate ciała pokrywa gęste owłosienie, które na tułowiu tworzy puszysty kołnierzyk.
Larwy brudnicy nieparki tuż po wylęgu mają szaroczarne ubarwienie. Z czasem osiągają 7 cm długości, co czyni z nich jedne z większych gąsienic występujących w Polsce. Na bokach ciał rozwiniętych larw pojawiają się żółte pasy, na których znajdują się brodawki. Wyrastają z nich długie, żółtopomarańczowe włoski. Ich dotyk może wywołać reakcję alergiczną. Żółty kolor mają również głowy larw. Cechą charakterystyczną tej formy brudnicy nieparki są intensywnie czerwone i niebieskie plamki, występujące parami na grzbiecie.
Brudnica nieparka w formie motyla
Rozwój
W ciągu roku występuje tylko jedno pokolenie szkodnika. Na pniach i konarach drzew zimują złoża jaj, pokryte lepką wydzieliną i żółtawo-brunatnymi włoskami, przypominające poduszkowate grzyby. W drugiej połowie kwietnia bądź na początku maja następuje wylęg gąsienic, które natychmiast rozpoczynają żerowanie. Z jednego złoża może wypełznąć 200-300 larw. Rozprzestrzeniają się bardzo szybko, roznoszone przez wiatr po okolicznych drzewach. Przez kolejne trzy miesiące ogałacają je z liści, by w lipcu skryć się w spękaniach kory, gdzie następuje przepoczwarzenie. Dorosłe osobniki opuszczają kokony w sierpniu, a rójka trwa do września. Samice brudnicy nieparki nie mają przewodu pokarmowego – giną niedługo po złożeniu jaj.
Brudnica nieparka - gąsienica