W ostatnich latach na półkach sklepowych coraz częściej można spotkać nowe gatunki owoców. Egzotyczne owoce kuszą kolorami i nierzadko niespotykanym wyglądem. Jednym z nich bez wątpienia jest kaki, owoc hebanowca wschodniego, nazywanego też persymoną, hurmą lub szaronem. Sam owoc również występuje pod wieloma nazwami: chińska śliwka, jabłko Orientu, śliwka daktylowa. Kaki pochodzi z Chin. Obecnie jest również powszechnie uprawiane w Japonii, Korei, Brazylii, Kalifornii oraz w Europie, głównie na terenach kojarzonych z uprawą winorośli.

 

 

 

 

Hebanowiec wschodni (Diospyros kaki) to gatunek najpowszechniej uprawiany ze względu na smaczne owoce. Drzewo to należy rodziny hebankowatych. Może ono osiągać do 12 m wysokości. Tworzy gęstą, okrągłą koronę. Ma duże i szerokie, sztywne, skórzaste liście. Kwiaty pojawiają się wiosną. Są rozdzielnopłciowe. Składają się z czterech działek korony i czterech płatków. Odmiany partenokarpiczne wydają bezpestkowe owoce i nie wymagają do tego zapylenia. Pozostałe wymagające zapylenia mają większe owoce zawierające nasiona. W sprzedaży spotyka się głównie owoce pozbawione pestek. Co ciekawe, owoce kaki dojrzewają dopiero późną jesienią, gdy liście opadną już z drzewa.

 

 

 

 

Żółtopomarańczowe owoce presymony są jagodami, mogą ważyć do 50 dag. Mają charakterystyczne cztery działki kielicha, trwale pozostające w górnej części owocu. Ich kształt, kolor oraz cienka błyszcząca skórka sprawiają, że łatwo można je pomylić z pomidorami, do których są bardzo podobne. Owoce mogą być jedzone ze skórką. Miąższ jest dość twardy. Ma lekko galeretowatą konsystencję. Mało aromatyczne, ale bardzo smaczne i słodkie. Ich smak przypomina niektórym połączenie jabłka, gruszki oraz dyni, innym brzoskwini z nutką wanilii. Niektórzy twierdzą zaś, że jest to smak pomiędzy pomidorem a morelą.

Najlepiej wybierać owoce w miarę okrągłe, o mięsistej i gładkiej skórce, bez przebarwień i plam. Owoce nie powinny być pozbawione działek kielicha. Dojrzałe kaki są ładnie wybarwione, ich miąższ jest miękki, szklisty i bardzo soczysty. Niedojrzałe będą miały gorzki smak. Dojrzałe przechowujemy w lodówce i spożywamy w miarę szybko, ponieważ łatwo się psują. Do dłuższego przechowywania lepiej wybierać jeszcze twarde, a nawet lekko zielone persymony. Pozostawione w temperaturze pokojowej dojrzeją w ciągu 2–3 dni.

 

 

 

 

Persymona jest bardzo wartościowym owocem. Zawiera duże ilości karotenu, witaminy A i C oraz składników mineralnych, jak wapń, żelazo, fosfor czy potas. Dlatego polecana jest osobom chorym na osteoporozę. Owoc, choć słodki, nie jest zbyt kaloryczny. 100 g kaki ma 78 kcal. Oprócz tego jest doskonałym źródłem błonnika. Znajdziemy w kaki ważne związki fitochemiczne, które wykazują działanie przeciwutleniające, pomagają w walce z wolnymi rodnikami, obniżają poziom cholesterolu we krwi, mają właściwości antykancerogenne. Badania wykazują, że regularne spożywanie owoców kaki przyczynia się do zmniejszenia ryzyka wystąpienia zawału serca i miażdżycy, jak również choroby nowotworowej.

 

 

 

 

Owoce zazwyczaj jadane są na surowo. Mogą być dodawane do sałatek, zarówno owocowych, jak i warzywnych, deserów, lodów czy bitej śmietany. Najlepiej smakują podane z sokiem pomarańczowym lub cytrynowym. Z kaki można przyrządzić sos słodko-kwaśny, który doda potrawom niezwykłego smaku. Można podawać je również zmrożone pod postacią sorbetu. Będą idealne nie tylko do lekkich deserów i ciast, lecz także do sałatek z kurczakiem lub ostrym serem. W krajach, w których są bardziej powszechne niż w Polsce, bywają również suszone, a także gotowane i kandyzowane. Przygotowuje się z nich rozmaite dżemy, marmolady i galaretki.

 

 

Autor: Justyna Przasnyska