- 1/3
- Następne
Okres larwalny kołatka może rozciągać się w czasie i trwać od 1 roku do kilku lat, w zależności od tego, jaką wartość odżywczą posiada drewno, którym larwa się odżywia (większe wartości odżywcze posiada drewno liściaste, mniejsze drewno iglaste) oraz warunków panujących w jej otoczeniu (optymalna temperatura wynosi ok. 22-23°C, natomiast odpowiednia wilgotność to ok. 50 – 60 %). Kiedy larwa osiągnie etap rozwoju odpowiedni do przepoczwarzenia się, zaczyna drążyć jamkę (kolebkę poczwarkową), w której jako poczwarka będzie czekać na przekształcenie się w owada dorosłego (przez ok. 2 tygodnie). Jamka znajduje się zwykle bardzo blisko zewnętrznej warstwy drewna, dlatego dorosły chrząszcz próbujący wydostać się na zewnątrz, ma do przegryzienia jedynie cienką ściankę. Czasem przy tej okazji można usłyszeć odgłos stukania, wydawany przez dorosłego owada, uderzającego głową o twarde drewno (od tego charakterystycznego odgłosu pochodzi nazwa rodzajowa kołatka). Dorosła postać owada żyje dość krótko, gdyż tylko przez ok. 1 miesiąc.
Kołatek domowy - larwa
Metody niechemiczne
Kołatek domowy może doprowadzić do bardzo poważnych zniszczeń elementów drewnianych w budynkach, dlatego walka z nim jest konieczna, chociaż jednocześnie bardzo trudna. Wymiana poszczególnych elementów konstrukcyjnych (np. belki), nie przynosi spodziewanych efektów, gdyż zapach świeżego drewna silnie przyciąga dorosłe owady. W pewnym stopniu liczebność larw mogą ograniczać ich naturalni wrogowie jak np. roztocze Pyemotes (Pediculoides), błonkówka z gatunku Spathius exarator oraz drapieżne chrząszcze - natrupki niebieskie (Korynetes coeruleus), których obecność w pomieszczeniu (np. na ramach okiennych), może świadczyć o aktywności larw kołatka. Jednak nawet te drapiezniki nie są w stanie zniszczyć całej populacji owada. Dobre efekty może natomiast przynieść odkażanie pomieszczeń za pomocą wysokiej temperatury (powietrzem o temperaturze ok. 40 - 50°C), na którą larwy kołatka są bardzo wrażliwe. Słabiej natomiast reagują na promienie gamma, wykorzystywane przy niszczeniu larw innych szkodników drewna.
Zwalczanie chemiczne
Chemiczne zwalczanie larw jest najtrudniejsze, gdyż w zależności od etapu rozwoju, są one w różnym stopniu wrażliwe na substancje czynne, zawarte w preparatach chemicznych. Ogólnie przyjmuje się, że łatwiej jest zwalczyć larwy, kiedy są jeszcze stosunkowo młode, niż wtedy, kiedy już dorosną. Do zwalczania kołatka domowego można wykorzystać jeden z preparatów, dostępnych między innymi w centrach budowlanych (np. Xylodhone® T.I. Aquaréthane®, FONGITOL, Hylotox Q, HYLOTOX PLUS). Należy jednak pamiętać, że środki te często niosą ze sobą duże ryzyko dla zdrowia, związane między innymi z emisją lotnych substancji chemicznych (np. rozpuszczalników), dlatego najbezpieczniej stosować je na zewnątrz (np. do ochrony mebli), będąc jednocześnie zabezpieczonym ubraniem ochronnym, osłaniającym skórę, oczy i drogi oddechowe. Jeśli zachodzi konieczność użycia preparatów w budynkach, najlepiej wykonać zabieg w miejscu czasowo niezamieszkanym, silnie wietrząc pomieszczenie lub pozostawić zadanie wyspecjalizowanym firmom zajmującym się dezynsekcją.
Autor: Katarzyna Józefowicz
1. „Owady uszkadzające drewno” J. Dominik, J.R. Starzyk, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 2004
2. „Leksykon przyrodniczy. Owady” Helgard Reichholf-Riehm, W-wa 1997r.
