Jasnota purpurowa - opis, zwalczanie i charakterystyka

Jesteś tutaj:

Jasnota purpurowa - opis, zwalczanie i charakterystyka

3,4/5 (147 ocen)

Zaliczana do rodziny jasnowatych jasnota purpurowa (Lamium purpureum), to niezwykle pospolita roślina zielna, występująca powszechnie na terenie całego kraju. Gatunek preferuje gleby żyzne, umiarkowanie wilgotne, zasobne w składniki pokarmowe (głównie azot), próchnicze oraz gliniaste i często zasiedla nieużytki, rowy, polany, przydroża, tereny ruderalne, zarośla i rumowiska. Na terenach użytkowych zachwaszcza większość upraw (także ścierniska i uprawy ogrodowe), ale najczęściej wybiera stanowiska dobrze użyźnione i bogate w azot (nawożone obornikiem). Ze względu na swoją dużą pospolitość, gatunek doczekał się kilku nazw zwyczajowych, z których najpopularniejsze to pokrzywa kwitnąca i jasnota szkarłatna. Jak większość gatunków z rodziny jasnowatych, jasnota purpurowa jest rośliną miododajną, chętnie odwiedzaną przez owady zapylające (najliczniej przez pszczoły i trzmiele).


Szkodliwość


Jasnota purpurowa to chwast bardzo powszechny, dlatego jego szkodliwość w uprawach jest dość duża. Szybko rozwijająca się roślina, pobiera z podłoża znaczne ilości wody i składników pokarmowych, stanowiąc dużą konkurencję dla roślin użytkowych. Swoimi gęsto ulistnionymi pędami może również zacieniać kiełkujące siewki rośliny uprawnej, utrudniając jej wzrost i rozwój. Gatunek bardzo sprawnie się również rozmnaża, dlatego w ciągu jednego okresu wegetacyjnego może wydać nawet kilka pokoleń. Może też szybko się rozprzestrzeniać, gdyż jego nasiona są rozsiewane zarówno przez wiatr, jak i roznoszone przez mrówki. Jasnota nie jest szczególnie wrażliwa na niskie temperatury, dlatego bez problemu może zimować, a nasiona są w stanie kiełkować zarówno bardzo wczesną wiosna jak i późną jesienią.

Jasnota purpurowa


Opis


Jasnota purpurowa jest rośliną jednoroczną lub dwuletnią, jarą lub zimującą. W zależności od żyzności podłoża może dorastać do ok. 5 cm. lub do ok. 30 cm. wysokości. Gatunek wytwarza długi, rozgałęziony, ale niezbyt gruby korzeń palowy oraz czworokątną, wzniesioną lub rozesłaną, rozgałęziającą się u podstawy łodygę, pokrytą na krawędziach krótkimi włoskami. Łodyga często jest podbarwiona na czerwony lub brunatno-czerwony kolor. Na całej długości łodygi rozwijają się liczne, zielone liście, w górnej części łodygi zabarwione na kolor różowy lub purpurowy. Liście osadzone są na pędzie naprzeciwległymi parami i mają sercowaty kształt. Ich blaszka liściowa od spodu pokryta jest delikatnymi włoskami i posiada wyraźnie zarysowane unerwienie. Od bardzo wczesnej wiosny (III – IV) do późnej jesieni (X), w kątach liści na szczycie łodyg rozwijają się kwiaty, zebrane wokół pędu w luźne nibyokółki. Kwiaty mają budowę wargową i są złożone z różowych płatków zrośniętych w rodzaj rurki (długość ok. 1 – 1,5 cm). Wewnątrz korony płatki posiadają pierścień białych włosków. Dolna warga kwiatu jest odgięta na zewnątrz i pokryta ciemnymi plamkami oraz zakończona dwoma szerokimi ząbkami, górna natomiast łyżeczkowato zagięta do środka i pokryta delikatnymi włoskami. Kielich kwiatów jest krótszy od korony i posiada zaostrzone, długie ząbki. Kwiaty wydzielają nektar, dlatego są licznie odwiedzane prze owady zapylające. Po przekwitnieniu przekształcają się w jasnoszare, owalne, pokryte jasnymi brodawkami owce (rozłupina, dł. ok. 2 – 3,5 mm. i szer. ok. 1 mm.). Po dojrzeniu rozłupina pęka i rozpada się na cztery rozłupki. Każda roślina w sezonie może wytworzyć od 60 do 300 nasion, które rozsiewane są przez wiatr i roznoszone są przez mrówki (ze względu na obecność w nasionach ciałka mrówczego – elajosomu). Rozwijające się z nasion siewki, nie przypominają początkowo rośliny dorosłej, gdyż ich liście mają niemal okrągły kształt i posiadają słabo widoczne ząbkowanie na brzegach. Cała roślina wydziela bardzo charakterystyczny, nieprzyjemny zapach.

Jasnota purpurowa


Profilaktyka


Jasnota purpurowa ze względu na swoje sprawne rozmnażanie i szybki wzrost, może stanowić dużą konkurencję dla roślin użytkowych, dlatego należy ją eliminować z upraw. czytaj dalej...

Koniecznie zobacz