- 1/2
- Następne
W uprawach rolnych i ogrodniczych nie ma chyba bardziej powszechnego chwastu niż zaliczana do rodziny astrowatych żółtlica drobnokwiatowa (Galinsoga parviflora). Jej ojczyzną są tereny leżące na obszarze Ameryki Środkowej i Południowej, ale obecnie roślinę można też znaleźć w wielu innych krajach świata. Mimo dość wysokich wymagań klimatyczno-glebowych, potrafi dostosować się do gorszych warunków, dlatego zasiedla różne środowiska. Dobrze znosi zanieczyszczenia miejskie i zacienienie, dlatego jest popularnym chwastem ogrodowym. W ogrodach i na polach można ją spotkać w uprawach wielu gatunków roślin użytkowych, chociaż najczęściej zachwaszcza warzywa, rośliny okopowe i kukurydzę. Często jest także spotykana na pryzmach kompostowych oraz na dobrze nawiezionych stanowiskach, przygotowanych pod uprawę roślin o wysokich wymaganiach pokarmowych. W jednym roku może wydać nawet kilka pokoleń, dlatego należy do chwastów niezwykle uciążliwych.
Wymagania siedliskowe
Żółtlica drobnokwiatowa preferuje gleby dobrej jakości, żyzne, próchnicze, gliniaste, przepuszczalne, umiarkowanie wilgotne, zasobne w składniki pokarmowe oraz bogate w azot, ale zniesie również nieco słabsze warunki. W naturze zasiedla głównie łąki, przydroża, rowy, pobocza, nieużytki oraz miejsca ruderalne. Dobrze znosi zacienienie, ale jest bardzo wrażliwa na niskie temperatury. Już pierwszy, niewielki przymrozek (wiosenny lub jesienny), jest w stanie całkowicie zniszczyć całą roślinę, dlatego można ją traktować jako roślinę wskaźnikową, informującą o spadku temperatury. Jest to cecha dość przydatna w ogrodnictwie, gdyż pozwala określić, kiedy temperatura spadła do poziomu 0°C.
Szkodliwość
Szkodliwość żółtlicy drobnokwiatowej polega przede wszystkim na jej konkurencyjności w stosunku do roślin uprawnych. Żółtlica rozmnaża się sprawnie i bardzo szybko rośnie, dlatego w krótkim czasie może zagłuszyć delikatniejsze gatunki roślin. Ze względu na szybki wzrost i rozwój, pobiera z gleby dużo wody i składników pokarmowych, ograniczając ich dostępność dla pozostałych roślin. Krzaczasty pokrój żółtlicy skutecznie utrudnia zbiory, a jej szerokie liście zacieniają podłoże i uniemożliwiają rozwój kiełkującym siewkom innych roślin. Cechą utrudniającą walkę z żółtlicą drobnokwiatową jest zdolność łodyg do samoistnego ukorzeniania się po zetknięciu z wilgotnym podłożem. Z tego względu, rośliny pozostawione po wypieleniu w międzyrzędziach, są w stanie ukorzenić się i ponownie rozpocząć wegetację.
Gatunki podobne
Żółtlica drobnokwiatowa może być mylona z gatunkiem pokrewnym – żółtlicą owłosioną, która jednak zgodnie z nazwą, wyróżnia się wyjątkowo silnie owłosionymi pędami i liśćmi. Jej białe kwiaty nibyjęzyczkowe są też dużo większe, niż u żółtlicy drobnokwiatowej.
Żółtlica drobnokwiatowa
Opis
Żółtlica drobnokwiatowa jest jednoroczną rośliną jarą, dorastającą do wysokości ok.10 – 20 cm., a w sprzyjających warunkach nawet do 70 cm. Tworzy długi, mocny korzeń palowy z licznymi korzeniami bocznymi oraz wzniesione, sztywne, delikatnie owłosione, mocno rozgałęzione łodygi, pokryte dużymi, romboidalnymi lub lancetowatymi, zielonymi liśćmi, wyrastającymi na pędzie naprzeciwległymi parami. Blaszka liściowa na zewnętrznej stronie posiada wyraźnie zaznaczone unerwienie i podobnie jak łodyga, pokryta jest rzadkim, delikatnym meszkiem. Kwiaty rozwijają sie na pędach od IV do późnej jesieni (do pierwszego przymrozku). Koszyczkowe kwiaty zebrane są na szczytach długich, sztywnych szypułek, w niewielkie, baldachowate kwiatostany. Kwiaty brzeżne są nibyjęzyczkowe i mają białą barwę, natomiast kwiaty wewnętrzne są rurkowe i żółte. Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w owoce, które mają postać brunatnych lub niemal czarnych, silnie, biało-omszonych, klinowatych niełupek.
Pierwsze nasiona dojrzewają już po 12 dniach od zakwitnięcia rośliny. Następne pojawiają się w ciągu całego sezonu wegetacyjnego aż do pierwszych przymrozków. Dojrzałe nasiona zachowują zdolność kiełkowania przez ok. 2 lata i mogą kiełkować natychmiast po opadnięciu na ziemię. Nie wykiełkują jedynie wtedy, gdy znajdą się w głębszych warstwach podłoża (na głębokości poniżej 2 cm.). Nasiona w przeciwieństwie do rośliny dorosłej, mogą natomiast znieść mrozy, dlatego w glebie bez problemu są w stanie przetrwać zimę. Wiosną rośliny zaczynają wegetację dość późno, ale ponieważ ich rozwój jest bardzo szybki (trwa ok. 4 – 6 tygodni), w jednym sezonie bez problemu mogą wydać nawet 2-3 pokolenia, tym bardziej, że jedna roślina może wytworzyć ogromną liczbę nasion (5 – 10 tyś.). Młode rośliny początkowo nie są podobne do egzemplarzy dorosłych, gdyż ich liście mają zaokrąglony kształt i nie są mocno unerwione.
Profilaktyka
Żółtlica drobnokwiatowa jest niezwykle uciążliwym chwastem, mogącym bardzo skutecznie zagłuszyć rośliny użytkowe, dlatego walka z nią musi być zdecydowana i konsekwentna. W pozbyciu się chwastów z upraw mogą pomóc zabiegi profilaktyczne i agrotechniczne, jednak czasami może okazać się również potrzebne wykorzystanie chemicznych środków ochrony roślin. W ograniczeniu liczebności żółtlicy drobnokwiatowej na terenach użytkowych, może pomóc głęboka orka lub solidne przekopanie podłoża po zbiorach i przed uprawą roślin (przykrywająca nasiona grubą warstwą podłoża), usuwanie wszystkich wypielonych chwastów z terenu uprawy, ściółkowanie roślin użytkowych, nawożenie upraw dobrze rozłożonym kompostem oraz niszczenie chwastów na obszarach przylegających do terenów użytkowych (rowach, międzyrzędziach, pasach oddzielających). czytaj dalej...
