Uprawa kalanchoe - wymagania, rozmnażanie, właściwości

Jesteś tutaj:

Uprawa kalanchoe - wymagania, rozmnażanie, właściwości

3,6/5 (44 ocen)
Należące do rodziny gruboszowatych kalanchoe (Kalanchoe) to rodzaj liczący sobie ponad 130 gatunków roślin, pochodzących głównie z ciepłych rejonów świata (m.in. tropikalnych obszarów Afryki i Ameryki). Ponieważ większość z nich to rośliny ciepłolubne, w naszym klimacie można je uprawiać głównie w mieszkaniach i jedynie sezonowo wystawiać do ogrodu lub na taras.
 

Cechy charakterystyczne

 
Mimo iż kalanchoe to niezwykle zróżnicowany rodzaj roślin, zaliczane do niego gatunki mają kilka cech wspólnych. Po pierwsze wszystkie są sukulentami, gromadzącymi wodę i składniki pokarmowe w mięsistych liściach i łodygach, co pozwala im bez szwanku przetrwać okresy suszy. Ich liście są dodatkowo pokryte gęstym kutnerem lub woskowatym nalotem, co ogranicza utratę wody z tkanek. Większość kalanchoe rozmnaża się w podobny sposób, wykorzystując w tym celu miniaturowe rozmnóżki, tworzące się na końcach liści, dlatego też rośliny te nazywa się czasem żyworódkami. Poza tym wszystkie kalanchoe są roślinami dnia krótkiego, a więc zakwitają dopiero wtedy, gdy dzień jest krótszy niż 10-12 godzin.
 

Bogactwo gatunkowe

 
Wśród wielu gatunków kalanchoe uprawianych w naszych mieszkaniach pierwsze miejsce pod względem popularności zajmuje żyworódka Blossfelda (kalanchoe blossfeldiana). Posiada ona dość duże, owalne, błyszczące, lekko ząbkowane liście i dorasta do wysokości ok. 30-60 cm. Jej największą ozdobą są niewielkie kwiaty przypominające miniaturowe różyczki, zebrane w gęste, wiechowate kwiatostany, osadzone na szczytach krótkich, sztywnych łodyżek. W naturze kalanchoe Blossfelda zakwita w styczniu, jednak dzięki rozmaitym zabiegom hodowlanym kwitnące żyworódki są obecnie dostępne w sprzedaży niemal przez cały rok. Gatunek posiada pojedyncze kwiaty w kolorze czerwonym, ale wyprowadzone od niego odmiany mogą kwitnąć na biało, różowo, żółto lub pomarańczowo, a niektóre z nich wykształcają pełne kwiaty. Kalanchoe Blossfelda w naszych mieszkaniach jest z reguły traktowana jako roślina sezonowa, bo chociaż po przekwitnięciu można ją przechować do następnego roku, to jednak doprowadzenie jej do powtórnego zakwitnięcia wymaga szeregu zabiegów trudnych do przeprowadzenia w typowych warunkach domowych (potrzebne są m.in. odpowiednie przycinanie, właściwie dobrane okresy spoczynku i sterowane oświetlenie podczas zawiązywania pąków kwiatowych).
 
Innym dość popularnym gatunkiem żyworódki jest kalanchoe Daigremonta (kalanchoe daigremontiana). To jedna z typowych żyworódek, która na brzegach długich, szerokich, błyszczących i ząbkowanych liści tworzy całe mnóstwo maleńkich, w pełni ukształtowanych roślinek, zdolnych do podjęcia samodzielnej wegetacji natychmiast po zetknięciu się z wilgotnym podłożem. Dzięki nim kalanchoe Daigremonta z daleka wygląda tak, jakby jej liście pokrywały rzędy zielonych, drobnych koralików. Podobnym gatunkiem jest żyworódka wąskolistna (kalanchoe tubiflora), która również tworzy małe rozmnóżki. Są one skupione jedynie na końcach wąskich, rurkowatych liści i wyglądają jak małe, zielone pompony. Liście tej rośliny są pokryte matowym, woskowatym kutnerem i dodatkowo ozdobione brązowo-fioletowym, delikatnym wzorem. Prezentowany gatunek ma pokrój bardziej wzniesiony w porównaniu do kalanchoe Daigremonta i dorasta zwykle do wysokości ok. 60-70 cm. Często spotykana w uprawie jest także żyworódka pierzasta (Kalanchoe pinnata). Roślina ta tworzy dość elastyczne, pokładające się pędy oraz zielone, błyszczące, owalne i niezbyt duże liście. Jej największą ozdobą są oryginalne, różowe, dzwonkowate kwiaty, zebrane na końcach sztywnych łodyżek w niewielkie, zwisające kwiatostany. Pojawiają się one zwykle pod koniec lata i długo pozostają na roślinie. Żyworódka pierzasta charakteryzuje się też właściwościami leczniczymi.
 
Bardzo interesującym, choć dość rzadko spotykanym w uprawie gatunkiem jest kalanchoe omszona (kalanchoe tomentosa). Żyworódka ta wykształca szerokie, lancetowate, ostro zakończone liście, których całą powierzchnię pokrywa gęsty, białawy kutner. Na brzegach liści kutner tworzy kępki w kontrastowym, bordowo-brązowym kolorze, co nadaje im bardzo dekoracyjny wygląd. Wśród innych efektownych, chociaż mniej rozpowszechnionych gatunków znajdują się między innymi:  kalanchoe thyrsiflora (o owalnych, zielonych lub czerwonawych liściach pokrytych jasnym, matowym kutnerem, gęsto ułożonych wokół sztywnej łodyżki), kalanchoe humilis (posiadająca owalne liście z oryginalnym, brązowo-bordowym wzorem), kalanchoe rhombopilosa (o liściach w niezwykle oryginalnym, rombowatym kształcie) oraz kalanchoe beharensi (o dużych, ciekawie pofalowanych liściach).
 

Warunki uprawowe

 
Uprawa kalanchoe w mieszkaniu nie jest zbyt trudna, o ile zapewni się roślinom odpowiednie warunki do wzrostu i rozwoju. Ze
względu na swoje pochodzenie żyworódka oczekuje przez cały rok dość wysokiej temperatury (20-24ᵒC), z wyjątkiem gatunków wymagających okresu spoczynku, które zimą powinny być przetrzymywane w miejscu nieco chłodniejszym (ok. 12-15ᵒC). Wszystkie rośliny wymagają też bardzo jasnego stanowiska, osłoniętego jednak przed bezpośrednimi promieniami słonecznymi. Jeśli ustawimy je przed szybą okna wychodzącego na południowe, ich liście mogą zostać poparzone przez letnie mocno przygrzewające słońce, natomiast w półcieniu rośliny zaczną się brzydko wyciągać i karleć. Jeśli posiadamy taras lub ogród, kalanchoe z powodzeniem może spędzić lato na świeżym powietrzu. W przypadku tej rośliny dość ważną rolę odgywa też odpowiednie podlewanie. Dzięki swojej budowie żyworódki znakomicie znoszą przejściowe okresy suszy, nie lubią natomiast zbyt mokrego podłoża. Ziemia w doniczce powinna być jedynie lekko wilgotna, a woda nigdy nie może zalegać w podstawce, gdyż wtedy rośliny łatwo ulegają gniciu.
 

Kłopoty w uprawie

 
Kalanchoe są zwykle dość odporne na choroby i szkodniki, ale ich niewłaściwa pielęgnacja może doprowadzić do pojawienia się wełnowców lub mszyc bądź wystąpienia chorób grzybowych (np. mączniaków).
 

Rozmnażanie

 
Najprostszym sposobem rozmnażania żyworódek jest sadzonkowanie maleńkich rozmnóżek, pobranych z końców ich liści, bądź ukorzenianie fragmentów liści w wilgotnym podłożu. Z tego względu pozyskiwanie nowych okazów za pomocą nasion nie jest
szczególnie popularne i siew kalanchoe przeprowadza się rzadko.
 

Właściwości lecznicze

 
Co ciekawe, żyworódki są roślinami leczniczymi (przede wszystkim kalanchoe pierzasta), gdyż zawarte w ich tkankach substancje posiadają właściwości przeciwzapalne, przeciwgrzybicze oraz bakteriobójcze. Preparaty wykonane na bazie soku z tych roślin wykorzystuje się do łagodzenia objawów chorób układu pokarmowego i oddechowego, a także do leczenia niektórych chorób skóry.
 
Autor: Katarzyna Józefowicz

Koniecznie zobacz