- 1/6
- Następne
Chili to ogólna nazwa stosowana dla różnych odmian papryki o ostrym smaku, dobrze znanych wszystkim miłośnikom pikantnej kuchni. W postaci sproszkowanej papryczki chili mogą być wielokrotnie ostrzejsze od pieprzu, chociaż odczuwanie ich smaku to kwestia indywidualna, związana z reakcją organizmu na zawartą w nich kapsaicynę czyli główny związek odpowiadający za ostrość. Z tego względu dla ułatwienia klasyfikacji odmian papryki chili, stworzono skalę ostrości nazywaną skalą Scoville'a, według której każdej odmianie przypisana jest odpowiednia ilość jednostek SHU oznaczających poziom jej pikantności. Dla zobrazowania różnic warto porównać ostrość pieprzu określaną na ok. 100–500 SHU z papryką słodką oznaczoną na 0 jednostek, papryką ostrą Cayenne posiadającą już 30 000–50 000 SHU oraz papryką bardzo ostrą Habanero, która ma ok. 100 000–350 000 SHU. Obecnie uznawana za najostrzejszą na świecie jest papryka „Carolina Reaper” posiadająca ok. 1 569 300 jednostek SHU. Jak widać różnice w ostrości papryki typu chili mogą być bardzo duże, dlatego przed ich uprawą, warto sprawdzić, jaki stopień pikantności nam odpowiada i dopiero wtedy zdecydować się na posadzenie konkretnej odmiany.
Papryka chili w ogródku
Odmiany
Na świecie uprawia się wiele odmian papryki ostrej, jednak w Polsce do dyspozycji mamy zaledwie kilka. Najpopularniejszą z nich jest „Cyklon”, który nadaje się do uprawy gruntowej i rodzi stożkowe, czerwone owoce o ostrym smaku. Oprócz niego można jeszcze spotkać odmiany: „Damian” (owoce wąskie, podłużne, czerwone), „Firestar” (nadająca się do uprawy w gruncie), „Cayenne” (owoce cienkie, długie, mocno czerwone, bardzo ostre), „Bronowicka Ostra” (owoce czerwone, stożkowe, ostre w smaku) oraz „Pancho” i „Wulkan”. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, żeby zdobyć nasiona innych odmian i spróbować ich uprawy we własnym zakresie.
Papryczki chili - czerwone, zielone i żółte
Wymagania uprawowe
Pomimo różnic w smaku, papryki ostre mają dość podobne wymagania uprawowe. Podobnie jak odmiany słodkie są roślinami ciepłolubnymi i światłożądnymi, dlatego najlepiej udają się pod osłonami. Najodpowiedniejszy dla nich zakres temperatur to ok. 24-26°C w ciągu dnia i o kilka stopni mniej w nocy. Przy temperaturze 12-13° wszystkie procesy rozwojowe papryki (w tym zawiązywanie owoców) zostają zahamowane. Klimat panujący w naszym kraju jest więc dla tych roślin zbyt kapryśny, dlatego posadzone w gruncie mogą chorować, a ich owoce, o ile w ogóle się zawiążą, nie będą tak dorodne i smaczne jak te uprawiane w tunelu lub szklarni. Jeśli jednak nie mamy możliwości posadzenia papryki pod osłonami, spróbujmy wybrać odmiany przystosowane do uprawy w gruncie (np. „Cyklon”) i posadźmy je w miejscu ciepłym, osłoniętym od wiatru i słonecznym.
Warto też przygotować dla nich dobrze uprawione, lekko kwaśne, próchnicze, żyzne i przepuszczalne podłoże okryte ciemną folią ogrodniczą, pod którą będzie się szybciej nagrzewało i dłużej utrzyma wilgoć. Jest to dla papryk chili szczególnie istotne, gdyż poza ciepłem powietrza i podłoża do prawidłowego rozwoju potrzebują również stale wilgotnej ziemi. A ponieważ mają delikatny system korzeniowy, wrażliwość na przesuszenie jest u nich jeszcze większa niż u papryk odmian słodkich. Rośliny mają też duże zapotrzebowanie na składniki pokarmowe (szczególnie na azot i potas), dlatego warto zasilać je w trakcie uprawy wieloskładnikowymi mieszankami nawozowymi, najlepiej przeznaczonymi dla papryki.
Uprawa papryki ostrej
Przygotowanie i sadzenie rozsady
W naszym kraju paprykę uprawia się wyłącznie z rozsady. Jej przygotowanie jest jednak dość trudne, gdyż nasiona oczekują wyjątkowych warunków do prawidłowego kiełkowania i wzrostu. Z tego względu najłatwiej jest zaopatrzyć się w gotową rozsadę u sprawdzonego producenta. Jeśli jednak posiadamy odpowiednie warunki, możemy spróbować wyprodukować rozsadę samodzielnie. Nasiona łatwo jest kupić w każdym większym centrum ogrodniczym lub pozyskać z dojrzałych owoców. Wysiewa się je w miesiącach II-III (do uprawy pod osłonami) lub III-IV (do uprawy w gruncie) w pojemniki wypełnione mieszanką odkwaszonego torfu i piasku. Ziemia do wysiewu powinna być odkażona i zawsze lekko wilgotna (ale nie mokra). czytaj dalej...
