- 1/6
- Następne
Pigwa pospolita, czyli jedyny gatunek z rodzaju Cydonia, należy do rodziny różowatych. Jej owoce doskonale nadają się na przetwory, które zimową porą spożywamy ze względu na walory smakowe i zdrowotne. Owoce pigwy nazywane są polskimi cytrynami, bo mają kwaśny smak oraz bogactwo witaminy C. Można z nich robić aromatyczne, słodkie syropy, które są dobrym dodatkiem do herbaty. Wiele osób wykonuje z nich także galaretki, dżemy, a nawet wina.
Pigwa i jej wartości odżywcze
Owoce pigwy nie nadają się do spożycia na surowo. Są twarde i niesmaczne. Wymagają przetworzenia, np. z dodatkiem cukru. Dopiero wtedy można rozkoszować się ich smakiem. Pigwę uprawia się z powodzeniem od setek lat. Przypuszczalnie pochodzi ona z Persji oraz Półwyspu Arabskiego. Stamtąd przywieziono ją do Azji Mniejszej i Grecji. Dzisiaj zna ją cały świat, a uprawia się ją między innymi w basenie Morza Śródziemnego, Ameryce Północnej, a także w naszym kraju. Pigwa ma formę krzewu lub niewielkiego drzewka, dorastającego do 8 m wysokości. Charakteryzuje się jajowatymi liśćmi, osiągającymi do 10 cm długości oraz białymi lub różowymi kwiatami, pojawiającymi się na drzewku pod koniec maja. Owoce pigwy są dosyć duże, a w kształcie przypominają gruszkę bądź jabłko.
Są one skarbnicą cukrów, kwasów organicznych takich jak jabłkowy, cytrynowy i winowy, a także garbników, pektyn, węglowodanów. Szczególnie bogata jest skórka, więc przy przygotowywaniu przetworów nie warto jej usuwać. Ponadto owoce zawierają żelazo, miedź i witaminę C, karoten i witaminy z grupy B. Przetwory z pigwy działają wspomagająco w gruźlicy, infekcjach układu pokarmowego, przeziębieniu, łagodzą kaszel i dolegliwości dróg oddechowych. Pigwa poprawia odporność, wzmaga apetyt, może być stosowana w leczeniu wymiotów i biegunek.
Uprawa pigwy
Jeżeli chcemy w swoim ogrodzie wyhodować owoce potrzebne do wykonania na przykład syropu z pigwy, musimy pamiętać, że drzewko jest dość wrażliwe na niskie temperatury. Może nie przetrzymać zimy w naszych krajowych warunkach, zwłaszcza jeżeli będzie ona ostra. Szczególnie na przemarzanie są narażone niezdrewniałe końce pędów. Pigwa lubi ciepło i dużą dawkę słońca. Optymalne stanowisko do jej posadzenia to gleba bogata w próchnicę, o niezbyt wysokim poziomie wód gruntowych, ale wilgotna. Ponadto drzewko będzie wymagało częstego podlewania. Poszczególne egzemplarze powinny być posadzone w odległości ok. 3 m od siebie nawzajem. Pigwa wymaga nawożenia podobnego jak w wypadku grusz i jabłoni.
Sadzonki drzewek rodzących duże owoce można kupić w szkółce. Produkowane są one za pomocą szczepienia i okulizacji. Jeżeli zdecydujemy się na wysiew nasion, to należy dokonać ich stratyfikacji, ale otrzymamy z takiej uprawy raczej niewielkie owoce. Możliwe jest też rozmnażanie pigwy za pomocą sadzonek półzdrewniałych, które należy pobrać jesienią, lub z sadzonek zielnych uzyskanych w lecie.
Owoców doczekamy się w 3.–5. roku życia rośliny.
Smak lata w chłodne dni
Istnieje przynajmniej kilka przepisów na syrop z pigwy. Wszystkie jednak są dość proste w wykonaniu. Będziemy potrzebować jedynie owoców oraz cukru i wody.
Syrop z pigwy z cząstkami owoców
Potrzebujemy 1 kg owoców pigwy, 1 l wody oraz połowy szklanki cukru. Najpierw trzeba pokroić na mniejsze cząstki owoce pigwy, np. na ósemki. Kolejnym krokiem jest wycięcie gniazd nasiennych. Następnie w dużym garnku mieszamy wodę i cukier oraz zagotowujemy. Po kilku minutach dodaje się kawałki owoców i gotuje jeszcze przez jakiś czas, ale tak by owoce się nie rozgotowały. Po zdjęciu z ognia lekko studzimy zawartość garnka i przekładamy ją do czystych, wyparzonych i wysuszonych słoików. Ostatnim krokiem jest pasteryzacja przez 10 minut w temperaturze 90 st. C. W ten sposób uzyskamy syrop wraz z owocami.
Czysty syrop pigwowy
Będziemy potrzebować do jego wykonania dwóch kilogramów owoców pigwy i dwóch kilogramów brązowego cukru. Możemy też użyć białego. Owoce po umyciu, pokrojeniu i wyjęciu gniazd nasiennych wsypujemy do słoja i zasypujemy cukrem. Przykrywamy gazą i czekamy kilka dni, aż puszczą sok. Po tym czasie sok zlewamy do buteleczek z ciemnego szkła. Na koniec trzeba je poddać 10-minutowej pasteryzacji.
Oczywiście ilość owoców można zwiększyć lub zmniejszyć wraz z dostosowaniem proporcji cukru. Warto poświecić czas na tego rodzaju pracę, ponieważ syropy domowej roboty są najsmaczniejsze i najzdrowsze. Ponadto nie zawierają konserwantów, a trwałość zawdzięczają jedynie dodatkowi cukru i pasteryzacji.
Pigwa czy pigwowiec
W uprawie i sprzedaży spotyka się także owoce pigwowca, często mylonego z pigwą. Możemy je rozpoznać po tym, że są nieco mniejsze niż owoce pigwy, jednakże również nadają się na przetwory. Zawierają podobne składniki mineralne i także nie spożywa się ich na surowo.
Nawet jedno drzewko pigwy zasadzone w ogrodzie pozwoli na uzyskanie znacznej ilości syropu. Jeżeli tylko w naszym ogrodzie panuje spore nasłonecznienie, to uprawa pigwy jest dobrym pomysłem.
