- 1/1
Sałata lodowa, nazywa inaczej kruchą, jest obecnie jedną z najpopularniejszych odmian sałaty w Polsce. Pochodzi z Basenu Morza Śródziemnego i swoją nazwę zawdzięcza delikatnym i kruchym liściom, które coraz częściej goszczą na polskich stołach w formie dodatku do obiadu albo jako element wiosennej sałatki. Nic dziwnego, że sałata lodowa znalazła w Polsce tylu zwolenników – jest to warzywo niskokaloryczne, ma soczysty, orzeźwiający smak i jest źródłem cennych witamin i składników mineralnych, takich jak witamina A, D, E, B9, beta-karoten, żelazo, magnez, potas, wapń i cynk. Ponadto sałata poprawia przeminę materii, hamuje proces starzenia się, i działa optymalnie na układ nerwowy. Zaletą sałaty lodowej jest również to, że przechowywana w lodówce, zachowuje dłużej świeżość niż inne odmiany sałaty.
Wymagania klimatyczne i glebowe
Sałata lodowa preferuje klimat chłodny, dlatego najlepszym rejonem uprawy są tereny górzyste i nadmorskie. Sałata lodowa kiełkuje w temperaturze wyższej nić 4ºC, przy czym najbardziej optymalna temperatura to 12-14ºC. Dobrze rozwinięta główka sałaty lodowej jest wstanie wytrzymać nawet ujemne temperatury przez długi czas.
Jeżeli chodzi o glebę, sałatę należy zasadzać na podłożu lekkim, żyznym i umiarkowanie wilgotnym. Sałata nie znosi suchych stanowisk, ale jednocześnie reaguje negatywnie na przelanie – jej liście żółkną i gniją.
Sadzenie i uprawa
Sałatę lodową najczęściej uprawia się z rozsady. W tym celu najlepiej przygotować ciepłe pomieszczenie z dostępem do światła (np. duży parapet o wystawie południowej), ponieważ sałata kiełkuje jedynie w miejscach dobrze oświetlonych. Pamiętajmy o zadbaniu o właściwą wilgotność podłoża – sałata jedynie wschodzi na stanowisku dobrze nawodnionym. Jeżeli chcemy uzyskać 100 sztuk sałaty, potrzebujemy mniej niż 0,5 g nasion. Kiedy sałata wypuści pierwsze listki, roślinę pikuje się do niewielkich doniczek, uzupełnionych substratem torfowym. W czasie najsilniejszego wzrostu sałaty, czyli wtedy kiedy będzie się pojawiać coraz więcej liści, temperatura powietrza nie może spaść poniżej 12ºC w ciągu dnia i 4ºC w ciągu nocy. W przypadku niższych temperatur przyrost masy zielonej może zostać zahamowany.
Przed zasadzeniem sałaty poleca się przeniesienie sadzonek na docelowe miejsce uprawy i zabezpieczenie ich niskim tunelem. Tunel sprawi, że sadzonki nie przemarzną w czasie zimniejszych nocy.
Na przełomie marca i kwietnia możemy przystąpić do sadzenia. Rozsadę należy umieszczać dość płytko, w takim sposób, aby brzeg pojemnika czy doniczki wystawał nieznacznie ponad ziemię. Rośliny należy ustawiać po sobie w odległości 30 cm. Sałata lodowa nadaje się doskonale jako przedplon albo na jednoczesną uprawę z innymi gatunkami warzyw. W czasie wzrostu rośliny powinno się utrzymywać stałą wilgotność podłoża, ponieważ przesuszona gleba wpłynie niekorzystnie na smak liści sałaty (liście mogą nabrać nieprzyjemnego, gorzkiego smaku).
Zbiory
Sałata lodowa, jak każda odmiana sałaty, jest rośliną szybkorosnącą o krótkim okresie wegetacyjnym. Pierwsze zbiory sałaty lodowej można już przeprowadzić na początku lata, jednak należy pamiętać, że sałatę zbiera się stopniowo, kiedy główki są dobrze wyrośnięte. Najlepszą porą dnia dla zbioru są godziny poranne, kiedy roślina jest dobrze nasączona wodą. Główki odcinamy ostrym nożem tuż nad ziemią, a następnie odcinamy dolne liście, jeżeli są uszkodzone. Sałata lodowa utrzymuje świeżość nawet do 7 dni od zebrania, jednak niezbędne jest przetrzymanie jej w lodówce.
Pielęgnacja
Pielęgnowanie uprawy sałaty lodowej ogranicza się do spulchniania i odchwaszczania gleby oraz eliminowania organizmów szkodliwych dla sałaty, takich jak ślimaki. Pamiętajmy o regularnym podlewaniu sadzonek, ponieważ smak sałaty w dużym stopniu będzie zależał od prawidłowego nawadniania. Ważne jest także utrzymanie odpowiedniej wilgotności powietrza – w czasie gorącego i suchego lata należy wietrzyć pomieszczenie, w którym uprawiana jest sałata i uważać, żeby przy podlewaniu omijać liście. W przypadku nieodpowiedniej wilgotności powietrza sałata może doświadczyć szklistości liści (nadmierna wilgotność powietrza) lub oparzenia (bardzo niska wilgotność powietrza.)
Autor: Aneta Malinowska
