- 1/4
- Następne
Należący do licznej rodziny różowatych przywrotnik (Alchemilla), to rodzaj roślin dość często spotykanych na naturalnych stanowiskach w Azji i Europie. Posiada w swojej grupie wiele gatunków, których jednak zróżnicowanie w stosunku do podstawowego przywrotnika pospolitego (Alchemilla vulgaris), nie jest bardzo duże. Wszystkie mają podobne wymagania środowiskowe oraz cechy morfologiczne.
Charakterystyka ogólna
Zwykle są to niewysokie rośliny, tworzące płożące kępki i posiadające rozgałęzione, podziemne kłącze z wieloma drobnymi korzeniami. Nadziemne, pokładające się łodygi, po zetknięciu z podłożem mogą się samodzielnie ukorzeniać. Nie są to rośliny o dekoracyjnych kwiatach, gdyż wydają niepozorne, małe, pojedyncze kwiatki, na ogół w żółtym lub żółtozielonym kolorze, zebrane w niewielkie, luźne kwiatostany. Na roślinie pojawiają się od maja do września. Liście w obrysie mają okrągły kształt oraz klapowatą lub palczasto powcinaną blaszkę o pofalowanej powierzchni, często pokrytą delikatnym owłosieniem. Nad powierzchnią ziemi tworzą luźną kępę, wysokości 20-60 cm. Liście przywrotnika mają też dość szczególną właściwość, gdyż wczesnym rankiem bądź przed spodziewanymi opadami, gromadzą na powierzchni blaszki kropelki wody (gutacja). W ogrodzie przywrotniki mają zastosowanie przede wszystkim jako rośliny okrywowe. Jedynie przywrotnik pospolity jest dodatkowo ceniony za swoje właściwości lecznicze.
Przywrotnik
Właściwości lecznicze przywrotnika pospolitego
Przywrotnik zawiera między innymi garbniki, sole mineralne oraz kwasy organiczne. Pozyskiwane z niego ziele, posiada właściwości ściągające oraz bakteriobójcze. Preparaty z jego udziałem mają zastosowanie w chorobach układu pokarmowego takich jak nadkwasota, wzdęcia, kłopoty trawienne oraz nieżyt żołądka. Zaleca się je również kobietom, które cierpią na stany zapalne podbrzusza i narządów rodnych. Zewnętrznie stosuje się napary z suszonego ziela, pomocne przy łagodzeniu stanów zapalnych spojówek oraz błony śluzowej gardła. Przyspieszają także gojenie się niewielkich ran i skaleczeń oraz regenerują uszkodzony naskórek. Przywrotnika najlepiej jest łączyć z innymi ziołami o podobnym zastosowaniu, co zwiększa skuteczność jego działania. Surowiec zielarski w postaci ulistnionych pędów, zbiera się z w porze kwitnienia i suszy w miejscu ciepłym, ciemnym i przewiewnym, w postaci luźnych wiązek podwieszonych do góry nogami pod sufitem lub rozłożonych na czystym, suchym papierze. Jeśli pozyskujemy ziele z siedlisk naturalnych, należy zwrócić uwagę, aby teren nie był skażony zanieczyszczeniami przemysłowymi bądź innymi toksynami (np. z oprysków chemicznych).
Wymagania uprawowe
Przywrotnik jest dość pospolitą rośliną i można go spotkać na łąkach, polnych drogach czy nieużytkach. Nie ma też bardzo wysokich wymagań środowiskowych. Najlepiej jednak będzie rósł na stanowiskach słonecznych bądź półcienistych oraz na żyznej, lekkiej i próchniczej glebie o odczynie obojętnym lub lekko kwaśnym. Rośliny są dostatecznie mrozoodporne, dlatego nie wymagają dodatkowego okrycia na okres zimy. Doskonale rozmnaża się je z nasion oraz przez podział kępy lub z pozyskanych sadzonek zielnych. Zabiegi te najlepiej przeprowadzać wiosną.
Przywrotnik
Kilka gatunków
Wśród licznych gatunków przywrotnika, można wymienić kilka, mających znaczenie uprawowe:
Przywrotnik pospolity (Alchemilla vulgaris) – o żywo zielonych, klapowatych, w obrysie okrągłych i zwykle owłosionych liściach oraz zielonożółtawych, niewielkich kwiatkach, zebranych na szczycie pędów w luźne, wiechowate kwiatostany. W zależności od warunków dorasta do wysokości 20 - 50 cm. Pędy wiotkie, lekko owłosione, częściowo pokładające się. czytaj dalej...
