Powój polny - opis, szkodliwość i skuteczne zwalczanie

Jesteś tutaj:

Powój polny - opis, szkodliwość i skuteczne zwalczanie

3,4/5 (939 ocen)

Powój polny (Convolvulus arvensis) to bardzo charakterystyczna roślina zielna. Ze względu na swoją popularność, doczekała się wielu nazw zwyczajowych i ludowych min.: wilec, powoik, dzwonki, dzwonki panny, brzóska lub powojka. Gatunek występuje powszechnie niemal na całym obszarze Polski j jest zaliczany do najtrudniejszych i najbardziej uporczywych chwastów rolnych i ogrodowych. W naturze zasiedla głównie nieużytki, zarośla, przydroża, rowy i pobocza, natomiast w uprawach występuje najczęściej na plantacjach truskawek, w zbożach, na pastwiskach oraz w roślinach wieloletnich i jednorocznych. Powój polny preferuje gleby przepuszczalne, piaszczyste, suche i ciepłe, ale może też rozwijać się na glebach gliniastych i ciężkich (jest dość tolerancyjny w stosunku do warunków środowiskowych).


Szkodliwość


Szkodliwość powoju w uprawach jest bardzo duża i wiąże się z różnym rodzajem zagrożeń. Powój podczas wzrostu i rozwoju pobiera z gleby duże ilości wody i składników odżywczych, dlatego stanowi silną konkurencję dla roślin uprawnych. Jego wiotkie, długie, cienkie pędy, owijają się wokół innych, wyższych roślin, powodując z czasem ich całkowite zagłuszenie. Duże, liczne i szerokie liście powoju, mocno zacieniają podłoże, skutecznie utrudniając rozwój kiełkującym siewkom roślin uprawnych. Przy dużej liczebności, powój może doprowadzić do spadku plonu od 20%, a czasem nawet o 80%. Roślina dość skutecznie utrudnia także zbiory. Poza dużą konkurencyjnością, powój jest także niebezpieczny z innych powodów. Na jego częściach naziemnych mogą z powodzeniem rozwijać się wirusy, odpowiadające za występowanie chorób na pomidorze, ziemniaku i tytoniu. W swoich tkankach roślina zawiera także toksyczny sok mleczny, który jest szczególnie niebezpieczny dla niektórych zwierząt hodowlanych (głównie koni, dla których spożycie ok. 26 kg. ziela powoju, może zakończyć się śmiercią). Z tego względu obecność powoju na terenie łąk, użytków zielonych i pastwisk, jest wyjątkowo niebezpieczna. Na działanie toksyn, odporne są jedynie owce, kozy i ptaki.


Gatunki podobne


Powój polny może być mylony z dwoma gatunkami innych roślin. Przed kwitnieniem, jego pokrój oraz liście przypominają wyglądem rdest powojowy, który jednak posiada liście w innym kształcie niż powój (są bardziej sercowate). Podczas kwitnienia powój może natomiast przypominać kielisznika zaroślowego, który jednak w przeciwieństwie do powoju, rozwija wyłącznie białe i zupełnie bezzapachowe kwiaty.

Powój polny w roślinach uprawnych

Powój polny w roślinach uprawnych


Opis


Powój polny to roślina wieloletnia, której cienkie, wijące się i elastyczne pędy, mogą dorastać od 20 cm. do ponad 80 - 100 cm. długości. Jeśli pędy mają dostatecznie dużo światła, mogą bez przeszkód płożyć się po powierzchni ziemi, ale jeśli światła jest zbyt mało, a roślina napotka inny, wyższy gatunek, natychmiast zaczyna się po nim wspinać i owijać wokół jego pędów, skręcając się w lewą stronę. Liście wyrastające na łodydze są dość duże, szeroko lancetowate (u podstawy strzałkowate lub oszczepowate), całobrzegie i zielone, a na ich blaszce widoczne są wyraźnie zaznaczone nerwy główne. Liście łączą się z łodygą za pomocą krótkiego ogonka. Od IV do IX z kątów liści, na bardzo długich szypułkach, wyrastają duże (dł. ok. 26 - 30 mm. i średnicy 1,5 – 3,5 cm.), pojedyncze, pachnące, miododajne, dzwonkowate kwiaty, które w pączku są skręcone w prawą stronę. Korona kwiatu ma barwę białą, różową, jasno różową lub czerwoną, z widocznymi w części wewnętrznej czerwonymi smugami. Dolna część korony jest wąska, natomiast górna bardzo szeroka i pofałdowana na brzegach.

Wewnątrz kielicha widoczny jest długi, pojedynczy, 1-2 komorowy słupek oraz 5 pręcików. Kwiaty zapylane są przez owady (głównie motyle) i najszerzej otwierają się w dni słoneczne. Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w owoce (pękate, nagie, szare torebki, otoczone kielichem), zawierające drobne, brunatne, jajowate nasiona o chropowatej powierzchni. Nasiona dojrzewają w glebie, ale kiełkują dość słabo. Bez szwanku znoszą natomiast przebywanie w układzie pokarmowym ptaków, dlatego mogą być przenoszone na duże odległości. Pomimo iż nasiona powoju mają wyjątkowo długą żywotność (zdolność kiełkowania zachowują nawet przez ok. 20 lat), nie są podstawowym sposobem rozmnażania rośliny, gdyż znacznie większe znaczenie w jej rozprzestrzenianiu, mają niespotykanie długie, korzenie palowe (nawet ponad 6 m. długości) oraz wyrastające z nich, bardzo liczne, długie kłącza poziome, pokryte wieloma pączkami śpiącymi, które w odpowiednich warunkach, mogą dać początek nowym roślinom.

Powój polny

Powój polny


Zwalczanie chemiczne


Walka z powojem w uprawie jest niezwykle trudna i często jedynym sposobem pozbycia się chwastu jest zastosowanie środków chemicznej ochrony roślin. Wyrywnie lub przyorywanie powoju nie tylko nie przynosi żadnego efektu, ale też sprzyja jeszcze silniejszej ekspansji rośliny (pocięte fragmenty korzeni lub kłączy, ukorzeniają się i dają początek nowym roślinom). Dodatkowo podczas prowadzenia zabiegów agrotechnicznych, na granicy warstwy ornej, tworzą się skupiska zwiniętych kłączy, które za pomocą pąków śpiących w krótkim czasie dają liczne odrosty. Dodatkowym utrudnieniem w walce z powojem polnym, jest jego umiarkowana wrażliwość na substancje aktywne, zawarte w środkach chwastobójczych. Na powoje najskuteczniej działają preparaty, zawierające w swoim składzie między innymi: dikamba, fluroksypyr, florasulam lub tritosulfuron. Środki chwastobójcze należy wybierać z aktualnego rejestru MRiRW. czytaj dalej...

Koniecznie zobacz