Silnie nasłonecznione miejsce, gdzie przez większą część dnia mamy do czynienia z intensywnym promieniowaniem słonecznym, nie jest odpowiednie dla wszystkich roślin. Większość kwiatów doniczkowych woli stanowiska jasne, ale oświetlone rozproszonym światłem. Nie każda roślina może stać w bezpośrednim słońcu, zwłaszcza latem, gdy wysoka temperatura i mocne promieniowanie mogą powodować szybkie przesychanie podłoża oraz blednięcie, a nawet poparzenia delikatnych liści. Nie znaczy to jednak, że posiadacze południowych okien będą zmuszeni do rezygnacji z roślin. Na szczęście spośród ogromnej liczby gatunków, dostępnych w sprzedaży, możemy wybrać kwiaty doniczkowe, które będą się dobrze czuć nawet na bardzo słonecznym parapecie. Wystarczy, że poszukamy roślin światłolubnych i dobrze znoszących suszę.

 

 

Odpowiednia ilość światła to podstawowy warunek prawidłowego wzrostu roślin. W środowisku naturalnym dociera ono z reguły ze wszystkich stron, natomiast w mieszkaniu – zazwyczaj  tylko z jednej. Większość kwiatów domowych pochodzi z obszarów o gorącym klimacie i podobnej długości dnia i nocy. Z tego względu w naszych warunkach klimatycznych, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, rośliny te mogą być narażone na niedobór słońca. Niektóre gatunki będą dobrze rosły jedynie w odpowiednio oświetlonym miejscu. Stanowisko słoneczne w naszym mieszkaniu to maksymalnie naświetlony parapet przy oknie. Rośliny wymagające miejsca jasnego możemy postawić przy oknie wschodnim lub zachodnim, nasłonecznionym rano bądź wieczorem. Zapewni im to  dostęp do światła słonecznego przez kilka godzin dziennie. Na okna południowe nadają się te gatunki, które w naturalnym środowisku żyją w upalnym i słonecznym klimacie. Okna wschodnie i zachodnie z kolei będą idealnym miejscem dla roślin potrzebujących światła, lecz nietolerujących bezpośredniego promieniowania słonecznego.

 

 

Rośliny wykształciły szereg przystosowań do warunków świetlnych. Niektóre z nich możemy od razu zauważyć, dlatego przy wyborze odpowiedniego dla nas gatunku warto zwrócić uwagę na kilka cech. Rośliny o blaszkach liściowych pokrytych różnego rodzaju woskami, tworzącymi srebrzysty lub niebieskawy nalot (np. agawa, eszeweria, grubosz), chronią się w ten sposób przed nadmiarem światła. Zwykle wykazują dużą wytrzymałość na bezpośrednie, intensywne nasłonecznienie. Rośliny o liściach twardych i skórzastych (figowiec, drzewko kawowe, kamelia, stefanotis, hoja, iksora), często również pokrytych ochronną warstwą woskową, potrzebują dużo światła, ale nie mogą stać w bezpośrednim słońcu. Blaszki liściowe przekształcone w ciernie lub igły (kaktusy, wilczomlecze) chronią nie tylko przed zbyt intensywnym światłem, ale również, przede wszystkim, przed utratą wody. Rośliny wyposażone w taki sposób dobrze zniosą wielogodzinne nasłonecznienie i suche powietrze w mieszkaniu. Mięsiste liście stanowiące magazyn wody, często dodatkowo pokryte nalotem z wosku (rozchodniki, kalanchoe) to oznaka, że dany gatunek będzie odpowiedni na stanowisko słoneczne. Kwiaty o małych i błyszczących liściach (asparagus, wilczomlecz lśniący, mirt) również są idealne do miejsc bezpośrednio nasłonecznionych. 

 

 

Sukulenty to niezwykle różnorodna grupa roślin, która doskonale przystosowała się do niekorzystnych warunków środowiskowych. Charakteryzują się mięsistymi, soczystymi liśćmi lub łodygami, w których magazynują zapasy wody. Znajdziemy wśród nich kaktusy, które są doskonałymi roślinami na słoneczny i ciepły parapet. Potrzebują niewiele miejsca, a sadzone w skupiskach w dużych płaskich naczyniach wyglądają bardzo elegancko. Oprócz rozmaitości kształtów, niektóre gatunki mogą pochwalić się pięknymi, kolorowymi kwiatami. W bezpośrednim nasłonecznieniu i upale dobrze będą czuły się także aloesy. Mogą one tworzyć niewielkie rozety liści (aloes pstry, aloes ościsty) lub większych rozmiarów rozgałęzione drzewka (aloes drzewiasty). Istnieje wiele odmian o pięknie zdobionych liściach. Wśród wilczomleczy znajdziemy natomiast dużą grupę sukulentów łodygowych. Nie przeszkadza im ani ciepły kaloryfer, ani piekące słońce. Mogą mieć kanciaste łodygi pokryte kolcami (wilczomlecz pseudokaktus), niektóre ozdobione są ponadto różnokolorowymi kwiatostanami (wilczomlecz lśniący), inne zaś do złudzenia przypominają kaktusy (wilczomlecz opasły). Bardzo oryginalnym gatunkiem jest eonium, które na nagich łodygach tworzy talerzykowate rozety, składające się nawet z 200 liści. Dla mało troskliwych amatorów zieleni, którzy często zapominają o podlewaniu, doskonałe będzie pachypodium. Kępka długich, błyszczących liści na szczycie kolczastej łodygi może wyglądać bardzo efektownie. Na niewielki parapet, nasłoneczniony przez okrągły rok, świetne nadają się eszewerie. Wśród mnogości gatunków i odmian spotkamy takie o zielonych, niebieskawych lub czerwonych liściach, które mogą być gładkie bądź pokryte drobnymi włoskami. Bardzo ciekawie będzie wyglądać kolekcja różnorodnych spiralnych rozetek, posadzonych pojedynczo w małych doniczkach, lub kompozycja w dużym płaskim naczyniu. Miłośnikom kolorowych kwiatów na pewno przypadnie do gustu kalanchoe lub niezwykła róża pustyni (Adenium), która bardzo często jest sprzedawana w formie drzewka bonsai. Jeśli jednak wolimy intensywnie zielone liście, interesujące okazy znajdziemy wśród gruboszy. 

 

 

Wśród roślin światłolubnych jest wiele gatunków o przepięknych kwiatach. Ciesząca się ogromną popularnością ketmia, nazywana różą chińską, dobrze czuje się na stanowisku słonecznym. Zbyt ostre promienie słońca mogą jednak powodować oparzenia jej liści. Główną ozdobę tej rośliny stanowią bardzo duże, nawet 15-centymetrowe kwiaty w niezwykle szerokiej palecie barw, ale ciemnozielone, błyszczące liście mogą być równie dobrym uzupełnieniem wystroju wnętrza. Ciekawą grupę roślin o wspaniale pachnących kwiatach stanową cytrusy, które coraz częściej możemy kupić w doniczkach. Lubią one miejsca jasne i słoneczne. Stały się bardzo popularne ze względu na jadalne i wyjątkowo dekoracyjne owoce oraz zimozielone, połyskujące liście. Te niezwykłe drzewka doskonale sprawdzą się jako dekoracja każdego pokoju. Zimową porą wspaniałą ozdobą parapetu będą też okazałe kwiaty zwartnicy (Hippeastrum). Duże kielichy, przypominające kwiaty lilii, rozwijają się na szczytach długich pędów. Na rynku dostępna jest ogromna liczba odmian tej rośliny, o kwiatostanach w kolorach od białego, przez różowy i pomarańczowy, do bordowego. Silne nasłonecznienie dobrze znoszą też kwitnące w lecie pelargonie i róże doniczkowe.

 

 

Obficie oświetlone miejsce będzie idealne dla koleusa, gdyż w cieniu jego liście zwykle tracą swe piękne zabarwienie. Mogą one mieć bardzo misterne wzory i kolory, a szczególnie dekoracyjny jest Coleus pumilus o pędach pokrytych drobniutkimi liśćmi. Bardzo popularnym drzewkiem w naszych mieszkaniach jest także jukka. Na szczycie jej zdrewniałego pnia wyrastają gęste pęki długich, twardych i ostro zakończonych liści. Jest to niezwykle wytrzymała roślina, która nie wymaga dużo uwagi. Coraz częściej w polskich domach pojawiają się też bambusy, które dobrze radzą sobie w nasłonecznionych i ciepłych miejscach. Ich cienkie pędy, bujnie pokryte liśćmi, doskonale sprawdzają się w zielonych kompozycjach. Ciekawą rośliną jest mirt, przybierający formę niewielkiego krzewu lub drzewka, które możemy dowolnie przycinać. Jego drobne listki, gęsto porastające pędy, mają ładny wygląd, a po roztarciu wydzielają przyjemny, korzenny aromat. Latem pojawiają się wśród nich niewielkie białe kwiatki, które dodają roślinie uroku.

 

 

Wybór kwiatów doniczkowych na stanowisko słoneczne nie jest tak duży jak w przypadku bardziej neutralnych warunków. Nie należy jednak się zniechęcać, gdyż z pewnością znajdziemy gatunek odpowiedni do naszego wnętrza. Warto przy tym pamiętać, że nawet najbardziej odporna na nasłonecznienie i wysokie temperatury roślina może zostać poparzona przez palące promienie słońca, spotęgowane dodatkowo przez szybę. Jeśli zachodzi takie ryzyko, powinniśmy cieniować nasze okazy. 

 

 

Autor: Justyna Przasnyska