Kosaciec (Irys) - uprawa, odmiany i rozmnażanie

Jesteś tutaj:

Kosaciec (Irys) - uprawa, odmiany i rozmnażanie

3,4/5 (176 ocen)

Kosaciec, znany bardziej pod nazwą – irys, jest wieloletnią rośliną zielną kłączową lub bulwiasto cebulową. Bylina ta pochodzi z obszarów strefy umiarkowanej półkuli północnej. Irys jest bardzo licznym rodzajem, obejmującym kilkaset gatunków o szczególnie skomplikowanej klasyfikacji botanicznej. Ze względu na dużą liczbę odmian oraz różnorodność kształtów i szeroką paletę barw, irysy zaliczają się do najbardziej cenionych, a tym samym najczęściej uprawianych bylin.


Uprawa


Kosaciec jest rośliną lubiącą ciepło, dlatego wymaga stanowiska słonecznego lub półcienistego. Dzięki temu mają lepszy przyrost, ładniejszą barwę kwiatów oraz kondycję kłączy. Irysy potrzebują dużo miejsca, wszelkie korzenie drzew i inne rośliny przeszkadzają im w prawidłowym rośnięciu, zabierając wodę i składniki mineralne. Idealna gleba dla tej rośliny powinna być ciepła i pulchna. Najlepiej ani za sucha, ani za wilgotna. Odczyn gleby, w którym irys rośnie najlepiej, to 5,5−6,5 pH. Gleba kwaśniejsza (poniżej 6 pH) jest mniej szkodliwa dla byliny niż zasadowa (powyżej 7 pH). Kosaciec lubi stoki lub tereny położone na pochyłości, dobrym miejscem są też podwyższone rabaty. Najlepszym czasem na sadzenie byliny jest lipiec i sierpień, najpóźniej należy to uczynić do 15 września. Po przekwitnięciu roślinę należy przesuszyć, odsłaniając lub wykopując cebulę, którą po oczyszczeniu przechowujemy w przewiewnym miejscu aż do czasu sadzenia.

Kosaćce żółte

Kosaćce żółte

Rozmnażanie


Irysy rozmnażamy poprzez podział kłączy. Latem, kiedy kwiaty przekwitną a liście znikną, oddzielamy młode cebulki od kłącza głównego. Tak uzyskane cebulki przechowujemy w suchym i przewiewnym miejscu. Sadzimy jej do ziemi jesienią na głębokość 5−8 cm. Dzięki temu zabiegowi byliny rosną szybciej, a kwiaty są pokaźniejsze.

Irysy cięte w wazonie

Irysy cięte w wazonie

Podział


Kosaćce są roślinnością o bardzo dużej różnorodności. Poszczególne grupy różnią się od siebie wyglądem i wymaganiami uprawy. Ze względu na rodzaj korzenia irysy dzielimy na kłączowe i cebulowe.


Kosaćce kłączowe


Do najpopularniejszych przedstawicieli tego rodzaju należy kosaciec bródkowy, syberyjski i żółty.

Kosaciec bródkowy (Iris hybrida)

Irys bródkowy charakteryzuje się dużymi i wielobarwnymi kwiatami. Górne płatki tego irysa tworzą kopułę, dolne płatki swobodnie zwisają w dół i pokryte są tzw. bródką, czyli włoskami w kolorze żółtym, pomarańczowym lub białym. Kłącza należy sadzić płytko, tak aby jego górna część była zrównana z powierzchnią ziemi. W zależności od odmiany charakteryzują się różnym czasem kwitnienia – od końca maja po drugą dekadę czerwca. Wysokość jaką osiąga kosaciec bródkowy to od 60 do 120 cm.

Irys (kosaciec) - kwiat

Irys (kosaciec) - kwiat

Kosaciec syberyjski (Iris sibirica)

Irys syberyjski należy do kosaćców bezbródkowych, ponieważ nie posiada na dolnych płatkach tzw. bródki, czyli włosków. Bylina ta kwitnie pod koniec maja lub na początku czerwca. Jego kwiaty mają kolor fiołkowoniebieski, ale istnieją odmiany o kwiatach białych i fioletowych. Płatki kwiatów są węższe niż u irysa bródkowego. Liście ma długie i wąskie, na kształt źdźbła trawy. Kosaćce syberyjskie są bardzo trwałe. Mogą rosnąć na jednym stanowisku przez wiele lat. W Polsce rosnący dziko irys syberyjski znajduje się pod ochroną. czytaj dalej...

Koniecznie zobacz