W ostatnich promieniach słońca, na przełomie września i października wyrastają gęstymi kępkami. Zimowity, bo o nich właśnie mowa to niezwykłe kwiaty cebulowe kwitnące jesienią. Okazałe, bezlistne kwiaty to na tle jesiennego trawnika prezentują się zjawiskowo. Wybierając cebulki, które zakwitną wiosną nie zapomnijmy dorzucić tego rewelacyjnego gatunku i cieszyć się z kwiatów szybciej niż się spodziewamy.  

 

 

Rodzaj do jakiego należą te atrakcyjne kwiaty liczy sobie około 60 gatunków. Pochodzą głownie z rejonu Morza Śródziemnego, ale można je spotkać również na południu Polski. Najpospolitszym, występującym w Europie środkowej jest zimowit jesienny (C. autumnale). Zimowity należą do liliowatych. W ogrodach uprawiane są liczne odmiany pochodzące z krzyżowania wspominanego zimowita jesiennego z innymi gatunkami. Kwiaty o intensywnych kolorach, od bieli do ciemnej purpury, udekorowane są sześcioma pręcikami – u krokusów z którymi są czeto mylone jest ich trzy. Z bulwy wyrasta od kilku do kilkunastu kwiatów, w zależności od jej wielkości. Każdy z kwiatów ma własną rurkę. Na jej szczycie osadzony jest kielich kwiatowy. Liście pojawiają się dopiero wiosną i potrzebują nieco przestrzeni do swobodnego rozwoju. Gatunek jest pierwszorzędnym, bezproblemowym kwiatem ogrodowym, dorastającym średnio do 25- 30 cm wielkości. 

 

 

Nie są to kwiaty wybitnie wybredne. Najlepiej będą rosły w pełnym słońcu, na przepuszczalnej, żyznej o odczynie zasadowym. Tolerują również lekki cień. Jest to grupa idealnie sprawdzającą się na trawnikach, w otoczeniu drzew i krzewów a także na rabatach bylinowych, skalniakach.  Sadząc zimowity musimy, mieć na względzie nietypowy charakter tych kwiatów. Dobierając dla nich towarzystwo pamiętajmy o by jesienią kwiaty były dobrze widoczne a wiosną miały dostarczanie dużo miejsca na wypuszczenie liści, odpowiedzialnych za odżywienie organów podziemnych. Jest to jeden z lepiej zimujących gatunków. Nie wymaga wykopywania i okrywania. Należy chronić bulwy latem przed nadmiarem wilgoci. Możliwe jest pozostawienie ich na tym samym stanowisku przez wiele lat. Gdy nadmiernie się zagęszczą, dzielimy je odłączając bulwy potomne. Zimowity to świetne kwiaty do uprawy w doniczkach. Niekiedy można umieścić je na podstawce – bez wody i ziemi- w widnym oknie, by rozwinęły swoje urocze kwiaty.

 

Sadzenie można rozpocząć nawet w końcu lipca, ale zalecana jest połowa sierpnia. Dzięki dochowaniu terminów uzyskamy piękne kwiaty w odpowiednim dla nich czasie. Bulwy bardzo szybko wypuszczają pąki, nie zaleca się ich przetrzymywania po zakupie. Na wybranym stanowisku sadzimy bulwy w odstępach 15 cm i 10 cm głębokości. Po okresie zimowania w marcu pojawiają się liście a w czerwcu już zamierają. Jest to odpowiedni moment na wykopywanie i rozmnażanie zimowitów. Najlepiej oddzielić bulwy przybyszowe od matecznych i niezwłocznie posadzić na wybranym miejscu. Inna taktyką jest wykopanie i przechowanie ich do zalecanego terminu sadzenia. Miejsce przechowywania musi być chłodne i dobrze przewiewne. Jeśli będziemy się ociągać z sadzeniem, nie bądźmy zdziwieni, gdy nasze zimowity zaczną wypuszczać kwiaty. 

 

 

W uprawie jest co najmniej kilkanaście odmian, ale niektóre cieszą się niesłabnącą popularnością. Warte polecenia są `The Giant` - kwiaty o lekko mozaikowatej lilowej barwie, białych u nasady. `Lilac Wonder` jest zimowit o wąskich płatkach w liloworóżowym kolorze. Inną jest `Waterlily` o okazałych, pełnych kwiatach. Ich główki są nieco wiotkie, lepiej sadzić je z innymi niskimi gatunkami, na których mogą się podeprzeć. W sklepie często można dostać również odmianę `Album` o białej barwie kwiatów zaś `Alboplenum` będzie miała kwiaty również białe, ale pełne. 

 

Zimowity są kwiatami trującymi – zawierają kolchicynę. Alkaloid ma działanie toksyczne, ale też jest wykorzystywany w przemyśle farmaceutycznym, do produkcji leków na dnę moczanową. Sadząc te piękne kwiaty, warto zadbać o bezpieczeństwo, zwłaszcza dzieci i zwierząt.