- 1/5
- Następne
Nasiona umieszczamy w rowkach głębokich na 1-2 cm, oddalonych od siebie o 20 cm. Wykiełkują po upływie 10-12 dni. Gdy siewki wytworzą 4-5 liści, przerywamy je, zostawiając silne roślinki co 4 cm.
Na przełomie kwietnia i maja rozpoczynamy uprawę buraków przeznaczonych do spożycia bezpośredniego latem i jesienią. Warzywa na przetwory i do długiego przechowywania siejemy w połowie maja.
Buraki uprawiane na zbiór letni i jesienny wysiewa się w rzędach co 30 cm. W fazie 3-4 liści właściwych przerywamy siewki tak, by rosły co 6-10 cm. Silniejsze rośliny możemy posadzić w miejscach, w których nie nastąpiły wschody – należy zadbać tylko o wilgotność gleby i skrócić liście siewek.
Burak ćwikłowy
Nawożenie
Burak ćwikłowy wymaga następującej zawartości składników pokarmowych w 1 dm3 gleby:
- 100-150 mg N;
- 50-70 mg P;
- 150-175 mg K;
- 60-80 mg Mg;
- 2000 Ca.
Wiosną zasilamy naszą uprawę azotem, jesienią zaś potasem i fosforem. Burak ćwikłowy korzystniej niż na nawozy siarczanowe reaguje na sól potasową. Jest wrażliwy na braki boru, które prowadzą do chorób – suchej zgnilizny korzeni i zgorzeli liści sercowych. Niedobory uzupełniamy stosując superfosforat borowy w dawce 30 kg na 1 ha.
Podlewanie
Podczas silnych upałów i suszy buraki wymagają regularnego podlewania – w przeciwnym razie ich korzenie stają się włókniste i mało słodkie. Podlewanie w okresie grubienia korzeni zwiększa plon nawet o połowę. Ponadto warto ściółkować glebę na zagonie, by ograniczyć parowanie wody z podłoża.
Liście buraków ćwikłowych
Odchwaszczanie
Regularnie odchwaszczamy buraki – w przeciwnym razie znacząco wzrasta ryzyko wystąpienia szkodników i chorób. Pierwszy zabieg przeprowadzamy zaraz po wschodach, kolejne w miarę potrzeby. Przy okazji usuwania chwastów warto też spulchnić podłoże, ponieważ burak ćwikłowy nie toleruje zaskorupiałej gleby.
Jeżeli nie uprawiamy buraków na zbiór pęczkowy, możemy posiłkować się herbicydami. Bezpośrednio po siewie spryskujemy wilgotną glebę preparatem Dual Gold 960 EC zmieszanym z Pyraminem 65 WG. Przed wschodami można stosować Goltix 700 SC, Agro Metamitron 700 SC lub Jetix 700 SC. Te same środki nadają się do użycia po wschodach buraków – wtedy zalecany jest dwukrotny oprysk w odstępie 7-10 dni. Od fazy liścieni stosujemy Lontrel 72 SG, a po wytworzeniu pierwszych dwóch liści Agil 100 EC. Pamiętajmy, że nie należy rozpylać herbicydów w czasie długotrwałej suszy i w temperaturze powyżej 25°C.
Choroby
- Chwościk buraka – liście pokrywają się drobnymi, brunatnymi plamkami o ciemnych obwódkach. Obecnie nie ma zarejestrowanych środków do zwalczania tej choroby. Profilaktyka polega na uprawie odmian odpornych i przestrzeganiu płodozmianu;
- Mączniak prawdziwy – biały, mączysty nalot często pokrywa liście buraka w drugiej połowie lata, przy suchej pogodzie. Od fazy 5. liścia można stosować preparat Signum 33 WG. W razie potrzeby zabieg przeprowadzamy dwukrotnie;
- Parch zwykły buraka – wzrost buraków jest zahamowany. Na korzeniach spichrzowych pojawiają się pęknięcia i strupy, a na poziomie gleby występują przewężenia. Na rynku nie ma środków zwalczających tę chorobę. Aby jej uniknąć, nie należy siać buraków na ciężkich, podmokłych i świeżo wapnowanych glebach.
Szkodniki
- Drobnica burakowa – brunatne chrząszcze o czerwonych odnóżach żerują na siewkach, liścieniach i młodych liściach;
- Mątwik burakowy – nicienie hamują wzrost korzenia spichrzowego, powodując jednocześnie silny rozrost korzeni bocznych, czyli powstawanie tzw. brody;
- Mszyce – kolonie czarnych owadów żerują na liściach, powodując ich usychanie;
- Pchełka burakowa – brązowo-zielone chrząszcze wygryzają dziurki w liściach;
- Śmietka ćwiklanka – szare muchówki składają jaja na liściach, w których później żerują ich larwy;
- Rolnice i drutowce – uszkadzają korzenie buraków.
Inwazję mszyc zwalczamy Pirimorem 500 WG. Liczebność pozostałych szkodników ograniczamy zwalczając chwasty żywicielskie, stosując zmianowanie i właściwą agrotechnikę, zapewniającą szybki wzrost warzyw. Rolnice i drutowce są szkodnikami wielożernymi, możemy więc zakopywać wokół buraków przynęty – marchew lub ziemniaki – i w ten sposób zbierać pasożyty.
Zbiór buraków ćwikłowych
Zbiór i przechowywanie
W przeciętnych warunkach z 1 ha można uzyskać plon 20-30 t. Zbiór pęczkowy buraków ćwikłowych przeprowadzamy w czerwcu – korzenie powinny mieć średnicę do 2 cm. Do spożycia przeznacza się warzywa o średnicy 4-10 cm, a na potrzeby przemysłu – 4-8 cm. Do przechowywania nadają się nieprzemarznięte korzenie o średnicy 7-10 cm. W temperaturze 1-2°C i przy wilgotności 95% można przechowywać buraki ćwikłowe do 8 miesięcy.
Nasiona buraków ćwikłowych do nabycia w tym sklepie
Bibliografia
1. Katalog odmian warzyw i kwiatów 2014-2016 POLAN, Kraków 2014, s. 24-25.
2. Orłowski M., Kołota E., Uprawa warzyw, Szczecin 1993, s. 174-179.
3. Kołota E., Orłowski M., Biesiada A., Warzywnictwo, Wrocław 2007, s. 288-294.
4. Legańska Z., Balcerzak J., Warzywnictwo, Warszawa 2000, 245-249.
5. Le Page R., Meudec G., ABC Warzywnictwa, Warszawa 2005, s. 33-35.
6. Program ochrony roślin warzywnych 2014, Skierniewice 2014, s. 54,154-155,196,253-254.
7. Pusz W., Chwościk – groźna choroba buraka ćwikłowego, „Mój Piękny Ogród”, nr 8/2007, s. 40.
8. Sikora E., Ogród warzywny przy domu, Warszawa 2011, s. 128.
9. Uklańska C.U., Czerwone złoto z naszych grządek, „Mój Piękny Ogród”, nr 8/2009, s. 39.
Małgorzata Długosz
