- 1/7
- Następne
Zastosowanie w kuchni i w celach leczniczych
Ze względu na kwaśny smak, owoce borówki brusznicy znacznie lepiej smakują w postaci przetworów niż w stanie świeżym. Szczególnie chętnie wykorzystuje się je do przyrządzania dżemów, soków, powideł i nalewek. W postaci galaretek podaje się je do różnego rodzaju mięs pieczonych i duszonych (drobiu, dziczyzny, wołowiny). Ze względu na obecność w owocach kwasu benzoesowego, przetwory z borówki dobrze się przechowują, ale owoce nie nadają się do produkcji wina.
Dużą wartość posiadają też liście borówki brusznicy. Zawarte w nich substancje (min. glikozyd arbutyna, flawonoidy oraz inne związki znajdujące się również w owocach) sprawiają, że są cennym surowcem leczniczym. Preparaty z nich przygotowane wykorzystuje się głównie w leczeniu stanów zapalnych dróg moczowych, gdyż mają działanie moczopędne i odkażające.
Czerwone borówki
Wymagania uprawowe
Uprawa borówki brusznicy nie jest szczególnie trudna, pod warunkiem, że zapewni się roślinie odpowiednie warunki glebowe. W naturalnym środowisku borówka zasiedla tereny leśne oraz gleby bogate w substancje organiczne. Czasami mogą być to również podłoża bardziej jałowe i piaszczyste, ale tylko wtedy, gdy posiadają kwaśny odczyn pH. Jeśli wiec chcemy uprawiać roślinę w ogrodzie, musimy zapewnić jej podobne warunki. Dla borówki należy wybrać stanowisko półcieniste oraz zapewnić jej glebę o kwaśnym odczynie pH. Stanowisko do uprawy borówki należy odchwaścić i odpowiednio przygotować, wzbogacając podłoże w dużą ilość próchnicy. Z miejsca przeznaczonego pod uprawę borówki najlepiej jest wybrać część ziemi i wypełnić wgłębienie mieszanką kwaśnego torfu z mieloną korą sosnową oraz niewielkim dodatkiem wybranej ziemi. W tak przygotowanym podłożu, wykonuje się otwór i umieszcza borówkę wraz z bryłą korzeniową. Należy pamiętać, że roślina powinna znaleźć się w podłożu kilka centymetrów głębiej, niż rosła dotychczas. Po posadzeniu, krzewinkę obficie się podlewa i ściółkuje wokół niej podłoże korą sosnową.
Borówki nie osiągają dużych rozmiarów, ale łatwo rozrastają się za pomocą podziemnych rozłogów, dlatego odpowiedni dla nich rozstaw powinien wynosić ok. 30 cm. w rzędzie i 40 cm. miedzy rzędami. Jeśli borówka ma być uprawiana jako roślina zadarniająca, rozstaw można zmniejszyć do ok. 25 x 25 cm. Najlepszą porą na sadzenie brusznicy jest jesień, jeśli jednak rośliny były uprawiane w pojemnikach, mogą być sadzone również wiosną. Latem lepiej nie sadzić borówek, gdyż lekkie podłoże w którym rosną, będzie szybko wysychało i utrudni roślinom przyjęcie się w nowym miejscu.
Borówka brusznica
Pielęgnacja
Pielęgnacja borówki brusznicy po posadzeniu, to przede wszystkim odchwaszczanie uprawy, nawożenie roślin w okresie wegetacji wieloskładnikowymi nawozami zakwaszającymi podłoże, systematyczne uzupełnianie ściółki oraz nawadnianie w okresie letnim. Zabieg cięcia w przypadku brusznicy nie jest konieczny i powinien zostać ograniczony jedynie do usuwania pędów chorych, przemarzniętych lub uszkodzonych. Borówka nie wymaga też z reguły zabiegów ochronnych, gdyż jest mało podatna na choroby i szkodniki.
Rozmnażanie
Rozmnażanie borówki to zadanie niezwykle proste, gdyż roślina mocno rozrasta się za pomocą podziemnych rozłogów. Dlatego też wystarczy pobrać z krzewu sadzonkę pędową wraz fragmentem korzenia i od razu wysadzić ją na nowe miejsce. Gatunek można również rozmnażać za pomocą siewu nasion, ale u odmian metoda ta nie daje większych szans na zachowanie cech rośliny matecznej.
Krzew borówki brusznicy
Zastosowanie w ogrodzie
Borówkę brusznicę najczęściej uprawia się w ogrodzie na kwaterze sadowniczej jako roślinę użytkową, ale można ją również wykorzystać do celów ozdobnych, sadząc w towarzystwie innych roślin wrzosowatych np. azalii, różaneczników, wrzosów. Silnie rozrastające się odmiany borówki, na glebie kwaśnej mogą być też traktowane jako rośliny zadarniające.
Autor: Katarzyna Józefowicz
Bibliografia:
1. „Jadalne owoce leśne” W. Grochowski W-wa 1986r.
2. „Rośliny przyprawowe” B. Hlava, D. Lanska, PWRiL W-wa 1983r.
3. „Rośliny lecznicze” Jaroslav Kresanek, W-wa 1983 r.
4. „Przewodnik do oznaczania krajowych roślin zielarskich” Jakub Mowszowicz PWRiL W-wa 1973r.
5. „Działkowiec” 12/08 „Skarby jesieni – borówka brusznica” str. 34/35 mgr inż. T. Sobczak
6. „Encyklopedia Ogrodnictwa – Krzewy”, K. Detka, wyd. Skarbnica Wiedzy, Warszawa 2003 r.
7. „Sadownictwo”, Z. Legańska, Wyd. Hortpress, Warszawa 2002 r.
8. „Wielka encyklopedia roślin ogrodowych”, C. Brickell, wyd. Muza S.A., Warszawa 1993 r.
9. „Wielka ilustrowana encyklopedia roślin ogrodowych”, Readers Digest, Warszawa 2004 r.
