- 1/3
- Następne
Należąca do rodziny babkowatych babka zwyczajna nazywana też babką większą (Plantago maior) to niezwykle rozpowszechniony gatunek rośliny zielnej. Można ją spotkać na licznych stanowiskach w Europie, Azji i w Ameryce Północnej oraz w wielu innych krajach świata. Ze względu na swoją dużą popularność, roślina doczekała się też licznych nazw zwyczajowych, wśród których na uwagę zasługują min.: babka szeroka lub szerokolistna, babka większa, podróżnik, pięć żyłek, babczok, baśki czy babkowe liście. W stanie dzikim porasta głównie nieużytki, polne drogi, łąki, przydroża, ugory i rowy, ale często zasiedla także uprawy roślin użytkowych (min. rośliny wieloletnie, użytki zielone, trawniki oraz sady). Preferuje gleby wilgotne, żyzne, gliniaste, próchnicze i zasobne w składniki pokarmowe (głównie w azot), ale poradzi sobie też na stanowiskach nieco słabszych. Dobrze znosi ugniatanie i udeptywanie, dlatego z powodzeniem może zasiedlać pastwiska, polne drogi, place gruntowe, trawniki oraz pola golfowe.
Szkodliwość
Babka zwyczajna w uprawach roślin użytkowych występuje dość często i jest dla nich gatunkiem wybitnie konkurencyjnym. Jej szybki wzrost i rozwój powoduje zagłuszenie młodych siewek roślin uprawnych oraz przyczynia się do ograniczenia zasobów wody i składników odżywczych w podłożu. Szerokie, rozłożyste liście babki ocieniają podłoże i ograniczają innym roślinom dostęp światła.
Babka zwyczajna
Opis
Babka zwyczajna to wieloletnia roślina zielna, dorastająca do wysokości ok 20 – 40 cm. Gatunek tworzy gęsty, wiązkowy system korzeniowy oraz duże, owalne lub jajowate, zielone, skórzaste, sercowate u podstawy liście odziomkowe. Ich blaszka jest gładka i całobrzega (czasem delikatnie ząbkowana), a na jej powierzchni widoczne są wyraźnie zaznaczone, łukowate nerwy. Liście posiadają długie, sztywne, twarde ogonki i wyrastają z krótkiego, podziemnego kłącza, tworząc tuż nad ziemią gęstą, mocno rozłożystą rozetę. Babka zwyczajna zakwita późną wiosną (V-VI) i kwitnie do końca lata (VIII-IX). Jej kwiaty są brunatno-zielone lub biało-żółte, drobne i niepozorne, zebrane w długi, wąski, walcowaty, kłosowy kwiatostan na szczycie krótkiej, sztywnej, wzniesionej lub pokładającej się, nagiej łodygi.
Po zapyleniu, kwiaty przekształcają sie w torebki nasienne, z których każda zawiera od 4 do 16 małych, brunatnych, owalnych i lekko podłużnych nasion, długo zachowujących zdolność kiełkowania. Dojrzałe nasiona wysypują się z torebek bezpośrednio na ziemię, a podczas wilgotnej pogody wytwarzają śluz, dzięki któremu przyczepiają się do sierści zwierząt lub podeszew butów człowieka i przenoszą w ten sposób na znaczne odległości. Dojrzałe nasiona mogą zacząć kiełkować jeszcze w tym samym roku, w którym się wysiały (późnym latem lub wczesną jesienią). Liście siewek są węższe niż u roślin dorosłych, a ich ogonki są zrośnięte u podstawy tworząc rodzaj błonkowatej pochwy.
Gatunki podobne
Babka zwyczajna może być mylona z innymi gatunkami babek (babką wielonasienną, babką średnią), od których różni się szerokimi, sercowatymi u podstawy liśćmi oraz bardzo łagodnie zaostrzonymi końcami blaszek liściowych. czytaj dalej...
