Akebia pięciolistkowa - odkrywamy sekrety uprawy i pielęgnacji

Jesteś tutaj:

Akebia pięciolistkowa - odkrywamy sekrety uprawy i pielęgnacji

3,6/5 (115 ocen)

Poszukując do ogrodu oryginalnego i ciekawego pnącza, warto zainteresować się akebią pięciolistkową (Akebia quinata). Roślina pochodzi z obszarów leżących na terenie Chin, Japonii oraz Korei, gdzie dorasta nawet do ponad 10 m. długości, jednak w naszym klimacie jest zwykle niższa i osiąga ok. 6-7 m.. Jej największą ozdobą są ciekawe, częściowo zimozielone liście oraz niezwykle oryginalne, bordowe kwiaty.


Opis


Akebia pięciolistkowa to duże, wieloletnie pnącze, tworzące długie, mocne pędy, którymi owija się wokół podpór. W młodym wieku pędy są elastyczne i zabarwione na fioletowo, później jednak drewnieją i pokrywają się szarobrązową korą. Liście akebii wyrastają na długopędach i zgodnie z nazwą gatunkową, złożone są z pięciu owalnych, gładkich, skórzastych listków, których blaszka z wierzchu jest ciemnozielona, natomiast od spodu ma szarawy odcień. Z pędami łączy je sztywny i dość długi ogonek, na szczycie którego tworzą rodzaj małego parasola. Na roślinie mogą utrzymywać się przez cały rok, o ile zimą temperatura nie spadnie poniżej -15°C.

Wiosną (V) pnącze rozwija również bardzo ciekawe kwiaty. Męskie mniejsze, różowe i liczniejsze, zebrane po kilka w dość duże grona, żeńskie natomiast są większe i zebrane po 2-3 w niewielkie, zwisające kwiatostany. Kwiaty żeńskie są bardziej dekoracyjne, gdyż składają się z trzech działek kielicha tworzących gwiazdkowaty kształt oraz wyraźnie widocznych, ciemnych słupków, są one również ciemniejsze od męskich i zwykle purpurowo-fioletowe lub wiśniowe.

Po przekwitnieniu mogą się z nich rozwinąć bardzo interesujące, podłużne, pękate owoce, zawierające galaretowaty, słodki, jadalny miąższ skrywający czarne nasiona. W naszym klimacie roślina jednak bardzo rzadko je zawiązuje, gdyż nie tylko nie sprzyjają temu panujące w Polsce warunki, ale też fakt, że pnącza te unikają samozapylenia (kwiaty żeńskie rozwijają się później od męskich). Jeśli wiec chcemy doczekać się owoców, warto posadzić w ogrodzie co najmniej dwa egzemplarze akebii, mogące zapylać się krzyżowo i wybrać dla nich jak najbardziej ciepłe, osłonięte i dobrze oświetlone stanowisko.

Akebia pięciolistkowa

Akebia pięciolistkowa


Odmiany


Akebia pięciolistkowa nie posiada zbyt wielu odmian, gdyż na ogół uprawiana jest w postaci czystego gatunku, mimo to kilka z nich zasługuje na szczególną uwagę: „Alba” o kremowo-białych kwiatach, „Silver Bells” o białych kwiatach męskich z kontrastowymi, fioletowo-purpurowymi pręcikami oraz o różowych kwiatach żeńskich z ciemnopurpurowymi słupkami oraz „Variegata” o zielonych, biało nakrapianych liściach.


Wymagania uprawowe


Akebia pięciolistkowa mimo swojego egzotycznego pochodzenia nie jest pnączem szczególnie wymagającym i może dostosować się do różnych warunków uprawy. Preferuje wprawdzie stanowiska słoneczne oraz żyzne, przepuszczalne i wilgotne podłoża, jednak całkiem dobrze radzi sobie także w półcieniu i na każdej typowej glebie ogrodowej. Roślina dość dobrze znosi przejściowa suszę i zwykle nie jest atakowana przez choroby oraz szkodniki, jednak nie zawsze dobrze radzi sobie z niskimi temperaturami, dlatego lepiej unikać sadzenia jej w chłodniejszych rejonach kraju. Podczas mroźnych zim jej liście brązowieją i opadają, a pędy przemarzają nawet do poziomu śniegu, mimo to wiosną roślina zwykle dość dobrze regeneruje takie uszkodzenia.


Cięcie


Pnącze na ogół nie wymaga cięcia, gdyż najładniej prezentuje się po kilku latach swobodnego wzrostu. Jeśli jednak zbytnio się zagęści lub nadmiernie rozrośnie, za pomocą ciecia można skorygować jego pokrój (zabieg można wykonać na początku lata) lub w razie potrzeby odmłodzić, wycinając najstarsze pędy (cięcie odmładzające najlepiej wykonać w marcu, przed ruszeniem pełnej wegetacji). Należy jednak pamiętać, że przycinanie wiąże się także z radykalnym spadkiem szans na ewentualne owocowanie akebii.

Akebia pięciolistkowa w okresie kwitnienia

Akebia pięciolistkowa w okresie kwitnienia


Rozmnażanie


Akebia pięciolistkowa może być rozmnażana zarówno z nasion (po zbiorze należy oczyścić je z miąższu i od razu wysiać do ciepłego inspektu lub przechować do wiosny i przed planowanym terminem siewu poddać kilkutygodniowej stratyfikacji) jak i przez odkłady powtarzane (roczny pęd należy przygiąć do podłoża i w kilku miejscach obsypać go ziemią) oraz przez sadzonki korzeniowe lub zielne, pobierane i ukorzeniane latem.


Zastosowanie


Akebia pięciolistkowa może być bardzo atrakcyjnym elementem aranżacji ogrodowych i wspaniałą, żywą osłoną. Ponieważ jednak jest dość dużym i silnym pnączem, wymaga solidnych podpór, wokół których będzie mogła się swobodnie owijać. Dobre będą dla niej mocne, ażurowe konstrukcje, słupy ogrodzeniowe oraz specjalne pergole. Jeśli akebia zostanie pozbawiona możliwości wspinania, może stać się interesującą rośliną okrywową.

Autor: Katarzyna Józefowicz

Koniecznie zobacz